Plaça de Mayo
.jpg)
La plaça de Mayo (en castelhan plaza de Mayo, çò qui vòu díser plaça de Mai) qu'ei un lòc important dens la ciutat de Buenos Aires on e trobam bastiments oficiaus com l'Ostau Arroset, la Catedrau Metropolitana de Buenos Aires, la Banca de la Nacion Argentina, l'ostau deu govern de la ciutat autonòma de Buenos Aires e lo Cabildo. Per'mor d'aquò qu'ei un lòc de protestacion o d'expression d'ideas politicas ; durant la dictatura militara de la fin de las annadas 1970 e de la debuta de las annadas 1980, las Mairs de la plaça de Mayo qu'i mièn un combat vadut famós en defiant lo poder en bèth amassà's entà'u demandar çò qu'eran vaduts los lors hilhs desapareishuts. Lo simbèu de las Mairs (los panèths que portavan en mòda de cobricap) qu'ei pintrat mantun còps suu sòu de la plaça en bèth entornejar la Piramida de Mai.
Dus autes moments importants dens l'iconografia istorica de la plaça de Mayo que hon lo 17 d'octobre de 1947 (quan lo obrèrs partisans de generau Perón e banhèn los lors pès dens las honts de la plaça) e tanben los discors abambats d'Evita despuish lo balcon principau de l'Ostau Arroset (immortalizats per la nava television argentina e interpretats au cinema per l'actritz e cantaira americana Madona).
La plaça de Mayo qu'ei lo lòc on ho fondada la ciutat de Buenos Aires ; que hò creada en 1894 en juntar duas plaças (de la Victoria e del Fuerte) après la destruccion de la Recova (arcèus coloniaus) qui las desseparava. Lo son nom que vien de la Revolucion deu 25 de mai de 1810 qui balhè l'independéncia de hèit au país : que deishava d'aubedir a las divèrsas autoritats coloniaus, mes, en cas que l'autoritat reiau e se las viressi entà tornar, en tot continuar d'arreconéisher l'autoritat teorica deu rei d'Espanha (alavetz ocupat a ensajar de tornar crubar lo son tròn). Los eveniments decisius de mai de 1810 que's debanèn dens lo cabildo e dens la hortalessa (qui ocupava exactament lo lòc de l'actuau Ostau Arroset), dus bastiments plaçats cap e cap suber dus costats de la plaça (e, en aqueth temps, desseparats per la Recova Vielha)
Au cors deu sègle XX duas aviengudas en diagonau (justament aperadas Diagonal Norte e Diagonal Sud) que hon traucadas dens la ciutat de Buenos Aires, en tot partir de la plaça de Mayo (e un de la duas que hè càder quauques arcèus deu cabildo. Qu'ei tanben lo lòc on tres linhas deu Subte (lo mètro sosterranh de Buenos Aires) e s'amassan dab las estacions Plaza de Mayo (linha A), Catedral (linha D) e Bolívar (linha E).
| Costat est | ||||
| costat nòrd | costat sud | |||
 |
 |
 | ||
 |
PLAÇA | .jpg) | ||
.jpg) |
de MAYO | .jpg) | ||
 |
 |
 |
 |
 |
| Costat oest | ||||
