Vejatz lo contengut

Oliver Twist

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Oliver Twist (títol long original: Oliver Twist; or, the Parish Boy's Progress) es lo segond roman de Charles Dickens, e publicat pel primièr còp en seria de1837 a 1839. L’istòria es centrada sus un orfanèl Oliver Twist, nascut dins una workhouse e vendut en aprendissatge a un entraprenaire de pompas funèbras. Après son evasion, Oliver viatja cap a London, ont encontra "Artful Dodger", member d’un gang de joves copaborsas liderat pel criminal mai vielh Fagin.

Oliver Twist es conegut per son retrach antiromantic de criminals e lors vidas sordidas, e tanben per mostrar lo tractament crudel de fòrça orfanèls dins la Londres del sègle XIX. Lo títol long, The Parish Boy's Progress (L’Aviada d’un jove de la parròquia), fa allusion a The Pilgrim's Progress, de John Bunyan e tanben a una seria de caricaturas del sègle XVIII de William Hogarth, A Rake's Progress e A Harlot's Progress.

Es un example precoç de roman social, Dickens fa la satira de las ipocrisias de l’epòca, coma lo trabalh dels enfants, lo recrutament dels enfants coma criminals, e la preséncia dels enfants de carrièras. Lo roman seriá estat inspirat per l’istòria de Robert Blincoe, un orfanèl que lo raconte de l’enfant trabalhant dins una filatura de coton foguèt fòrça legit en 1830. Es probable que las quita experiéncias del jove tanben contibuiguèron.

Oliver Twist foguèt lo subjècte de fòrça adaptacions dins diferents media, coma lo musical, Oliver!, e multiple Academy Award en 1968 dins un film de cinèma. Disney tanben s’inspirèt del roman dins son film d’animacion Oliver & Company en 1988.

Lo roman foguèt publicat d’en primièr en episòdis mensulas dins la revista Bentley's Miscellany, de Febrièr de 1837 a Abril de 1839. Auriá degut far partit de la seria de Dickens, The Mudfog Papers.[1][2] George Cruikshank realizèt una gravadura cada mes per illustrar cada episòdi. Lo roman pareguèt pel primièr còp dins un libre sièis meses avant la fin de la parucion en seria, en tres volums publicats per Richard Bentley, proprietari de Bentley's Miscellany, amb lo pseudonim, "Boz". Compren 24 gravaduras de Cruikshank.

Capa, primièra edicion en seria, titolat "Las Aventuras de Oliver Twist" Jenièr de 1846

A la Workhouse

[modificar | Modificar lo còdi]
Sr Bumble per Kyd (Joseph Clayton Clarke)

Oliver Twist nasquèt dins una vida de pauretat e de malastre, elevat dins una workhouse o talhièr dins una vila de ficcion: Mudfog, situada a 70 miles (110 km) al nòrd de Londres. Es orfanèl d’un paire abscent misteriosament e d’una maire, Agnes, mòrta dins son enfança, aculhit pas que per un talhièr (workhouse) e que li foguèt panat sa medalha d’aur portant son nom. Oliver es malprovesit segon los tèrmes de la lei dels paures e passa sas primièras nòu annadas vivent sa vida dins un ostal noiriguièr jol 'suènh' d’una femna nomenada Sra Mann. Oliver es elevat en carestiá de manjar e comforts. Alara qu’Oliver anava far sos nòu ans, Sr Bumble, lo bedèl de parròquia, pren Oliver de l’ostal noiriguièr e lo met al trabalh de la filassa dins lo talhièr principal. Oliver, que trabalha dur amb pauc de manjar, demora al talhièr pendent siès meses. Un jorn, los mainats desesperats de fam dicidisson de tirar al sòrt; lo perdent deu demandat una autra part de grut. Lo prètzfach torna al quita Oliver, que al repai venent, s’avança tremolant, lo bol a la man, e suplica Sr. Bumble per de grut lo disent: "Si vos plai, sénher, ne vòli de mai".

Seguís un tarrabastàs. Lo conselh dels gentilòmes plan noirits qu’administra lo talhièr ipocriticament ofrís £5 a quin que siá que voldrà prene lo mainat coma aprendís. Sr. Gamfield, un ramonaire brutal, reclama Oliver. Pasmens, quand Oliver suplica desperat èsser pas mandat amb "aqueste òme ofrós", un bon magistrat refusa de signar lo contracte de servicial. Mai tard, Sr. Sowerberry, un emplegat de las pompas funèbras de la parròquia, pren Oliver a son servici. Tracta melhor Oliver, a causa de sa cara trista, l’utiliza coma ploraire per las funeralhas d’enfants. Sr. Sowerberry es dins un maridatge malastruc, es son esposa mespresa Oliver e esita pas a lo sosalimentar e a lo maltractar. Tanben sofrís dels torments de la part de Noah Claypole, un companh morre e secutaire aprendís e un "enfant de la caritat" qu’es gelós de la promocion d’Oliver a las funaralhas, e Charlotte, la serviciala dels Sowerberrys, qu’es enamorada de Noah.

Esperant secutar Oliver, Noah insulta la memòria de la maire biologica d’Oliver. Furiós, Oliver ataca lo mainat plan mai grand. Sra. Sowerberry pren partida per Noah, l’ajuda a mestrejar, tustar, e batre Oliver, e mai tard constrench son espós e Sr. Bumble a tornar batre Oliver. Un còp qu’Oliver es mandat a sa cambra per la nuèch s’aclapa e plora. L’endeman Oliver fugís de l’Ostal Sowerberrys e mai tard decidís de se ronçar fòra de Londres per cercar una vida melhora.

London, Artful Dodger e Fagin

[modificar | Modificar lo còdi]
Gravadura de George Cruikshank representant Artful Dodger (centre), presentant Oliver (drecha) a Fagin (esquèrra)

Près de Londres, Oliver encontra Jack Dawkins, un copaborsas mai conegut per son chafre "Artful Dodger", e son acolit, un mainat amb plan d’umor nomenat Charley Bates, mas Oliver de natura innocenta e fisançosa capita pas a veire quina que siá malonestat dins sas accions. Lo Dodger dona a Oliver de manjar gratís e li parla d’un gentilòme a Londres que li "donarà de lòtjament per de res, e jamai demandarà d’argent". Reconeissent d’aquesta inesperada assisténcia, Oliver seguís lo Dodger cap a la demorança del "vièlh gentilòme". Atal, de biais involontar, Oliver cai amb un infama criminal josieu nomenat Fagin, lo gentilòme qu’Artful Dodger aviá parlat. Entrapelat, Oliver viu amb Fagin e sa banda de joves copaborsas a lor tuta de Saffron Hill dempuèi un temps, ignorant lors ocupacions criminalas. Crei que realizan de pòrtafuèlhas e mocadors.

Lèu, Oliver naïvament se’n va "far de mocadors" amb l’Artful Dodger e Charley Bates, e alara apren que lor mission reala es de panar de borsas. Lo Dodger e Charley panan un mocador a un vièlh gentilòme nomenat Sr Brownlow e fugisson rapidament. Quand s’apercep de l’abscéncia de son mocador, Dr Brownlow vira, vei Oliver corrir fugissent, e lo percaç, pensant qu’es lo robaire. D’autres se jongan al percaç, captura Oliver, e lo menan al magistrat. Curiosament, Sr Brownlow se pausa de questions – a de mal a creire que lo mainat es un copaborsas. A la decepcion evidenta del jutge, un tenent de librariá qu’a vist lo Dodger realizar lo crime inocenta Oliver, que, ara malaut realament, s’avalís dins lo tribunal. Sr Brownlow pren Oliver a cò d’el, amb sa serviciala Sra Bedwin, pren suènha d’el.

Bill Sikes per Fred Barnard

Oliver demora amb Sr Brownlow, lèu recobra, e s’espelís d’aquesta benvolença unabituala. Son bonaür s’arrèsta quand Fagin, de crénher qu’Oliver palariá a la polícia de sa banda de criminals, decidís qu’Oliver deu èsser tornat dins la resconduda. Quand Sr Brownlow manda Oliver per pagar de libres, un bandolièr, una joventa nomenada Nancy, qu’Oliver a ja encontrat a cò Fagin, l’acòsta amb l’ajuda d’un amant abusiu, lo raubaire Bill Sikes, e Oliver es lèu tornat a la tuta Fagin. Los panaires prenon lo bilhet de cinq liuras de Sr Brownlow li aviá confiat, e li lèva los bèls vestits nòus. Oliver, estabosit, fugís e assag de cridar l’ajuda de la polícia, mas es entornat per l’Artful Dodger, Charley, e Fagin. Nancy, sola, es simpatica per Oliver e lo salv dels còps de Fagin e Sikes.

Dins son novèl assag per far tornar Oliver dins la vida de crime, Fagin lo fòrça a participar a una abracada. Nancy assitís a contracòr a lo recrutar, tot en afirmar al mainat que l’ajudarà se ela pòt. Sikes, après li aver menaçar de lo tuar si coopèra pas, plaça Oliver dins un fesnestron e l’ordona de desenclavar la pòrta principala. L’ataca torna mal e Oliver se fa tirar dessús per las gents dins l’ostal e nafrat al braç esquèrra. Après aver estat abandonat per Sikes, Oliver nafrat torna dins l’ostal e acaba a demorar jol suènh de las gents qu’èra supausat panar: Mla Rose e son totor Sra Maylie.

"Monks", l’òme misteriós

[modificar | Modificar lo còdi]
Fagin per 'Kyd' (1889)

L’òme misteriós nomenat Monks intriga amb Fagin per roïnar la reputacion d’Oliver. Monks denóncia lo fracàs de Fagin per far d’Oliver un criminal, e ambedos realizan un plan per s’assegurar que descobisca pas son passat. Monks es en aparéncia d’un biais un familiar d’Oliver. De retorn dins la vila natala d’Oliver, Sr Bumble se marridèt amb Sra Corney, la matrona del talhièr ont comencèt l’istòria, sonque per se trobar dins un maridatge malastruc, se garrolhant de contunh amb una esposa dominatritz. Après una d’aquestas disputas, Sr Bumble va al pub ont encontra Monks, que lo questiona al subjècte d’Oliver. Bumble informa Monks que conéis qualqu’un que poiriá donar a Monks d’informacions de pagar, e mai tard Monks encontra Bumbles en secret. Puèi Sra Bumble conta a Monks tot çò que sap contra d’argent, Monks pren la medalha e l’anèl venent d’Oliver, qu’avián apratenguts a la maire d’Oliver, e los geta dins lo riu que corrís en dejós. Monks conta aqueste eveniment a Fagin, sens saber que Nancy escocha lor conversacion e prevéi d’informar los benfactors d’Oliver. Sr Brownlow torna a Londres, ont encontra Oliver, e s’en van veire los Maylies.

Ara vergonhosa de son ròtle dins lo raubatòri d’Oliver e tafurada per la seguretat del mainat, Nancy se’n va a cò de Rose Maylie, a Londres. Sap ela, que Monks e Fagin complotant per tornar metre la man sul mainat, e ofrís de tornar encontrar los dimenges ser sul pont de Londres. Rose parla a Sr Brownlow, e los dos fan de plans amb lor grop a Londres. La nuèch del primièr dimenge, Nancy assag de partir per caminar, mas Sikes refusa sa permission quand refusa de dire exactament ont se’n va. Fagin s’apercep que Nancy es sus un afar, benlèu un galant novèl, e que desira l’encontrar en secret.

Mentretant, Noah s’embrolhèt amb l’entèrramòrt Sr Sowerberry, li panant d’argent, e fugís a Londres amb Charlotte. Prenent lo nom de "Morris Bolter", jonh la banda de Fagin's gang e ven un abituat de "kinchin lay" (raubatòri d’enfants), e Charlotte plaçada amb las filhas. Fagin manda Noah assistir al plaid de Artful Dodger, après que foguèt pres per aver panat una tabatièra; Lo Dodger es considerat colpable e castigat a la deportacion en Australia. Puèi, Noah es enviat per Fagin espionar Nancy, e descobrís qu’ela encontra Rose e Sr Brownlow sul pont, entendent lor discussion que venguèt pas la setmana passada e cossí salv Oliver de Fagin e Monks.

Fagin encolerat passa l’informacion a Sikes, modificant l’istòria fasent comprene qu’es Nancy que l’informèt, çò qu’ela faguèt pas. Pensant que Nancy es una traïdora, Sikes la tusta a mòrt d’un còp de rabia e fugís al camp per escapar la polícia e sa consciéncia. Puèi, Sikes es trevat de visions de Nancy e alertat per la novèla que son murtrier s’amaga al camp. Torna a Londres per encontrar una resconduda e assajar de panar d’argent a Fagin e fugir en França, mas morís per escasença se penjant alara qu’assajava de davalar d’un teulat per fugir fum de gents en colera contra lo murtrier de Nancy.

Fagin en preson, pel caricaturista George Cruikshank

Alara que Sikes fugís la fola, Sr Brownlow obliga Monks a escochar l’istòria que lo liga, alara que se nomenava, amb Oliver qu’es son miègfraires, senon far fàcia a la polícia per sos crimes. Lor paire, Edwin Leeford, èra un dels amics de Brownlow. Edwin s’enamorèt de la maire d’Oliver, Agnes, après qu’Edwin e la maire de Monks s’èran separats. Edwin deguèt ajudar un amic morissent a Roma, puèi i moriguèt d’esperel, daissant Agnes, "son amor colpable", en Anglatèrra. Sr Brownlow a un imatge Agnes e comencèt a far de recercas e notèt de semblanças entre ela e Oliver. Monks percacèt son fraire per lo destruire, per ganhar la succession de son paire. L’encontra entre Monks e los Bumbles dins la vila nativa d’Oliver, Brownlow demanda a Oliver de li donar la mitat de l’eritatge de Monks e li donar una segonda escasença; Oliver es mai qu’astruc d’accaptar. Monks muda al "mond nòu", ont degalha son argent, avoa lo crime, e morís en preson. Fagin es arrestat, jutjat e condemnar a la forca. Lo jorn avant lo penjament de Fagin, Oliver, acompanhat de Sr Brownlow dins una scèna d’emocion, visita Fagin a la preson de Newgate, dins l’esper de recobrar de papièrs de Monks. Fagin se pèrd dins la paur amb sa mòrt arribar.

D’una mena mai astruca, Rose Maylie es la sòrre perduda de longa d’Agnes, e donc la tanta d’Oliver. Se marida amb son amorós Harry Maylie, que daissa sas ambicions politicas per venir pastre, menent sos amics de demorar amb eles. Oliver viu astruc amb Sr Brownlow, que l’adopta. Noah ven un informator de la polícia mièg professional. Los Bumbles abandonan lo posicions e reduch a la pauretat, acabant d’espereles dins un talhièr. Charley Bates, esglasiat pel murtre de Nancy per Sikes, ven un ciutadan onèst, muda al camp, e al final ven prospèr. Lo roman s’acaba sus la pèira tombala de la maire d’Oliver ont es escrich un sol nom: Agnes.

  • Oliver Twist – un enfant orfanèl que la maire moriguèt a sa naissença; lo paire es mòrt quand la paternitat d’Oliver es revelada.
  • Sr Bumble – a bedèl dins un talhièr de la parròquia ont Oliver nasquèt
  • Sra Mann – supervisòra quand l’enfant Oliver es plaçat a 9 d’edat incapabla de s’ocupar dels "colpables" qu’es egocentrica e cupida.
  • Sr. Sowerberry – un clotaire que pren Oliver coma aprendiç
  • Sra Sowerberry – Esposa de Sr Sowerberry
  • Noah Claypole – una bruta coarda, aprendiç de Sowerberry
  • Charlotte – serviciala de Sowerberrys, amorosa de Noah
  • Sr Gamfield – un ramonaire dins la vila ont Oliver nasquèt
  • Sr. Brownlow – un bon gentilòme que s’ocupa d’Oliver, son primièr benfactor
  • Sr Grimwig – un amic de Sr. Brownlow
  • Sra Bedwin – Serviciala de Brownlow
  • Rose Maylie – Segon benfactritz d’Oliver, que se revèla mai tard sa tanta
  • Sra Lindsay Maylie – Maire de Harry Maylie. tanta adoptive de Rose Maylie
  • Harry Maylie – Filh de Sra Maylie
  • Sr Losberne – mètge de familha de Sra Maylie
  • Sr Giles – Majordòm de Sra Maylie
  • Sr Brittles – Totòbra de Sra Maylie
  • Duff e Blathers – dos policièrs incompetents
  • Fagin – recaptaire e líder d’una banda criminala de jovent e joventa
  • Bill Sikes – un raubaire professional
  • Bull's Eye – can viciós de Bill Sikes
  • Artful Dodger – lo copaborsas mai biaisut de Fagin
  • Charley Bates – un copaborsa de la banda de Fagin
  • Toby Crackit – un associat de Fagin e Sikes, un cambriolaire d’ostals
  • Nancy – una de la banda de Fagin, ara vivent amb Bill Sikes
  • Bet – una filha de Fagin, amiga de Nancy
  • Barney – un criminal josieu acoquinat amb Fagin
  • Agnes Fleming – maire d’Oliver
  • Sr Leeford – paire d’Oliver e Monks
  • Old Sally – infirmièra qu’assistiguèt a la naissença d’Oliver
  • Sra Corney – matròna del talhièr per femnas
  • Monks – un criminal caitiu, associat de Fagin, e mièg fraire perdut de longa d’Oliver
  • maire de Monks – una eritièra qu’aima pas son espos
  • Sr Fang – un magistrat
  • Tom Chitling – un membre de la banda de Fagin, de retorn de l’estrangièr from a l’epòca del murtre

Tèmes màger e simbòls

[modificar | Modificar lo còdi]
Bill Sikes per Kyd (Joseph Clayton Clarke)
Artful Dodger per Kyd (Joseph Clayton Clarke)

Dins Oliver Twist, Dickens mescla realisme sinistre e satira despietadosa per descriure los efièchs de l’industrializacion del sègle XIX en Anglatèrra e criticar la dura lei dels paures. Oliver, un enfant innocent, es pres dins un mond ont las solas opcions son lo talhièr, la vida dins lo crime simbolizada per la banda de Fagin, la preson, o lèu la tomba. Pasmens, d’aqueste encastre industrial/institucional pas gaire prometeire, emergís un conte de fadas. Dins aqueste mitan de corrupcion e descasença, Oliver, puslèu passiu, demora un còr pur; s’alunha del mal alara que aquestes a son entorn i cason, e al biais d’un conte de fadas, es premiat al final – vivent en patz dins lo camp, acompanhats de sos amics. Per anar cap a aquesta fin astruca, Dickens explora lo genre de vida, qu’un orfanèl pòt esperar menar dins lo Londres de1830.

Pauretat e classa sociala

[modificar | Modificar lo còdi]

La pauretat es una preocupacion importanta dins Oliver Twist. Dins lo roman, Dickens desvolopa aqueste tèma, descrivent las cajaròcas e las cordeladas d’ostals al punt de roïnar. Dins un dels primièrs capítol, Oliver assitís a las funeralhas d’un paure amb Sr. Sowerberry e vei tota la familha quichada dins una pèça miserabla.

Aquesta preocupacion per la misèria fa fòrça ponhentas las encontras d’Oliver amb la caritat e l’amor. Oliver salv sa vida mai d’un còps per de gentums grands o pichons. La plaga aparenta de la pauretat que Dickens descriu tanben difusa plan als lectors de la classa mejana, quant de gents de Londres èran tocats per la pauretat e la malautiá. Pasmens, dins Oliver Twist, dona un messatge variable al subjècte de la casta sociala e de l’injustícia sociala. Las originas illegitimas d’Oliver dins un talhièr lo plaça al fin fons de la societat; qu’es orfanèl sens amics, es abitualament mespresat. Son "esperit solid" lo garda en vida malgrat lo torment que deu endurar. Pasmens, fòrça de sos companhs meritan lor plaça dins las fonzalhas de la sociatat e semblan plan a l’aise dins aquesta fonsor. Noah Claypole, un enfant de la caritat coma Oliver, es ociós, estupid, e coard; Sikes es un sacramand; Fagin viu d’enfants corromputs, e Artful Dodger sembla nascut per una vida de crime. Fòrça encontras d’Oliver amb de representants de la classa mejana—Sra. Sowerberry, Sr. Bumble, e los "gentilòmes" ipocritas fèr del conselh del talhièr, per exemple—son, al mens, pièger.

D’un autre costat, Oliver—que paréis fòrça plan pur per un mainat de talhièr—se revèla èssser de naicença genta. Quitament se foguèt otrajat e neglijat tota sa vida, rebuta, atupit, l’idèa de victimizar quin que siá. Aqueste gentum en aparéncia ereditari fa d’Oliver Twist una mena de conte changeling (de nenon cambiat), e pas simplament un conte d’injustícia sociala. Oliver, nascut per de causas melhoras, luta per subreviure dins lo mond fèr de la classa bassa avant d’èsser fin finala secorrit per sa familha e tornat a sieuna plaça—un confortable ostal al camp.

Oliver nafrat dins un panatòri, per George Cruikshank.

Dickens utiliza fòrça lo simbolisme. Lo "gaujós vièlh gentilòme" Fagin, per example, a de caracteristicas satanicas: es un veteran corromput de mainats que dirigís de son caire son mond criminal; va sa primièra aparicion al dessús d’un fuòc tenent una forqueta, e refusa de far la preguièra la nuèch avant son execucion. Las cajaròcas de Londres, tanben, an un aspect ofegant, infernal; Los actes sorns e las passions sornas son siutadas dins de pèças escuras e de nuèchs negras, alara que l’umor dominanta de terror e de brutalitat pòt èsser identificada dins un temps glacial. Al contrari, lo camp ont los Maylies menan Oliver es un paradis bucolic.

Lo roman a tanben per subjècte la classa sociala, e l’injustícia flagranta del mond d’Oliver. Quand l’enfant malnoirit se risca a demandar mai, los òmes que lo castigan son grasses, e fòrça personatge del roman son en subrepes.

Pendent tot lo roman, gaitar çò que vei los uèlhs ven un simbòl potent. Pendent d’annadas, Fagin evita la lutz, la folas, espacis dobèrts, s’amagant mai sovent dins una tuta sorna. Quand son bonastre l’abandona enfin, se tortilha dins la "lutz viva" de tròp d’uèlhs alara qu’es assetat sul banc, esperant lo jutjament. Tanben, après que Sikes a tuat Nancy al crepuscul, fugís la lutz del jorn dins sa cambra, mas es incapable d’escapar de la memòria de sos uèlhs mòrts.

La darrirèa escasença, per George Cruikshank.

Dins la tradicion comèdia de la Restauracion anbglesa e Henry Fielding, Dickens donar a sos personatges de noms apropriats. Lo quita Oliver, pasmens "emprentat e marca" coma un orfanèl solet e nomenat segon un sistèma alfabetica, es, en fach, "tot un revolum." Quitament se, Oliver e son nom poiriá èsser un mainat de talhièr nomenat Peter Tolliver que Dickens a conegut dins son enfança. Mr. Grimwig es nomenat "grim" significa sinsitre, actitud pessimista en fach capa protectitz de son gentum, son alma sentimentala. D’autres personatges an de noms que marca lor portaires d’una caricatura semimonstruosa. Sra. Mann (man vol dire òme), qu’a la carga d’Oliver enfant, es gaireben pas maternala coma una femna (woman); Sr. Bumble, (bombonar) malgrat son impressionnant sens de la sieuna dirnitat, de contunh massacra l’anglés del Rei qu’assag d’utilizar; e los Sowerberries (granas aspras) fa referéncia a çò que Sra Sowerberry de contunh es morruda contra la profession de Sr Sowerberry qu’es entèrramòrt, e contra la pichona provision qu’Oliver recep d’eles. Lo nom de Rose Maylie fa resson a las flors e la prima (mes de mai), jovença e beutat alara qu’aqueste de Toby Crackit (clescadura) fa referéncia a la profession que causiguèt e ont fa fraccion .

Lo can de Bill Sikes, Bull's-eye (uèlh de taur), ten la "deca de temperament que ten en comun amb son mèstre" e es un simbòl del caractèr del mèstre. La marridesa del can representa la brutalitat gaireben animala de Sikes alara que l’autodestruccion de Sikes es evidenta dins las fòrça crètas del can. Lo can, amb sa volontat de nòser quin que siá obedissent a la fantasiá de Sikes, mòstra lo brutalitge dessenat del mèstre. Lo quita Sikes sentís que lo can es un rebat d’el e es perque assag de negar la bèstia. Tanben s’illustra que quand Sikes morís tanben morís lo can. Après que Sikes aja tuat Nancy, Bull's-eye tanben representa la culpabilitat de Sikes. Lo can daissa de pesadas sanguinosas sul sol de la pèça ont lo murtre se debanèt. Pauc après, Sikes desespèra de se desfa del can, convincut que la preséncia del can lo traïrà. Alara, tot coma Sikes pòt pas se desfar sa culpabilitat, tanpauc lo pòt amb Bull's-eye, qu’arriba a l’ostal ont Sikes defuntèt avant de çò far el tanben. Lo nom de Bull's-eye tanben avalís l’imatge dels uèlhs de Nancy, que trevan Sikes fins a sa fin amara e benlèu la causa de sa mòrt per escasença.

Dickens utiliza un ensems de personatges polarizats per crear diferents tèmas dual dins tot lo roman; Sr Brownlow e Fagin, per example, personifican "ben c/ mal". Dickens tanben juxtapausa los personatges onestes e respectuoses de las lei coma lo quita Oliver amb aquestes, coma Artful Dodger, pareissent mai a l’aise de mal costat de la lei. Crime e castig e un autre important parelh de tèmas, coma peca e redempcion: Dickens descriu los actes criminals ne fasent la tièra del copaborsa al murtre, e los personatges son castigats a la fin. D’evidéncia, mòstra Bill Sikes percaçat a mòrt per una fola a causa de son acte brut e envia Fagin s’arrucar dins sa cellula, condemnat a mòrt après un bon plaid. Pas cap de personatge capita a la redempcion; Sikes morís assajant de fugir sa culpabilitat, e sa darrièra nuèch de vida, lo Fagin espaurit refusa de veire un rabin o de fa una preguièra, puslèu que de demandar a Oliver que l’ajude a s’escapar.

Nancy, en contraste, se recata al prètz de sa vida e morís dins una actitud de preguièra. Es un dels rares personatges dins Oliver Twist a expausar tant d’ambivaléncia. Son istòria dins lo roman rebat fòrça los tèmas de las violéncias domesticas e los abuses psicologics dins la mans de Bill, que mai tard la tuarà. Quitament se Nancy es de verai una criminala, endoctrinada e entrainada per Fagin depuèi son enfança, garda pasmens d’empatiá per se repentir de son ròtle de raubaira d’Oliver, e assag de prene de mesuras per purgara. Qu’es victima de Fagin, corrompuda mas pas encara moralament mòrta, dona una votz eloquenta al òrres del pichon empèri criminal del vielh òme. Vòl salvar Oliver d’un destin similar; mentrtant, repugna l’idèa de venir traïdora, subretot de Bill Sikes, qu’ela aima. Quand foguèt mai tard critcat per aver causit una "panaira, gossa prostituida de las carrièras" per ne far realizar un tal capvirament de caractèr innexplicable, Dickens atribuís son cambiament de còr a "la darrièra bona gota d’aiga al fons d’un potz assecat, engorgat per de malaèrba".

Al subjècte de l’antisemitisme

[modificar | Modificar lo còdi]

Dickens foguèt acusat de se seguir d’esterotipes antisemita a causa del retrach que fa del personatge josieu de Fagin dins Oliver Twist. Paul Vallely escriu que Fagin es mai sovent vist coma lo mai grotèsc josieu de la litaratura, e lo mai expresiu dels 989 personatges de Dickens. Nadia Valdman, qu’escriu al subjècte del retrach dels josieus dins la literatura, arguís que la representacion de Fagin ven de l’imatge del josieu intrinsecament marrit, qu’aquesta imatgeriá l’associa al Dible, e amb las bèstas.[3]

Lo roman fa referéncia a Fagin 274 còps dins los primièrs 38 capítols coma "lo Josieu", que l’etnia o la religion dels autres personatges es rarament mencionada. En 1854, The Jewish Chronicle se demandava perque "sols los josieus deurián èsser exclusits del 'còr compatissant' d’aqueste grand autor e fòrça amic dels oprimits." Dickens (qu’aviá una coneissença extensiva de la vida dins la carrièras de Londres e de l’expleitacion dels enfants) explica que faguèt de Fagin un josieu que "es malaürosament, a l’epòca ont l’istòria se referís, qu’aquesta classa de criminal èra gaireben sempre constituida de josieus." Dickens comentèt que fasent de Fagin un josieu significa pas qu’estigmatiza la fe dels josieus, disent dins una letra, "Ai pas de sentiments contra los josieus mai un sentiement amical. Sempre soi de bon parlar amb eles, que siá en public o en privat, e fai lo tesimòni (coma lo deu ara far) de lo perfiècha bona fe dins totes los escambis qu’aquèt amb eles." Eliza Davis, que son espós aviá crompat l’ostal de Dickens en 1860 quand l’aviá mes en venda, escriguèt a Dickens per protestar de son retrach de Fagin, arguissent qu’"encoratjava un mal prejutjat contra l’ebrieu mespresat", e que faguèt grand tòrt al pòble josieu. Alara que Dickens d’en primièr reagiguèt de biais defensiu a la letra de Davis, puèi modifiquèt l’edicion d’Oliver Twist, e cambièt lo tèxte dins las partidas del libre qu’èran pas encara definitivas, çò qu’explica que après lo capítol 38 Fagin es qualificat de "josieu" sonque dins 179 escasénças.

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Dickens, Charles. Oliver Twist, or, The Parish Boy's Progress Edited by Philip Horne. Penguin Classics, 2003, p. 486. ISBN: 0-14-143974-2.
  2.  {{{títol}}}. 
  3. Valdman, Nadia. Antisemitism, A Historical Encyclopedia of Prejudice and Persecution. ISBN: 1-85109-439-3

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
Versions en linha
Analisis criticasâ