Modèl:Portal de Portugal/Istòria

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
En Portugal, la revolucion que depausèt lo salazarisme es coneguda popularament coma lo 25 d'abril.

L'assaut militar del 25 d'abril de 1974 va far s'esfondrar lo regim politic en vigor al Portugal dempuèi 1926. Aquel assaut es conegut en portugués coma la Revolucion dels ulhets (en portugués Revolução dos Cravos) o 25 de Abril (25 d'Abril). Lo còp d'Estat foguèt menat pels oficièrs intermediaris de la ierarquia militara (lo Movement de las Fòrças Armadas - MFA), la majoritat que n'èran pas que de capitanis e qu'avián participat a la guèrra coloniala.

Originas

Coma consequéncia del còp d'Estat militar del 28 de mai de 1926, foguèt instaurat en Portugal un regim autoritari d'inspiracion faissista. En 1933, lo regim, que se autonominava Estado Novo, es remodelat e Salazar passèt a controtlar lo país. Salazar conservèt lo poder fins a 1968, quand li foguèt retirat (per causa de malautiá) Marcello Caetano dirigiguèt lo país fins que foguèt deposat lo 25 d'abril de 1974.

Jol govèrn del Estado Novo, Portugal foguèt considerat coma una dictatura per l'oposicion, pels observaires estrangièrs e pels meteisses dirigents del regim. Formalament, aviá d'eleccions, mas foguèron totjorn recusadas per una oposicion qu'acusava lo govèrn de frauda electorala e de manca de respècte al dever d'imparcialitat.

Preparacion

La primièra reünion clandestina de capitanis se debanèt a Bissau, lo 21 d'agost de 1973. Una nòva reünion, lo 9 de setembre de 1973 al Monte Sobral (Alcáçovas) creèt lo "Movement de las Fòrças Armadas" - MFA. Lo 5 de març de 1974 foguèt aprovat lo primièr document del movement: « Los Militars, las Fòrças Armadas e la Nacion » que circulèt clandestinament. Lo 14 de març lo govèrn destituiguèt los generals António de Spínola e Francisco da Costa Gomes de las seunas cargas per çò que refusèron de participar a una ceremònia de supòrt al regim. Lo 24 de març la darrièra reünion clandestina decidiguèt la liquidacion del regim per la fòrça.

Movements militars durant la Revolucion

Lo 24 d'abril de 1974, un grop de militars comandats per Otelo Saraiva de Carvalho installèt secretament lo luòc de comandament del movement puchista a la casèrna de Pontinha, a Lisbona.

A las 22 h 55 foguèt retransmesa la cançon "E depois do Adeus", de Paulo de Carvalho, pels Emissoras Associados de Lisboa. Aquel foguèt un dels senhals convenguts pels puchistas.

Lo segond senhal se produsiguèt a 0 h 20, quand foguèt retransmesa la cançon "Grândola Vila Morena" de Zeca Afonso, pel programa Limiti de la Radio Renascença, que confirmava lo còp d'Estat e marcava lo començament de las operacions. Lo locutor de l'emission foguèt Leite de Vasconcelos, jornalista e poèta moçambican.

Lo còp d'Estat del 25 d'abril aguèt lo sosten de divèrses regiments militars que desvolopèron una accion concertada.

Lo 25 d'abril de 1974 moriguèron quatre personas, per tir qualques membres de la polícia politica a las personas que se participavan en una manifestacion.