Matèria barionica
La matèria barionica es, en cosmologia, l'ensemble de la matèria compausada de barions, es a dire formada de particulas constituïdas de tres quarks. En practica, correspònd mai que mai ai protons e ai neutrons. Leis electrons e lei fotons, que fan normalament partida d'autrei grops de particulas, i son tanben apondudas. La matèria barionica es ansin la matèria observabla dins la vida vidanta. Segon lei conoissenças actualas, constituís environ 5 % de l'Univèrs. Lo tèrme « matèria non barionica » designa leis autrei formas de matèria.