Joan Alcover
| Joan Alcover | |
 | |
| Naissença | 3 de mai de 1854, [[Fichièr:Modèl:Country flag alias Balearas|20x18px|border|Modèl:Country alias Balearas]] Palma de Malhòrca) |
|---|---|
| Decès | 25 de febrièr de 1926, Palma de Malhòrca |
| Occupacion | Poèta e politician |
| Genre | poesia e ensag |
| Prèmis | |
| Prèmi Fastenrath | |
Joan Alcover i Maspons (Ciutat de Malhòrca, 3 de mai de 1854 - Ciutat de Malhòrca, 25 de febrièr de 1926) foguèt un poèta, ensagista e politician balear. Foguèt discípol del poèta barcelonés Josep Lluís Pons i Gallarza e condiscípol del poèta Miquel Costa i Llobera, de l'avocat e politician Antoni Maura e d'autres autors contemporanèus qu'apartenián a l'Escòla Malhorquina. En 1909 foguèt Mèstre en Gai Saber e mai tard, en 1919 son òbra foguèt recompensada amb lo Prèmi Fastenrath, recompensa literària creada en 1909 pel rei d'Espanha Alfons XIII.
Mantuna de sas poesias es estada revirada a d'autras lengas o mai musicada. Sa creacion mai emblematica e prestigiosa pr'aquò foguèt lo poèma La Balanguera, que venguèt mai tard, aprèp que lo compositor Amadeu Vives n'escriguèsse la melodia en 1923, una de las cançons mai interpretadas del folclòre malhorquin. Venguèt mai tard l'imne oficial de Malhòrca, subretot a partir de l'interpretacion que ne faguèt la cantaira Maria del Mar Bonet.
Biografia[modificar | Modificar lo còdi]
Enfància e adolescéncia[modificar | Modificar lo còdi]
Joan Alcover nasquèt en 1854 dins un ostal del barri de la Calatrava, en plen centre de la capitala malhorquina, al sen d'una familha amonedada. Son paire, Pere Alcover Jaume, nadiu de Malhòrca, èra un notable de la vila que trabalhava coma relator de l'Audiéncia Provinciala mentre que sa maire, Teresa Maspons Serra, èra una catalana originària de Barcelona. Amassa aguèron 6 enfants. De totes Joan èra l'ainat e lo seguissián quatre fraires e una sòrre: Josep, Pere, Francesc de Paula, Antoni e Pepa.
Lo jovent faguèt sos estudis a l'Institut Balear de 1864 a 1869. Demest sos ensenhaires figurava lo poèta Josep Lluís Pons i Gallarza qu'aguèt una influéncia sus la trajectòria literària e poetica del jove Alcover. Foguèt durant aquel periòde que se faguèt d'amics entre los autres escolans que puèi vendrián de personatges importants de la societat baleara, coma los escrivans Miquel Costa i Llobera, Joan Lluís Estelrich e Joan Rosselló de Son Forteza, e qualques futurs politicians coma Antoni Maura o Alexandre Rosselló. Quand acabèt son ensenhament segondari a Malhòrca, en 1869, partiguèt en Catalonha per i aprendre lo drech a l'Universitat de Barcelona. Aprèp qu'obtenguèsse son diplòma d'avocat en 1878, tornèt sus son isla nadiva per ocupar diferents emplecs dins lo mond de la justícia, primièr coma avocat, puèi coma o aviá fach son paire trabalhèt coma relator de l'Audiéncia de Palma, abans de venir finalament magistrat.
La carrièra literària[modificar | Modificar lo còdi]
Alcover s'interessèt jove a l'escritura, e ja quand aviá tot bèl just 18 ans publiquèt sos primièrs poèmas en catalan, e tanben en espanhòl, dins divèrsas revistas coma El Isleño, Museo Balear o la Revista Balear. Pasmens foguèt subretot a partir de son installacion a Barcelona que cresquèt son estrambòrd per la literatura qu'ailà se trobèt al contacte de revistes, de concorses literaris, de conferéncias e de lecturas, ligats al movement cultural que signifiquèt la Renaissença. Un pauc mai tard, quand aviá 23 ans, ganhèt un prèmi extraordinari als Jòcs Florals de Barcelona amb un poèma, "La Creu".
Pro lèu, la notorietat d'Alcover coma poèta quitèt pas de créisser. Son talent per l'escritura li serviguèt tanben per ganhar un cèrt prestigi social. Aital, transformèt son ostal en una mena de centre d'encontres famoses ont participavan los intellectuals mai illustres de Malhòrca. Dapasset, en seguir aquela volontat de reconeissença sociala, arrestèt d'escriure en catalan e passèt a emplegar gaireben exclusivament la lenga mai presada dins las nautas esfèras, la del poder, l'espanhòl.
Las tragèdias familialas[modificar | Modificar lo còdi]
Lo poèta se maridèt en novembre de 1880 amb una barcelonesa, Rosa Pujol i Guarch, e aguèron amassa tres enfants, Pere, Teresa e Gaietà. A partir d'aquel temps la vida de l'escrivan se vegèt marcada per d'eveniments dramatics. Sa femna moriguèt en 1887 en seguida d'una paralisi cerebrala. Quatre ans mai tard, en 1891, se tornèt maridar, aqueste còp amb un malhorquina, Maria del Haro i Rosselló. La familha cresquèt amb dos autres enfants, Maria e Pau. Las circonstàncias tragicas s'acumulèron dapasset en 1901 moriguèt de tuberculòsi sa filha Teresa, en 1905 foguèt emportat pel tifus son dròlle Pere, e puèi en 1919, la meteissa nuèch, moriguèron dos autres enfants, Maria a Malhòrca e Gaietà a Barcelona.
L'escritura en catalan[modificar | Modificar lo còdi]
Totes aqueles cambiaments que trebolavan sa vida lo portèron a cambiar de lenga literària. Per tal d'exprimir melhor sos sentiments e subretot sa pena, se virèt cap a sa lenga mairala, que dominava melhor e qu'èra mai apta a aquesta mena d'exteriorizacion.
Òbras[modificar | Modificar lo còdi]
Òbras en catalan[modificar | Modificar lo còdi]
Poesia[modificar | Modificar lo còdi]
- La relíquia (1903)
- La Balanguera (Imne oficial de Malhòrca)
- La serra, omenatge a Costa i Llobera
- Cap al tard, recuèlh poetic (1909)
- Poemes bíblics, recuèlh poetic (1918)
- Desolació, expression de sos sentiments
Assaig[modificar | Modificar lo còdi]
- Humanització de l'art (1904)
- Reaccio literària (1910)
- Cultura de llenguatge (1916)
- L'art segons Tolstoi (1921)
Òbras en espanhòl[modificar | Modificar lo còdi]
- Poesías (1887)
- Nuevas Poesías (1892)
- Poemas y armonías (1894)
- Meteoros (1901)