Guadalete

Lo Guadalete es un riu de la peninsula Iberica, dins la província de Cadis, apertenenta al vessant atlantic. Nais al nòrd de la Sèrra de Grazalema de dos que naisson a la fauda del tuc de San Cristobal e lo principal que n'es, tanben nomenat Guadalete, Grazalema o Zahara, a la siá origina amassa a Grazalema, primièr cor vèrs lo Nòrd, e après vèrs lo Nòrd-oèst., Passèt per Zahara de la Sierra, recep las aigas dels rises Obrièra e Zaframagón; se sarra dins la província de Sevilla e per l'estrech de Bornos trinca las crestas que barran la val; circumda la vila de Arcos de la Frontièra, recep per la drecha, lo tribut del Salado d'Espera e se jonh après amb lo Majaceite qu'es l'autre braç del Guadalete. Un còp amassa ambedós ramals, lo Guadalete contunha vèrs lo Sud-oèst, e forma après un grand coide en direccion Nòrd per tornar en diboishant un arc vèrs l'Oèst. En aquela seccion se li jonh lo Salado de Paterna e d'autras correntas mens importantas e dins lo pòble de la Cartuja comença ja a experimentar las marees; mas es sonque navegable dempuèi Lo Portal, pichona cala que lo riu forma a unes 9 km. De la desbocadura del Lo Puerto de Santa María e a l'intrada de la Baia de Cadis.

Fins a mejans del sègle XX èra navegable per pichonas embarcacions fins a Xerès. Uèi jorn la siá desbocadura es lo pòrt del Puerto de Santa María.

Lo Guadalete es d'escàs bracer entre la siá barra e la vila del Pòrt de Santa Maria dels bancs que forman la barra son movibles e amb mar de lèva l'intrada es perilhosa. Lo Guadalete a un cors de 157 km e a l'estiu pòrta un cabal fòrça escàs. Sembla que antigament lo sieu nom èra Letes o Letea.

Afluents

• Obrièra
• Zaframagón
• Guadalporcún.
• Guadamanil.
• Salado De Paterna
• Majaceite O Guadalcacín.

Bibliografia

• Enciclopèdia Espasa Volum num. 26, pàg. 1504 (ISBN 84-239-4526-X)