Tetrapoda : Diferéncia entre lei versions
m r2.7.3) (Robòt Apondre: lv:Četrkājaiņi |
m Bot: Migrating 55 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q19159 (translate me) |
||
Linha 30 : | Linha 30 : | ||
[[Categoria:Cordat]] |
[[Categoria:Cordat]] |
||
[[Categoria:Tetrapòde|*]] |
[[Categoria:Tetrapòde|*]] |
||
[[als:Landwirbeltiere]] |
|||
[[ar:فقاريات رباعية الأطراف]] |
|||
[[az:Dördayaqlılar]] |
|||
[[be:Чатырохногія]] |
|||
[[be-x-old:Чатырохногія]] |
|||
[[bg:Четирикраки]] |
|||
[[bs:Četvoronošci]] |
|||
[[ca:Tetràpode]] |
|||
[[cs:Čtyřnožci]] |
|||
[[da:Tetrapoder]] |
|||
[[de:Landwirbeltiere]] |
|||
[[el:Τετράποδα]] |
|||
[[en:Tetrapod]] |
|||
[[eo:Tetrapodoj]] |
|||
[[es:Tetrapoda]] |
|||
[[et:Tetrapoodid]] |
|||
[[eu:Tetrapoda]] |
|||
[[fa:چهاراندامان]] |
|||
[[fi:Tetrapoda]] |
|||
[[fr:Tetrapoda]] |
|||
[[frr:Lunwäärlisdiarten]] |
|||
[[gl:Tetrápodos]] |
|||
[[gv:Kiare-chassagh]] |
|||
[[he:בעלי ארבע רגליים]] |
|||
[[hr:Kopneni kralježnjaci]] |
|||
[[hu:Négylábúak]] |
|||
[[id:Tetrapoda]] |
|||
[[is:Ferfætlingar]] |
|||
[[it:Tetrapoda]] |
|||
[[ja:四肢動物]] |
|||
[[jv:Tetrapoda]] |
|||
[[ko:네발동물]] |
|||
[[la:Tetrapoda]] |
|||
[[lv:Četrkājaiņi]] |
|||
[[mk:Четириношци]] |
|||
[[ml:ടെട്രാപോഡ്]] |
|||
[[nds:Veerföters]] |
|||
[[nl:Viervoeters (biologie)]] |
|||
[[nn:Tetrapodar]] |
|||
[[no:Firbente virveldyr]] |
|||
[[pl:Czworonogi]] |
|||
[[pt:Tetrápodes]] |
|||
[[ro:Tetrapoda]] |
|||
[[ru:Четвероногие]] |
|||
[[simple:Tetrapod]] |
|||
[[sk:Štvornožce]] |
|||
[[sr:Tetrapod]] |
|||
[[sv:Tetrapoda]] |
|||
[[ta:நாற்காலி (உயிரியல்)]] |
|||
[[tl:Tetrapoda]] |
|||
[[tr:Dört üyeliler]] |
|||
[[uk:Чотириногі]] |
|||
[[vi:Động vật bốn chân]] |
|||
[[zea:Vierpoôters]] |
|||
[[zh:四足類]] |
Version del 7 març de 2013 a 17.58
Tetrapòdes
[[Categoria:Article amb taxobox-- F6EBE4]]
|-----
Un tetrapòde es un vertebrat terrèstre o marin que son esqueleta compòrta dos parelhs de membres provesits de dets, aparents o atrofiats, que pòrtan testimòni dins l'evolucion d'una adaptacion primitiva a la marcha, coma los anfibians, los reptils (dont las sèrps), los mamifèrs e los ausèls.
Caracteristicas
Los Tetrapòdes constituisson un fil al sen dels Sarcopterigians. Son los Anfibians e los Amniòtas (Reptils, Ausèls, Mamifèrs). Se caracterizan per la preséncia de dos parelhs de membres quiridians (dos membres anteriors o pectorals e dos membres posteriors o pelvians) que son omològs de las nadarèlas paras dels peisses. Los membres quiridians son devesits en tres partidas: estilopòde (umèrus sul membre anterior/femur sul membre posterior), zeugopòde (ràdius-cubitus/tíbia-peronè), autopòde (carps-metacarps-falanjas/tarses-metatarses-falanjas). Aqueste esquèma de basa a subit de variacions fòrça nombrosas en relacion amb l'adaptacion a divèrses mòdes de locomocion dels Tetrapòdes (vòl, nada, salt, corsa, escavairament...).
Los primièrs Tetrapòdes apareguèron al Devonian Superior (fa 365 milions d'annadas). Contràriament a çò que se pensa sovent, los membres quiridians apareguèron en primièr pels organismes entièrament aqüatics e foguèron cooptats pus tard per permetre lo desplaçament en defòra de l'aiga, coma o mòstra l'estudi de las doas espècias de tetrapòdes fossils « Acanthostega » e « Ichthyostega ».
Autres caractèrs derivats pròpris :
- conduch lacrimal entre uèlh e sac nasal,
- lo cap es separat de la rèsta del còs per un còl,
- l'òs iomandibular de la maissa passa dins los òsses de l'audicion,
- la primièra vertèbra cervicala deven l'atlàs.