Dordonha (flume)

Dordonha
Dordonha en Perigòrd
Caracteristicas
Longor	490 km
Bacin	?
Bacin collector	Dordonha
Debit mejan	285 m3⋅s-1 (Brageirac)
Riu
S'escampa dins	l'Ocean atlantic
Geografia
Païses traversats	França

Dordonha [dur'duɲɒ] (en francés Dordogne) es un flume occitan del Massiu Central e del Bacin Aquitan. La valada de Dordonha es classada País d'Art e d'Istòria.

Ribièra o flume ?

Dordonha se jonh a Garona per formar l'estuari de Gironda. Per aquò, es qualifiada de ribièra dins mai d'un diccionari e mai d'una enciclopedia, tanben per lo Service d'Administration Nationale des Données et Référentiels sur l'Eau (SANDRE). Pasmens, de mai en mai d'organismes regionals, per exemple lo Comitat de Bacin Ador-Garona o bentot l'Etabliment public territorial del bacin de Dordonha (EPIDOR) la qualifian de flume, que consideran que Gironda es un estuari comun a Garona e Dordonha. Se la causida impòrta gaire per l'apelacion del riu, implica tot parièr una ierarquizacion diferenta del o dels bacins aigapendents.

Etimologia

A l'encontrari de çò que se ditz o legís de còps, lo nom de Dordonha a pas per origina l'assemblatge dels rius nomenats Dora e Donha. Son nom latin era Durānius, citat per Sidòni Apolinari, e veniá de la rasiga preceltica dur- (coma Durança, Drona,...). Pro lèu, lo nom subissèt una dobla sufixacion en -onna (aquel sufixe se tòrna trobar dins Garona, Drona, Lisona,...), per donar dur-on-onia. Trobam aital Dorononia fluvius (Gregòri de Tors, sègle VI), Dornonia (sègle VIII), per acabar sus l'occitan Dordonha.

Geografia

Dordonha nais sus las pendas del Puèi de Sanci (1 885 m, Puèi Domat), de l'union de dos torrents : la Dora e la Donha.

S'acaba dins Gironda al bèc d'Ambés (Gironda), en un estuari comun amb Garona.

Idrografia

Son debit de 400 m3/s al bocal pòt venir 5 500 m3/s en temps de creguda. Dordonha es de navigar mas a l'aval de Liborna.

Parcours

Departaments e localitats asaigadas :

• Puèi Domat (63) : Lo Mont Dora (font), La Borbola, Sent Sauves d'Auvernha, Avesa, Singles, La Ròda, La Beceta
• Corresa (19) : Bòrt, Spontor, Argentat, Belluòc de Dordonha
• Òlt (46) : Martèl, Solhac
• Dordonha (24) : Doma, Bainac e Casenac, Lo Boisson de Cadonh, La Linda, Brageirac
• Gironde (33) : Senta Fe la Granda, Castilhon, Liborna

Afluents principals

Dordonha en Perigòrd

D'amont en aval:

• (D) Rua
• (D) Dièja
• (D) Lusèja
• (E) Sumèna
• (E) Ausa
• (D) Dostre
• (E) Marona
• (E) Cera
• (D) Sordoira
• (E) Oissa
• (E) Ceu
• (D) Vesera
• (D) Eila
• (E) Aurença

N.B. : (D) = afluent riba drecha ; (E) = afluent riba esquèrra

Activitats toristicas

Canoa-kayak Rafting Idrospid

Pesca esportiva o de solaç Banhada Vela

Aviron Motonautisme e esquí nautic Navigacion fluviala de plasença a bòrd de Gabara

Dordonha en Brageirac

Dordonha vista de Doma, en Senac e Sent Julian