Capoeira

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Raices e definicion[modificar | Modificar lo còdi]

... Capoeiristas...

La capoeira es una mena d'art marcial brasilièr que tròba sas rasics dins los metòdes de combat e las danças dels pòbles africans al temps de l'esclavatge a Brasil. Es una barreja d'espòrt, de lucha, d'art marcial e un element important de cultura populara d'aqueste país. Se situa l'origina d'aquelas tecnicas de dança e lucha en Angòla o a Moçambic, que totes dos païses foguèron de colonias portuguesas. Una fòrma semblanta tant dins los gèstes coma dins los ritmes se coneis e practica dins l'ensems de l'Ocean Indian jol nom de Moringue dempuèi fòrça sègles. La capoeira es un art marcial que vòl un emplec frequent dels pès per encausa que las mans dels esclaus èran encadenadas. Quand comencèt la capoeira sos movements èran plan pròches del sòl (se copiavan los movements dels animals).Pasmens tre l'arribada dels pòbles d'orient que portavan amb eles sas tecnicas pròprias de combat la capoeira desvolopèt los còps de pè e maitas acrobacias.

Originas[modificar | Modificar lo còdi]

Etimologicament, lo mot capoeira designa l'endrech ont s'engabiavan conilhs e galinas. Per extension ne venguèt a designar lo luòc ont èran embarrats los esclaus pendent la dominacion portuguesa. La quita origina de la capoeira es de per se plan escura. D'unes la consideran coma un dels eiretatges portats pels esclaus originaris d'Africa.Fòrça estudis pr'aquò sus aqueste espòrt serián puslèu favorables a una naissença dins los "quilombos" de Brasil. Los "Quilombos" èran d'endreches sovent amagats al mitan de las selvas ont los esclaus que s'èran escapat s'amassavan. Un dels "Quilombos" mai coneguts qu'es sovent nomenat dins los cants de capoeira èra lo "Quilombo de Palmares".

La capoeira seriá apareguda qu'es probable entre lo sègle xvi e lo sègle xviii a Brasil. Lo primièr document conegut data de 1789, a Rio de Janeiro. En aquel temps èra exclusivament practicada pels esclaus negres. Se distinguís dels autres arts marcials gràcias a son caire ludic amai plan acrobatic. Son los pès bravament emplegats del temps del combat e los «jogaires» sovent prenon posicion en equilibri sus las mans pr'amor de poder far sos movements de cambas.

Una marca d'identitat[modificar | Modificar lo còdi]

Mestre Bimba group, 2022

Enebida e reprimida pendent un brave temps, la capoeira se practicava per carrièra, e los «capoeiristas» menavan rambalh. Dins las annadas 1930, Mestre Pastinha e aprèp Mestre Bimba (1900-1974), creèt la primièra escòla (de pagament), d'en primièr tolerada, e fin finala autorizada oficialament, amb la condicion que demorèsse entre sas quatre parets. Se contunhava pasmens de reprimir la capoeira per carrièra. Aquela escòla, qu'a la debuta se sonava "Luta Regional Baiana" abans que prenguèsse lo nom de "Capoeira Regional", venguèt una bèla capitada. Puèi, d'autres mèstres dobriguèron tanben d'"acadèmias" de capoeira, amb de resultats variables. Tre aquel moment foguèt quand se jonhèt lo nom "Angola" a la capoeira que se practicava abans "Mestre Bimba" pr'amor de far omenatge als esclaus, originaris majoritàriament d'aquel país.

Popularitat e desvolopamaent[modificar | Modificar lo còdi]

La capoeira o dança de Guèrra per Johann Moritz Rugendas 1835

Amb lo vam de la capoeira Brasil veguèt coma espelissián maites grops novèls de capoeira. Cap a 1970, un grop que desirava practicar la capoeira se creèt un sistèma de cordons a l'imatge de las cenchas de color del karate qu' èra alara tant de mòda.

Las annadas 1980 e le reviscòl dels movements de Consciénce Negra se favorizèron l'aparicion de grops que cercan de se n'aprochar de la tradicion. Dins la meteissa pontannada, de professors de capoeira s'installèron un pauc en pertot en pel mond.

Impacte internacional[modificar | Modificar lo còdi]

A nivèl internacional, la disciplina de la capoeira s'organiza majoritàriament en grops, compausats eles tanben d'acadèmias e d'escòlas. Cada grop ten sas aspiracions pròprias, sas practicas e sas costumas, tot en servar la basa culturala comuna de la disciplina.

Tecnica e movements[modificar | Modificar lo còdi]

Berimbau e pandeiro...

La caracteristica principala de la capoeira es la ròda: dos jogaires de capoeira se plaçan al centre d'un cercle format dels autres membres que fan de musica en utilizar lo berimbau e d'autres instruments (coma lo pandeiro, l'atabaque...). Tre que s'ausís la musica, los jogaires "jògan". Lo jòc simboliza lo combat, l'expression corporala e la conversacion non verbala entre los dos partenaris.

Grops e escòlas[modificar | Modificar lo còdi]

La capoeira s'ensenha dins las escòlas especializadas, dichas acadèmias, ont existís una ierarquia plan precisa entre lo Mèstre (o Mestre en portugués brasilièr) e sos escolans (que d'unes tenon un nivèl sufisent per poder venir eles tanben ensenhaires e obtenon lo gra de Professor per exemple). Disciplina e respècte mutual son las valors fondamentalas d'aquesta practica.

Dins la capoeira esportiva, los gras diferents de tecnicitat d'un capoeirista pòdon èsser sancionats d'un biais semblant al judo o al karate per mejan d'una recompensa coma una cencha de color, que cada color correspond a un gra ou nivèl de coneissença (tecnica, cants, instruments, acrobacias, etc.). Lo gra atesta pas sonque las capacitats tecnicas del practicant, mas recompensa tanben lo sieu nivèl d'investiment, d'implicacion dins son escòla o son grop (organizacion, participacion a las manifestacions, etc). A de mai, le mental es un element fondamental d'aquel espòrt : la mandiga qu'es molt prèpa de la malice mas fòrça mai complèxa car aquesida del tot sonque pels mèstres.Ne permet de téner una pensada e un biais de viure diferents : una saviesa quasiben.

D'unes grops, subretot los mai tradicionals, s'utilizan ges los grades.Se ne son emplegats, lo nombre de grades aital coma las colors dels cordons correspondents son pas cap semblants per totes los grops.

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

Veire tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus la capoeira.

Ligams intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Media[modificar | Modificar lo còdi]

Videografia[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

<references>