Veire la font de Cabòça


[[Fichièr:YellowOnions.jpg|thumb| [[ceba]]]]
La '''cabòça''' (var. '''cabòç'''; '''cabolh'''; '''cabolha''') es un organ, mai sovent sosterranh, format per de fuèlhas carnosas e una [[camba (botanica)|camba]] fòrça corta e d'ont sortisson las raices de cada planta.

Exemples de cabòça: las [[ceba]]s, l'[[alh]]s...<ref>{{GEC|0086548}}</ref><ref>{{GDLC|0022355}}</ref>
[[imatge:Shallots-Whole.jpg|thumb|right|250px|Cabòças d'[[escaluènha]]]]
[[imatge:Amaryllisbulb.jpg|thumb|right|250px|Cabòça d'[[Hippeastrum|Amarillis]]]]
Una cabòça es una camba corta amb de fuèlhas carnosas o de basas de fuèlhas.<ref>Bell, A.D. 1997. ''Plant form: an illustrated guide to flowering plant morphology''. Oxford University Press, Oxford, U.K.
</ref> Aquelas fuèlhas sovent fondan d'organs de resèrva de nutriments pendent la dormida de la planta.

Las fuèlhas basalas mas sovent pòrton pas de fuèlhas, mas contenon de resèrvas de nutriments que permet a la planta de sobreviure a de condicions dificilas. Al centre del bulb i a un punt de creissença vegetatiu o un brot que florirà sens espelir. La basa es formada per una [[camba (botanica)|camba]], e la creiccença de la planta ocorrerà des d'aquesta placa basal. Las raiças sortisson de la partida en dejós de la basa e las cambas novèlas e las fuèlhas de la partida superiora. Las cabòças ''tunicadas'' an d'escatas exterioras membranosas qu'aparan la lamina d'escatas carnosas.<ref name="Mishra">{{obratge|url=http://books.google.com/books?id=giqdNdoJNQsC |prenom=S.R. |nom=Mishra |títol=Plant Reproduction |edicion=Discovery Publishing House |annada=2005 |isbn=978-81-7141-955-5 |paginas=120–125}}</ref> Las espècias dels genres ''[[Allium]]'', ''[[Hippeastrum]]'', ''[[Narcissus]]'', e ''[[Tulipa]]'' an totas de cabòças tunicadas. Las cabòças non tunicadas, coma ''[[Lilium]]'' e ''[[Fritillaria]]'' an pas la tunica protectitz e las seunas escatas son mai liuras.<ref name="Ellis">{{obratge|url=http://books.google.com/books?id=HeSW3gkjXFMC |prenom=Barbara W. |nom=Ellis |títol=Bulbs |editorial=Houghton Mifflin Harcourt |annada=2001 |isbn=978-0-618-06890-6 |paginas=3}}</ref>

D'autres tipes d'organs de resèrva (coma los [[còrma]]s, [[rizòma]]s, e [[tubercul]]s) a vegada son considerats a tòrt coma de bulbs. [[Geofit]] es lo tèrme botanic per totas las plantas que fòrman d'organs de resèrva sosterranhs  entre las qualas trobam las cabòças, tubercls e còrmas. Qualques [[orquidèa]]s [[epifit]]as forman de '''[[pseudocabòça]]s''', que superficialament semblan a de cabòças.

Gaireben totas las plantas que fòrman de cabòças vertadièras son de [[monocotiledonèas]], e comprenon: 
* La [[Ceba]], l'[[alh]], e los autres del genre [[allium|''Allia'']], dins la familha [[Alliaceae]].
* Fòrça dins la familha dels [[Liliaceae]].
*''[[Amaryllis]]'', ''[[Hippeastrum]]'', ''[[Narcissus]]'', e d'autres dins la familha [[Amaryllidaceae]].
*Dos grops d'espècias dins lo genre ''[[Liri]]s'' dins la familha [[Iridaceae]]: sosgenre ''[[Iris xiphium|Xiphium]]'' e sosgenre ''[[Iris hermodactyloides|Hermodactyloides]]''.
''[[Oxalis]]'', dins la familha [[Oxalidaceae]], es l'unic genre de [[dicotiledonèas]] que produtz de cabòças vertadièras.<ref name="Hartmann">{{obratge|prenom=Hudson Thomas |cnom=Hartmann |coautors=Dale E. Kester |títol=Hartmann and Kester's Plant Propagation: Principles and Practices |edicion=7 |editotor=Prentice Hall |annada=2002 |isbn=978-0-13-679235-2 |pagines=561}}</ref>

La cabòça creis fins a la florason e la planta florís pendent l'estadi reproductiu. de condicions particularas del mitan son necessàrias per activar la transicion cap a l'estadi seguent, coma del refregiment ivernal cap a la pujada de las temperaturas de la prima. 

== Bulbilhons ==
Qualques plantas forman de pichonas cabòças a l'aissèla foliara. Diverses membres de la familha de la ceba, Alliaceae, inclusissent ''Allium sativum'' ([[alh]]), forman bulbilhons dins lo cap floral, a vegadas sòudats a las flors e de còp que i a al luòc de las flors. L'anomenada [[Ceba perpetuala]] (''[[Allium cepa'' var. ''proliferum]]'') forma de cebas pichonas mas pro grossas per èsser conservadas dins de vinagre.

Qualques [[falguièra]]s, coma [[Asplenium bulbiferum]] produson de plantas novèlas a las puntas de las seunas frondas, que poirián èsser considerat coma de bulbilhons.

<gallery>
Imatge:Lilium lancifolium bulbils.jpg|Bulbilhons de ''[[Lilium lancifolium]]''
Imatge:Alliumvineale1web.jpg|Alh silvèstre (''[[Allium vineale]]'') amb bulbilhons
Imatge:Allium fistulosum bulbifera0.jpg|Allium fistulosum
</gallery>


== Referéncias ==
<references/>
{{Commonscat|Bulbs}}
{{Organ vegetal}}