Accident vascular cerebral

Qu'existeish dus tipes d'accidents vasculars cerebraus, los isquemics e los emorragics

Accident vascular cerebrau isquemic

Qu'es l'obstruccion d'ua artèria cerebrala pr'un calhòt, la partida cerebrala endevath n'es pas mei vascularizada, non oxigenada, qu'es l'isquémia.

Lo poligòn de willis

Etiologia

Fibrillacion auriculara

La fibrillacion auriculara qu'empacha la bona contraccion deu còr, meilèu de circular, un chicòt de la sang que demora hens lo còr e feneish per coagular, aqueste calhòt que's pòt estrocejar e partir cap enlà, on boça ua o mantuas artèrias.

ECG en ritme irregular en fibrillacion auriculara en haut

Estenòsi carotidiana ateromatosa

Las carotidas que son lòcs de hauta pression e bolegadís, on se forma aisidament ateròma. Aquera placa que va demenir lo diamètre deu canèr arteriau. Lavetz la circulacion que deu estar hèra rapida ende guardar un debit com lo d'un diamètre normau, pr'amor lo cervèth qu'a besonh de la medisha oxigenacion. Lavetz lo bolegadís que pòt balhar un calhòt que muda dinc au cap.

Disseccion de las artèrias deu còth

Aquera disseccion que's passa lo mei sovent après ua tumada. La paret de l'artèria que's copa un chicòt, lavetz la sang que passa endehens de la paret. Lo diamètre de l'artèria que's diminua pr'amor de l'en.hlament de la paret. Aquera diminucion que hè la velocitat de la sang en aqueth endret que s'accelèra ende guardar lo medish debit. Que's crea ua zòna de bolegadís, on se pòt formar un calhòt que s'anguerà entà la circulacion cerebral.

Autas causas

Que son las causas raras, immunologicas, post-radioterapia, toxica...

Clinica

Que depen deu lòc deu calhòt. La vascularizacion cerebrala qu'es suportada per tres artèrias majoras, las duas carotidas e lo tronc basilar. Aqueras tres artèrias, un còp au cervèth que s'anastomòsan en tot har lo poligòn de Wilis. Las artèrias cerebralas nascan deu poligòn, que son tres de cada costat, l'artèria cerebrala anteriora, l'artèria seuvana o artèria cerebrala mejana (que's destria ende balhar ua superficiala e ua pregona), l'artèria cerebrala posteriora. Aqueras artèrias que vascularizan caduas partidas deu cervèth. Lavetz quan l'ua es boçada pe'u calhòt, n'es sonque ua foncion cerebrala qu'es tocada quan las autas e pòden haut o baish demorar plan.

Demei, segon lo costat tocat, los simptòmas ne son pas los medishs. Lo cervèth qu'es tostemps format d'un emisfèri major, dominant e d'un emisfèri menor, dominat. Se las foncions motora e sensitiva se n'i tròba de cada costat, n'es pas parièr entà çò deu lengatge, deu calcul....

AVC carotidian

Que son los AVC isquemics que passan o, se crean capvath lo sistèma circulatòri carotidian. Los calhòts que se'n van entà las terminasons, que sia la circulacion cerebrala o oftalmologica. Las terminasons cerebralas que son las artèrias cerebralas anterioras e seuvanas (o mejanas).

arteriografia carotidiana dab l'artèria cerebrala anteriora e mejana en vista laterala

AVC seuvan superficiau

simptòmas controlateraus:

• emiplegia, sustot au nivèu braquiofaciau
• emianestesia hens lo medish territòri
• emianopsia laterala omonima. Qu'es a dìser la vision de cada uèlh qu'es perduda deu costat de l'isquemia cerebrala.

Se l'emisfèri dominant es tocat, las cuentas que son ua afasia de Broca (d'elocucion) se l'isquemia es anteriora, o ua afasia de Wernicke se l'isquemia es posteriora. En mei d'aquò, que pòt i aver ua apraxia, ua acalculia, agrafia, agnosia.

Se l'esmisfèri dominat es tocat, qu'arriba un sindròm d'Anton-Babinski, qu'es ua anosognosia (non-coneishença deu troble) e ua emiasomatognosia (non reconeishença de l'emicòs paralisat), en mei qu'i a ua negligéncia espaciala unilaterala deu costat de la paralisia.

AVC seuvan pregon

Que tòca sovent la capula intèrna, lo lòc deus axòns de las neurònas motoras. S'en sec ua emiplegia massiva deu costat contralaterau de l'isquemia.

AVC seuvan totau

Qu'es l'addicion de l'AVC seuvan superficiau e pregon, lo calhòt que boça avant la destriada entre l'artèria seuvana superficiala e pregona. Totun, lo tablèu n'es pas tostemps plen. Que pòt aver elements pregons e/o superficiaus. Segon la region deu cortèx tocada, l'emiplegia que tòca diferentas partidas deu còs. L'omonculus qu'es la representacion deu còs hens lo cervèth. Ende aquò la partida extèrna deu cortèx vascularizada per l'artèria seuvana superfiaciala, que paralisa e anestesia braç e cap.

AVC cerebrau anterior

Un calhòt que s'en va entà l'artèria cerebrala anteriora. Los simptòmas que pòden estar un sindròma frontau e/o ua emiplegia/emianestesia de la cama controlaterala. Aquò's véi sus l'omonculus, l'artèria cerebrala centrala que passa au miejan deu cervèth, on se tròban las neurònas motoras deu membre inferior.

AVC vertebrobasilar

Que son los que parten despuish lo tronc basilar e que boçan las soas collateralas. Que passa endavant deu tronc cerebrau.

AVC cerebrau posterior

• territòri superficiau: Sovent, que's passa ua emianopsia laterala omonima, mes se l'emisfèri menor es tocat, que pòt arribar ua agnosia visuau, la vision qu'es enqüèra acì mes lo cervèth n'intègra pas çò que vei.

• territòri pregon: que balha un sindròma talamic dab trobles sensitius sus l'emicòs controlaterau, a còps ua intensa dolor. Se l'eiquemia es bilaterala que's pòt trobar ua cecitat bilaterala dab troble de memòria.

AVC deu tronc basilar

Lo tronc cerebrau qu'es lo lòc deu passatge de totas las vias neurònalas deu cervèth entà'u mesoth espinau.

• sindròmas altèrnes: Que tòcan las vias motoras e sensitivas deu tronc cerebrau que n'an pas enqüèra crotzat, mes tanben los nèrvis cranians que sòrten ad aqueste nivèu. Deu còp l'emiplegia corporala qu'es controlaterala a la lesion mes se lo nèrvi faciau es tocat tanben, la paralisia que sia deu costat de la lesion, opausat a l'emiplegia corporala.

• sindròma de Wallenberg: qu'es la boçada de l'artèria deu clotet laterau, branca de l'artèria cerebelosa postero-inferiora.

Qu'associa deu costat de la lesion: -ua ataca deus nèrvis X e XI troble de la fonacion e de la degluticion, dab ua paralisia de l'emivela e de l'emifaringe. -ua ataca cerebelosa dab un emisindròma cerebelós -ataca deu nuclèu deu VIII -ataca deu V: anestesia de l'emicara. -sindròma de Claude Bernerd Horner. E qu'associa au costat opausat de la lesion: -ua ataca de la garba espinotalamica que balha ua anestesia termoalgica de l'emicòs, shens la cara. Qu'es un sindròma altèrne sensitiu

Tractament

Fasa aguda

Se la presa en carga de l'AVC Se hè vista (mens de 4 òras après lo prumèr simptòma), lo tractament endovascular que's pòt har. Que's hè per un neurològ o un neuroradiològ. Qu'es plan segur lo tractament deus melhorós pr'amor l'isquémia n'a pas temps ende necrosar cellulas cerebralas.

Accident vascular cerebrau emorragic

Etiologia

Ipertension cronica

Qu'es la causa de 50% deus AVC emorragics. L'ipertension cronica que hè váser microaneurismas en mei de l'ateròme.

Mauformacion vasculara cerebrala

Que representa 10% deus AVC emorragics mes 30% aus jovens. Qu'es la rompedura d'un aneurisma o d'un cavernòme.

Tractament antitrombotic

Dab l'atge, qu'am de mei en mei de monde dab tractament anticoagulant pr'amor d'un risque de calhòt. Mes aqueste tractement que balha mei d'emorragia, sovent dab un traumatisme cranian, mes acòps shens nat tum, pr'amor de la violéncia o d'un tractament mau equilibrat.

Tumor cerebrala

Que balhan 5 a 10% de las emorragias cerebralas. Que son sustot las tumors malinas.

Clinica

Lo mau de cap qu'es sovent mei important que hens los AVC isquemics. Los simptòmas que càmbian segon lo lòc de l'emorragia. Las neurònas que son premsadas e qu'apareish un deficit neurologic. En vertat, la realitat ne balha pas jamei l'escasença de saber se l'AVC es isquemic o emorragica. Sonque l'imatgeria que pòt muishar lo tipe d'AVC.

Diagnostic

En prumèr, que's cau concentrar sus l'interrogatòri e la clinica susdita. Que cau cercar los antecedents deu malaut, sustot los vasculars e neurologics. Au còr que cau cercar la preséncia d'ua boha o d'un ritme irregular (fibrillacion auriculara).

signes generaus: L'ipertension qu'es un signe d'isquemia, quan l'artèria cerebrala es boçada, ende guardar ua bona perfusion cerebrala, la tension generala que puja dinc a que la en devath sia "normala". Qu'es ende aquò ne cau pas baishar tròp aquera tension arteriala pr'amor se la tension deu braç qu'es normala, lavetz lo cervèth qu'es ipoperfusat. La frèba que pòt estar un simptòma d'AVC deu tronc cerebrau.

Tostemps, los examens biologics deven estar realizats (NFS, ionograma, glicemia). Ende aver un punt de vista diagnostic mes tanben ende véser factors de gravitat, ua iperglicemia qu'es hèra toxica endeu cervèth en mei de l'isquemia, que carrà que sian regulars se besonh.

L'ECG que cèrca ua fibrillacion auriculara, qu'es a díser un ritme irregular deu còr

L'eco-doplèr deu còth que cèrca l'ateròma hens los canèrs carotidians o ua disseccion arteriala.

L'escàner cerebrau a la fasa aguda que balha sustot l'idèa d'ua emorragia o pas hens lo cervèth, mes los signes d'isquemia n'arriban pas qu'après jorns d'espèra. L'emorragia que's vei per ua iperdensitat de la sang sus l'imatge. L'isquemia jovena que's vei dab ua ipodensitat suu territòri atacat. L'escanèr dab injeccion que balha ua idèa melhora de la vascularizacion deu cervèth e ua isquemia qu'es mei aisida a véser, mes la deficion qu'es hèra maishanta.

IRM o ARM: que son los examens de referéncias

Diagnostic diferenciau

Que son sustot los diagnostic de malaisèr, que pòden estar cardiac, neuròlogic, endocrinologic, ORL:

• epilepsia
• verdigòu
• ipoglicemia
• lipotimia
• isteria

Que pòden estar plan escartats peus examens complementari.

Totun la migrana dab aura que pòt har simptòmas neurologics dab mau de cap, acòps n'i a pas sonque l'escàner ende estar segur deu diagnotic.

Factor de risque

• l'ipertension
• lo tabac
• lo colesteròu
• lo diabete
• l'alcoolisme cronic
• la migrana
• la contracepcion orala, sustot quan es associada dab tabac
• obesitat, sedentaritat

Prevencion

Primària

Qu'es sustot la prevencion de l'ipertension arteriala, a tot atge. Lavetz, que cau har shau au pes, au minjar gras, la carnsalada, la sau e arrestar lo tabac. N'i a pas nat interès a tractar per aspirina en prevencion primària quan un AVC n'es pas jamei escasut e mei, que hè pujar lo risque d'un AVC emorragic o d'ematòma sosdurau. Encontra d'aquò los AVK que son indicats dab la fibrillacion auriculara segon lo scòre CHADS. Se's superior o egal a 2 ua anticoagulacion per AVK qu'es indicada.

Scòre CHADS (antecedent): C:Cardiac, 1punt. H:ipertension,1punt. A: Atge>75ans, 1punt D:diabet, 1punt S:Stroke (AVC):2 punts

Hens las estenòsis carotidianas, la cirurgia qu'es possible, que s'apèra ua endartariectomia. L'endartariectomia qu'es l'aubertura de la carotida e lo cirurgian que neteja la placa d'ateròma e torna barrar l'artèria, que podèm tanben botar un stent mes n'es pas provat que sia mei que la cirurgia. En prevencion primària, la cirurgia n'es pas tan indicada, que's hè quan l'estenòsi es de mei de 60%. Lo risque d'AVC qu'es detriat per dus sus cinc ans, mes lo risque de'n har un, qu'es de 2% per an dab ua estenòsi de mei de 60% e la cirurgia que balha un risque de 3% pendent lo mes après. Qu'es donc a la causida.

Segondària

Que cau continuar la prevencion segondària e guerrejar contra l'ipertension e lo tabac. Hens los AVC isquemics, ua antiagregacion plaquetara qu'es indicada en prevencion segondària, dab aspirina a ua dòsi entre 100 e 325 mg. Se jamei l'aspirina es mau tolerada, lo clopidogrel que pòt estar emplegat dab un coeficient còst/benefici mens interessant. La cirurgia qu'es mei indicada que la podèm har dab ua estenòsi de mei de 50%, mes qu'es plan indicada ende ua de mei de 70% .

Celebritats qu'avon un AVC

• Jacques Chirac
• Ariel Sharon
• Zine el-Abidine Ben Ali