Accelerator de particulas
Un accelerator de particulas es un instrument qu'utiliza de camps electrics ò magnetic per menar de particulas portairitz d'una carga electrica a de velocitats importantas. Apareguèron dins lo corrent deis ans 1920-1930 dins lei laboratòris estudiant l'estructura de l'atòm. N'existís dos tipes principaus : leis accelerators linears que comunican d'un còp l'energia a la particula d'accelerar e leis accelerators circulars qu'utilizan un circuit per accelerar pauc a cha pauc la particula. Leis accelerators de particulas demòran un deis instruments de basa de la fisica dei particulas. D'efiech, son capables d'engendrar de collisions entre particulas que permèton d'estudiar la natura d'aquelei particulas. Pasmens, en parallèl, d'aplicacions industrialas e medicalas foguèron desvolopadas en sciéncia dei materiaus, en imatjariá medicala ò en cancerologia. Ansin, en 2004, i aviá 15 000 accelerators de particulas dins lo monde.