Vejatz lo contengut

Gasconisme

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Un gasconisme es un tèrme francés que s'emplega(va) per designar un biais de parlar e d’escriure manlevat a l’occitan, gascon o non e qu'es una incorreccion en francés. Actualament se parla d'occitanisme, per evitar la confusion amb lo sol dialècte gascon.

Al s. XVIII se publiquèt maites libres sul sicut, coma las edicions successivas dels « gasconismes corrigés » (gasconismes corregits), de Jean Desgrouais per acréisser la coneissença de la lenga francesa en Occitània e francizar los occitans. Lo diccionari lengadocian-francés de l'abat de Sauvatges se situa dins la linha dels « gasconnismes corrigés » destinats a corregir las « fautas » de francés comesas per las populacions occitanofònas. Encara que per Sauvages lo francés es una lenga literària, una lenga « seriosa » - çò que justifica que totòm pòsca accedir a sa coneissença - , l'occitan rèsta pasmens la lenga patromoniala que s'emplèga dins lo Miègjorn a totes los escalons socials, mas qu'a son emplèc limitat a certans domènis dins una economia lingüistica diglossica qu'assigna clarament lo ròtle de las doas lengas en question.

Dins l'article "Patés" de son diccionnari, Sauvages evòca las condicions istoricas que menèron al desclassament linguistic de la lenga occitana fàcia al francés :

En 1809 «La Gasconiana» que recaptava anecdòtas e traits d’esperit de gascons originaris de Lemosin, de Lengadòc, de Provença... o de Gasconha. Coma Pèire Godolin, Jansemin al s. XIX serà presentat coma un poeta gascon, una qualitat que non renegarà pas. Grands autors en lenga francesa d'Occitània faguèron nombroses gasconismes coma Miquèl de Montanha dins los "Assags", manlèus que de vegadas intrèron dins la lenga francesa, literària o non, de faiçon durabla o pas.

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]