Veire la font de Trobairitz

{{article en construccion}}
{{Omon|Trobairitz (omonimia)}}
[[Imatge:Beatriz de Dia - BN MS12473.jpg|200px|thumb|Beatritz, comtessa de Diá.]]
[[Imatge:A Chantar.ogg|200px|thumb|«A chantar m'er» de Beatriz de Diá.]]

Una '''trobairitz''' (prononciat {{AFI|[tɾuβajˈɾits]}}) èra una compositriz en [[lenga d'òc]] del corrent del [[fin' amor]], creat als sègles XII e XIII.{{Sfn|Schulman|Jana K.|p=111}}{{Sfn|Wilson|Katharina M.|p=131}} En Euròpa Occidentala, foguèron las primièras autoras conegudas de musica profana e lirica.<ref>{{Obratge|títol=Medieval France: An Encyclopedia|luòc=New York|editor=Garland Publishing Inc|nom=William W|cognòm=Kibler|pagina=927}}</ref> Apareis dins lo tractat ''Doctrina d'acort'' de [[Terramagnino da Pisa]], escrit entre 1282 e 1296, qu'utiliza e coma exemple de mot identic al singular e al plural.<ref name="poe">Elizabeth W. Poe, "Cantairitz e Trobairitz: A Forgotten Attestation of Old Provençal »Trobairitz«," ''Romanische Forschungen'', '''114''', 2 (2002), pp. 206–215, at 207: "which are correctly used only with flexional endings in all numbers ... ''trobayritz''" (''sol per us de parladura en totz los nombres ... trobayritz''). Poe, 210, n. 15, notes that "TROBAIRITZ is the same in the singular and plural of all cases".</ref> Dins la lenga modèrna, se pòt tanben dire las '''trobairises'''.<ref>{{Ligam web|títol=«Diccionari General de la Lenga Occitana»|editor=[[Academia Occitana-Consistòri del Gai Saber]]|lenga=oc|url=https://www.academiaoccitana.eu/ressorsas/|url_accès=liure|consulta=9 de genièr de 2023}}</ref>

== Trobairitz celèbras ==
* [[Alaisina Iselda]]
* [[Alamanda]]
* [[Almucs de Castelnòu]]
* [[Azalaís de Porcairagues]]
* [[Beatritz de Diá|Beatritz, Comtessa de Diá]]
* [[Bieiris de Romans|Bieiris o Beatritz de Rumans]]
* [[Beatritz de Savòia]]
* [[Carenza]]
* [[Na Castelosa]]
* [[Clara d'Andusa]]
* Donna H.{{Sfn|Lou Felibrige|Buletin mesadie|p=96}}
* [[Garsenda de Provença|Garsenda, Comtessa de Provença]]{{Sfn|Lou Felibrige|Buletin mesadie|p=98}}
* [[Gormonda de Monpelhièr]]
* [[Guilhelma de Rosers]]
* [[Iseut de Capion]]
* [[Lombarda (trobairitz)|Lombarda]]
* [[Maria de Ventadorn]]
* [[Tibors de Sarenom]]
* Es possibla que la reina [[Sança de Provença]] èra trobairitz

==Articles connèxes==
* [[Lista de trobadors e trobairitz|Lista de trobadors e trobairises]]
* [[Trobador]]
* [[Literatura occitana]]

== Bibliografia ==
* {{Obratge|títol=Iniciacion a l'occitan ancian: dètz-e-nòu tèxtes de l'Edat Mejana comentats|nom1=Maurice|cognòm1=Romieu|nom2=André|cognòm2=Bianchi|editor=Premsas Universitàrias de Bordèu|url=https://www.espaci-occitan.com/botiga/fr/grammaire-pedagogie/2828-iniciacion-a-l-occitan-ancian-maurice-romieu-e-andre-bianchi-9782867812750.html|isbn=9782867812750}}
* {{Obratge|títol=Lou Felibrige: buletin mesadié souto la direicioun d'en Jan Monné|títoltraduch=Lo Felibritge: bulletin mesadièr sota la direccion d'en Joan Monné|url=https://books.google.be/books?id=Dng3AAAAYAAJ&lpg=RA2-PA95&ots=f6mneUg4tD&dq|an=1887|luòc=Marselha|editor=[[Felibritge]]}}
* {{Obratge|títol=Medieval Women Writers|nom1=Katharina M|cognòm=Wilson|an=1984|editor=University of Georgia Press|isbn=9780820306414}}
* {{Obratge|títol=Songs of the Women Troubadours|nom1=Laurie|cognòm1=Shepard|nom2=Matilda Tomaryn|cognòm2=Bruckner|nom3=Sarah|cognòm3=White|editor=Taylor & Francis|isbn=9781135577797}}
* {{Obratge|nom=Jana K|cognòm=Schulman|títol=The Rise of the Medieval World 500–1300: A Biographical Dictionary|luòc=Westport, Conn|editor=Greenwood Publishing Group|isbn=ISBN 978-0-313-30817-8}}

==Nòtas e referéncias==
<references />
[[Categoria:Trobador]]
[[categoria:Trobairitz]]
{{LitOc}}