Sardana
La sardana es una mena de dança tipicament catalana. Aqueste nom se pòt referir tant a la dança coma a la musica.
Es una dança de grop que se dança en ronda, que los dançaires se prenon per las mans, s'es possible en alternància òme-femna-òme-femna... en agachar totes lo centre del cercle.
Existisson dos estils principals, la sardana corta originala e una varianta mai modèrna, la sardana longa, qu'es actualament la mai populara. Dins los concorses e exibicions se dançan la sardana de lluïment, la sardana revessa e la sardana de germanor (de frairetat).
Degun sap pas quand apareguèt la sardana, pasmens es plan populara dempuèi lo sègle XVI. D'unes expèrts se pensan que la sardana auriá a l'entorn de dos mil ans, pr'aquò aquelas teorias son pas gaire fondamentadas.
La musica de la sardana es interpretada per una cobla o banda, que presentan dotze instruments que son jogats per onze musicians. Quatre d'aquestes instruments (la tenòra, lotible, lo flabiol e lo tamborin) son d'instruments tipicament catalans (que d'unes tanben se pòdon rescontrar en Occitània) mentre que los autres son mai convencionals.
La musica de la sardana (part de çò que d'un biais generic es conegut coma musica de cobla) pòt èsser interpretada sola o dins un grop. Existisson mai de 25 000 particions per sardana, mas s'emplegan sonque las versions instrumentalas per dançar.
Se distinguís la sardana empordanesa o la selvatana en foncion de la direccion que se pren tre qu'es entamenada la dança.
Las sardanas mai conegudas
[modificar | Modificar lo còdi]- La Santa Espina (mp3)
- La Sardana de Les Monges (mp3)
- Llevantina
- Vora el niu
- Aplec de tardor
- Palafrugell i Tamariu
Veire tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Lista de compositors de sardanas
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- Federacion Sardanista de Catalonha
- Nydia (programa de sardanas de la CCRTV)
- Union de las Còlas Sardanistas
- Colla Estol-Espígol d'Agramunt (exemple d'una còla sardanista)
- Cobla Lluïsos de Taradell
- Josep Pla a prepaus de la sardana