Peter Paul Rubens
Peter Paul Rubens que ho un deus màgers pintres barròcs. Originari deus País Baish espanhòus e hilh d'un pair calvinista qui huejó a Sieguen, Vesfàlia, que ho educat après per la soa mair dens la religion catolica.
Qu'ei donc atau au còp un pintre catolic, olandés e barròc representatiu de la Contra Reforma.
La soa pintrura que's destaca per la soa exageracion sesuala, picturala e iconografica barròca e mei que mei dens las soas òbras religiosas, istoricas, dens los sons pertrèits e païsatges.
Que ho tanben un important diplomata deu son temps.
Vita
[modificar | Modificar lo còdi]Que neishó a Sieguen on lo pair, Jan Rubens, èra refugiat per'mor d'estar calvinista. Acerà, Jan que ho conselhèr d'Anna de Saxònia, son galant e lo pair d'ua hilha illegitima, çò qui'u mandè en preson. Chic après la soa sortida, qu'es morí e Maria Pypelincks, la mair deu pintre, que tornè a Anvèrs (la soa vila d'origina) on Peter Paul e hore eslhevat dens lo catolicisme, e on arrecebore ua educacion classica de las suenhadas, inclusent la possibilitat d'estudiar dab grans pintres d'aquesta ciutat.
En 1598 que ho admés dehens la Guilda de Sant Luc, vodada aus pintres.
.jpg)
Que viatgè après en Italia on e demorè mantuas annadas, en bèth percorrér las corts dotadas de colleccions de pintruras qui l'ensenhèn los estils deus mèstes mei prestigiós. Aqueth sejorn italian que ho interromput en 1603 per un viatge e ua mission diplomatica entau Duc de Màntoa auprès de Felip II d'Espanha on podó atau estudiar las colleccions espanhòlas de tablèus. D'aquesta epòca e data lo son famós pertrèit equèstre deu Duc de Lerma.
A partir de 1609 que's tornè installar a Anvèrs, alavetz partida de l'Empèri Espanhòu ; durant aqueth periòde qu'avó ua grana activitat artistica e que ho pintre de la cort deu Duc Albèrt VII d'Àustria e de l'Infanta Isabel Clara d'Espanha qui, era, èra establida a Brussèlas.
En 1621 Rubens executè ua seria de tablèus comandat per la reina de França e de Navarra Maria de Medici coneguda com lo Cicle de Maria de Medici. Après aquesta comanda, lo pintre que tornè har lo diplomata per la coroa d'Espanha e aqu2 que comencè atau entà eth ua tempsada de viatges durant laquau e ho hèit duas vegadas cavaèr per Felip IV d'Espanh en 1624 e tanben perCarles I d'Anglatèrra en 1630. Aquesta annada, Rubens, veude, que's tornè maridar dab ua hilha de 16 ans, Hélène Fourment qui inspirè quauques representacions feminias deus sons darrèrs tablèus, com Lo jutjament de Paris. Qu'avó tres mainatges deu son prumèr maridatge e cinc deu segond.
Que's morí en 1640.