Pòr nuclear
Un pòr cellular qu'ei ua mena de trauc qui horada l'envolopa nucleara (constituida d'ua dobla membrana lipidica) en tot perméter e regular los escambis enter lo nuclèu e lo citoplasma de la cellula eucariòta.
Lo nombre de pòrs que varia en foncion de l'activitat de transcripcion de la cellula; qu'ei ua estructura dinamica qui pòt aparéisher e desaparéisher en foncion de quants be'n hasquin òp. En mejana, un nuclèu de vertebrat que'n pòt osténder de cap aus 2000.
Las proteïnas qui'u compausan que son aperadas nucleoporinas. 8 proteïnas que forman ua corona qui entorneja lo pòr a l'exterior (de cap au citoplasma) e 8 autas qui hèn çò medish de cap au dehens deu nuclèu. Las 8 proteïnas externas (citoplasmicas) que's perlongan dab menas de "hius". Au dehens, la corona de 8 proteïnas viradas de cap au dehens deu nuclèus que forman ua mena de tistèth.
Lo complèxe qu'a un diamètre de 120 nm mentre qui lo horat b'ei pas sonque de 50 nm ; la soa massa qu'ei de 125 000 000 Da. Qu'ei format dab ua cinquantea de proteïnas diferentas.
Cada pòr nuclear que deisha passar las moleculas solublas dens l'aiga d'ua massa inferiora aus 50 dalton ; aquò qu'incluseish los ARN, certes lipids, los ribosòmas (qui, constituits d'ARNr e de proteïnas, be's pòden formar dens lo nuclèu quan los ARNr formats e rescontran las proteïnas deus futur ribosomas qui traucan los pòrs nuclears) e un gran nombre de proteïnas qui jògan un ròtle dens l'activitat deu nuclèu (com, per exemple, l'ADN polimerasa - estant, era tanben, un complèxe proteïc - , l'ARN polimerasa eca).
Un pòr que pòt perméter haut o baish 1000 passatges (aperats translocacions) per segonda e per pòr.
Quauques moleculas de mei gran endom que traucan los pòrs dab l'ajuda de proteïnas aperadas importinas qui's hèn reconéishen dab lo lor signau.