Veire la font de Placa nòrdamericana

La '''placa [[America del Nòrd|nordamericana]]''' es una [[placa tectonica]] de la [[litosfèra]] de la [[planeta]] [[Tèrra]]. Sa superfícia es de {{formatnum:1.36559}} [[estereoradian]]s.

== Espandida ==
[[Fichièr:PlaqueAmérique du Nord.JPG|thumb|Mapa en [[projeccion ortografica]] de la placa nordamericana.]]
Cobrís:
* la majoritat de l'[[America del Nòrd]] levat la [[peninsula de Bassa Califòrnia]] e lo sud de la [[Califòrnia]] ;
* lo nòrd de l'[[America Centrala]] ([[Belize]] e [[Guatemala]]) ;
* lo [[golf de Mexic]] e las illas de [[Cuba]], de las [[Bahamas]], de las [[illas Turcas e Caïcas]] e de las [[Bermudas]] ;
* la mitat ouest de l'[[Atlantic Nòrd]] amb [[Groenlàndia]] e l'oèst d'[[Islàndia]];
* las [[illas Aleutianas]], la [[mar de Bering]] e lo tèrme oriental de [[Siberia]] ;
* la partida oèst de l'[[ocean Artic]].
Autrecòps s'i ligavan la [[placa d'Okhotsk]], ara considerada coma una placa d'esperela.

== Frontièras ==
Sas frontièras forman graireben un triangle.

A l'oèst, la placa nordamericana es subretot en contacte amb la [[placa pacifica]]. Lo long de las còstas dels [[Estats Units d'America]] e del [[Canadà]], la frontièra amb la [[placa pacifica]] es une falha transformanta a pauc près NNO-SSE, ont i a la [[Falha de San Andreas]] en [[Califòrnia]]. Aquel contacte amb la placa pacifica es arrestat per dos sistèmas de [[fòssa oceanica|fòssas de subduccion]] ont lo continent nordamerican acaba per far desaparéisser tres rèstes de la [[placa Farallon]]:
* Al sud, sus la còsta pacifica del [[Mexic]], placa [[Placa de las Cocos|de las Cocos]], e al nòrd la placa [[Placa Rivera|Rivera]], qu'es separada per la [[fòssa centramericana]] ;
* [[Placa Juan de Fuca]] sus la còsta pacifica dels Estats de [[Washington (estat)|Washington]] e de [[Colómbia Britanica]], amb la [[fòssa de las Cascadas]].
Aquela frontièra amb la placa pacifica se corba enseguida seguent la [[fòssa de las Aleutianas]] sus la còsta sud de las [[illas Aleutianas]], fins al tèrme amb la [[placa d'Okhotsk]].

Al sud, la placa nordamericana es subretot en contacte amb la placa [[Placa cariba|cariba]], d'en primièr per un contacte continental de rift, puèi per una seriá de falhas transformantas oceanicas que seguís l'axe de las [[grandas Antilhas]]. Mai a l'èst aquel tèrme transformant intra en contacte amb la [[placa sudamericana]], e se perlonga per una dorsala oceanica fins a la granda [[dorsala medioatlantica]].

A l'èst, dins l'ocean Atlantic, la placa nordamericana es en contacte divergent per la [[dorsala medioatlantica]] d'en primièr amb la [[placa africana]], puèi la [[placa eurasiatica]] ont se nota subretot la [[granda província ignèa]] qua forma l'[[Islàndia]]. Aquela dorsala se perlonga dins l'ocean Arctic per la dorsala de [[dorsala de Gakkel|Gakkel]], e s'acaba en [[Siberia]] per un [[rift]] totjorn divergent fins al jonhament amb la [[placa d'Okhotsk]].

Fin finala, la placa nordamericana s'acaba a l'oèst sus sa limita amb la [[placa d'Okhotsk]], qu'èra a vegada considerada coma fasent partida de la placa nordamericana. Aquela limita es d'en primièr formada per la [[fòssa de Kamtchatka]], sua la còsta èst de la [[peninsula de Kamtchatka]], e se perlonga en [[Siberia]] per una falha transformanta que rejonh la limita amb la placa [[Placa eurasiatica|eurasiatica]].

== Desplaçament ==
Lo desplaçament de la placa nordamericana se fa cap a l'oèst e lo sudoèst a una velocitat de 1,15 centimètre per an o encara a una velocitat de rotacion de 0,7486° par milion d'anadas segon un pòl eulerian situat a 48°71' de [[latitud]] nòrd e 78°17' de [[longitud]] oèst (referencial: [[placa pacifica]]).

== Soscompausants ==
Pendent lo [[Jurassic]], la [[placa Farallon]] gaireben desapareguèt per subduccion jos las placas americanas. Demora sonque las placas Juan de Fuca, de las Cocos e de [[Placa de Nazca|Nazca]] coma rèstes d'aquela anciana placa tectonica. Vèrs la Califòrnia, la subduccion complèta de la placa Farallon realizèt la [[falha de San Andreas]].

== Fonts ==
* {{en}} [http://peterbird.name/publications/2003_PB2002/2001GC000252.pdf Peter Bird, ''An updated digital model of plate boundaries'', Geochemistry Geophysics Geosystems, 2003] {{pdf}}
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20120211080200/http://hypertextbook.com/facts/ZhenHuang.shtml The Physics factbook - Velocitat de las placas tectonicas]

{{Paleta Placas Tectonicas}}