Iólia Tymoshenko

Юлія Володимирівна Тимошенко

Primièr ministre de (país):	Ucraïna
Periòde de govèrn:	18 de decembre de 2007
Predecessor:	Víktor Ianokòvych
Successor:	cap
Data de naissença:	27 de novembre de 1960
Luòc de naissença:	Dnipropetrovsk, Ucraïna
Profession:
Partit politic:	Блок Юлії Тимошенко, Blòc Iólia Tymoshenko

Iólia Volodymyrivna Tymoshenko (en ucraïnian Юлія Володимирівна Тимошенко, en transcripcion internacionala Yulia Tymoshenko; Dnipropetrovsk, 27 de novembre de 1960), nascuda Hryhyan, es una entrepreneira e politiciana ucraïniana. Foguèt Primièra Ministra d'Ucraïna del 24 de genièr al 8 de setembre de 2005 e tornarmai del 18 de decembre de 2007 al 4 de març de 2010. Es la cap del partit Patria dels Ucrainians e del Blòc Electoral Iólia Tymoshenko.

Abans de s'engatjar en politica, Tymoshenko èra estada una femna d'afars que capitèt e s'enriquiguèt dins lo negòci de l'industria del gas.

Abans de venir la primièra femna a ocupar la carga de Primièr Ministre, èra considerada l'aliada mai importanta del menaire de l'oposicion Víktor Ioshchenko, qu'èra estada sa deputada del temps qu'el èra estat Primièr Ministre, e tenguèt una preséncia plan fòrta durant las eleccions presidencialas d'Ucraïna de 2004.

Foguèt tanben una de las personas clau del temps de la Revolucion Iranja inspirada per aquelas eleccions, que portèron puèi Ioshchenko al poder. Durant aquel periòde, d'unas revistas e mèdias occidentals li donèron l'escais de "Joana d'Arc de la Revolucion Iranja".

Lo 28 de julhet de 2005, la revista Forbes la designèt coma la tresena femna mai potenta del mond, tot bèl just aprèp Condoleezza Rice e Wu Yi. Posteriorament foguèt obligada a demissionar pel President Ioshchenko en setembre de 2005, aprèp sonque uèch meses de trabalh.

Per encausa de son influéncia politica, de sas relacions e de son poder d'oligarca èra un dels adversaris mai perilhoses pel Partit de las Regions que dirigissiá alara lo país, foguèt empresonada tre lo mes d'octobre de 2011.

Aprèp las manifestacions de l'EuroMaidan, la fugida e destitucion de Víktor Ianokòvych foguèt liberada lo 22 de febrièr de 2014. Anoncièt alara son intencion de se presentar a las futuras eleccions que se devon debanar aqueste meteis an.

Se tornèt presentar a las Eleccions presidencialas ucraïnianas de 2014 mas perdèt grandament contra Petrò Poroshenko que se vegèt elegit tre lo primièr torn.

Iólia Tymoshenko es maridada a Oleksandr Tymoshenko, e an amassa una filha, Ievhènia (nascuda en 1980).

Biografia

Iólia Tymoshenko nasquèt a Dnipropetròvsk en 1960, enfant unica de Ludmila Nikolaievna Telehina e de Vladimir Abramovich Grihian. Se trobèt lèu sola amb la maire, que son paire abandonèt la familha quand sa filha aviá pas que tres ans.

En 1979 se maridèt amb Oleksandr Tymoshenko, filh d'un burocrata de reng mejan del Partit Comunista Sovietic e comencèt de montar socialament gràcias a mantuna posicion dins lo Komsomol, l'organizacion oficiala de las joventuts comunistas sovieticas.

Foguèt diplomada de l'Universitat d'Estat de Dnipropetròvsk en sciéncias economicas en 1984, e obtenguèt puèi un doctorat) en economia. Faguèt mai de cinquanta publicacions dempuèi aquela epòca.

En 1989, coma sòcia del movement politic iniciativas per la perestroika, fondèt e bailegèt una cadena de botigas de locacion video del Komsomol amb pro succès que puèi la privatizèron.

Tymoshenko coneguèt lèu una montada considerabla dins l'esfèra del poder jol sistèma sovietic. Pasmens foguèt mai que mai aprèp la casuda de l'Union Sovietica que venguèt un personatge important, en capitanejar divèrsas companhiás ligadas al sector energetic.

Atal bastiguèt sa fortuna entre 1990 e 1998. Durant lo periòde de las privatizacions en Ucraïna, que semblèt fòrça a çò que se debanava en Russia per çò qu'es de la corrupcion e de la marrida gestion, venguèt una de las personalitats mai potentas del mond dels afars en Ucraïna, gràcias a l'exportacion de minerals.

De 1995 a 1997, Tymoshenko foguèt presidenta de la "United Energy Systems of Ukraine", una companhiá privada intermediària que ne venguèt lèu exportatritz màger del gas natural rus en 1996.

Pendent aquel periòde, ne foguèt ela chafrada de princessa del gas, segon l'acusacion que n'auriá tornat vendre d'unas quantitats colossalas de gas rus raubat e d'aver pogut defugir la taxacion d'aquelas merça.

Durant la pontannada afarista de la siá vida, na Iuliia Tymoshenko poguèt nosar d'unas relacions d'afars, tan cooperativas coma ostilas amb fòrça personalitats importantas d'Ucraïna, d'en primièr a Dnipropetrovsk.

Dins aquesta lista cal citar Pavlò Lazarenko, Víktor Pinchok, Ihor Kolomoisky, Rinat Akhmetov, e, plan segur, Leonid Kochma - qu'èra en aquel temps President mas tanben originari de Dnipropetròvsk.

A despart dels sieus afars de venda de gas, Tymoshenko èra estada tanben ligada de prèp a la gestion de l'entrepresa gasièra russa Gazprom.

Sas originas

Sas originas son estadas l'agre de mantun debats e especulacion.

D'ela, çò n'afirma sovent qu'es mièja letona del costat de son paire e mièja ucraïniana, d'al band mairal.Lo nom d'ostal del sieu paire, Grigyan, ne pot èsser tanben interpretat, vist, coma Armèni. D'a vegadas se ditz que lo sieu nom de joventa es Telehina (coma lo, actual, de sa maire) e qu'a d'originas russas. En 2005, foguèt quitament designada publicament coma jusieva per Ievhen Chervonenko (son ancian ministre, un dels menaires de la comunitat josieva d'Ucraïna) . Tymoshenko o neguèt d'un biais oficial mas en tot afortir pr'aquo qu'èra del tot en simpatia amb los problèmas del pòble jusieu.

Las trenas de Iólia Tymoshenko, lo sieu biais de se penchenar, ne faguèron una icòna vertadièra de la Revolucion Irange, que lo quite jornal anglés London Times bategèt Yuliann son estil.

Carrièra politica

Iólia Tymoshenko s'adintrèt la politica en 1996, que foguèt elegida a la Verkhovna Rada, lo parlament ucraïnian, de la Kirovohrad oblast, en obténer los 92,3% dels vòtes dins la sia circonscripcion. Foguèt reelegida en 1998 e en 2002.

Venguèt, en 1998, Presidenta de la Comission del Budget de la Verkhovna Rada.

De 1999 a 2001, Tymoshenko foguèt Viceprimièra Ministra pel sector fuel e energia dins lo gabinet d'en Viktor Iushchenko.Ne foguèt embandida pel President Leonid Kuchma en genièr de 2001 aprèp un debut de conflicte amb l'oligarquia industriala del país.

En febrièr de 2001, foguèt arrestada a partir d'acusacions de falsificacion de documents de doana e contrabanda de gas entre 1995 e 1997 (mentre qu'èra presidenta de la ja citada çai-sus United Energy Systems of Ukraine).Ne foguèt pasmens relaxada dequ'unas setmanas mai tard.

Los sieus amics e suportaires politics organizèron un fum de passacarrièras de protestacion a ras de la Preson de Lukyanivska ont èra estada embarrada.

Segon la quita ela, las pròvas e cargas èran estadas farlabicadas pel regim de Kuchma, sot l'influéncia dels oligarcas que se sentissián menaçats per sos esfòrces de n'acabar amb la corrupcion e metre en plaça de refòrmas institucionalas del mercat.

Malgrat n'èsser estada innocentada da talas acusacions, Moscòu daissèt efectiu un mandat d'arrèst contra ela, per en de cas ne dintrèsse en Russia entrò la siá demission coma Primièr Ministre mai de 4 annadas pus tard.

A mai, lo marit de Tymoshenko, Oleksandr, se passèt el doas annadas a s'amagar pr'amor d'evitar una incarceracion subre de cargas que ço diguèron lo parelh n'èran del tot infondadas e sonque motivadas politicament per l'anciana administracion Kuchma.

D'un còp las acusacions retiradas, ne venguèt una dels menaires de basa de la campanha Ucraïna sens Kuchma menada contra lo president del país, pel sieu ròtle supausat dins l'assassinat del jornalista Georgi Gongadze.

Dins aquela campanha, na Iuliia Tymoshenko ne foguèt vista primièr coma una passionaria, una lider revolucionària apassionada. Bon exemple d'aquò n'es la difusion d'un reportatge que lai la vesèm a trencar las fenèstras de la preson, pendent una d'aquelas manifestacions.

L'annada seguenta, ne foguèt ela implicada dins un accident de veitura misteriós que ne sortiguèt sana e salva. Un episòdi que atal ço ne creson fòrça ne poiria èsser estat una temptativa d'assassinat del govèrn.

Mentretant, ne fondèt ela lo Blòc Electoral Iuliia Tymoshenko (Блок Юлії Тимошенко), un blòc politic que se gasanhèt los 7,2% a la votacion pel¨Parlament Ucraïnés.

Es ela al cap amai lo cap de l'Batkivshchina, partit politic nacional.

Las criticas conra Iuliia Tymoshenko çò ne daissèron entendre que, coma oligarca, se ganhèt desonestament sa fortuna. D'unes quitament n'especulèron sul sieu coneissement del biais illegal de far d'afars en Ucraïna, que la qualifican d'un biais unic per menar a tèrme lo combat contra la corrupcion, se n'a ela la vòlha d'o far.

Lo sieu ex partenari d'afars e ex primièr ministre d'Ucraïna, Pavlo Lazarenko, ne foguèt el condemnat als Estats Units, per las cargas de blanquiment d'argent de miliards de dolars US, corrupcion e frauda.

Lo 28 de genièr de 2005, aprèp la Revolucion Irange, los procuraires ucraineses convenguèron amai clavèron cas e dorsièr contra la d'alara Viceprimièra Ministra Tymoshenko e la sia familha, per manca de pròvas.Aquels cases n'implicavan tanben lo sieu marit e lo sieu conhat Henadiy Tymoshenko.Gaire temps aprèp ne tornèt Oleksandr Tymoshenko a país. Malgrat aquel passat discutible, lo sieu passatge d'a oligarca a reformista ne foguèt considerat per fòrça coma plan sincèr e efectiu.

Coma Viceprimièra Ministra a l'energia, n'acabèt de fach amb molts arrengaments de corrupcion dins lo sector.

D'ela als afars, lo recobrament de les receptas per l'industria electrica cresquèt de milierats del cent.Daissèt de caire la practica del tròc dins lo mercat de l'electricitat, en tot çò n'exigir dels clients industrials que paguèssen la lor electricitat al comptant.Ne terminèt tanben amb las exempcions de moltas organizacions que ne foguèron exclausas en veire lo corrent copat.Las siás refòrmas significavan que lo govèrn d'Ucraïna aviá los fonses sufisents per pagar los foncionaris e aumentar los salaris.

Lo 24 de genièr de 2005, ne foguèt nomenada Primièra Ministra d'Ucraïna del president Iushchenko. Lo 4 de febrièr de 2005, a las 2 h 54 del tantòst (ora de Kyyiv), n'èra confirmada dins sas foncions na Iullia Tymoshenko pel Parlament Ucraïnés, amb la majoritat espectaclosa de 373 vòtes (sonque 226 èran necessaris per l'aprobacion).

Qualques mesadas de govèrn pr'aquò e de promesas de refòrma non tengudas d'aprèp la Revolucion Irange, comencèron de portar prejudici a la siá administracion.

Lo 8 de setembre de 2005, aprèp la demission de mantun naut foncionari, que demest eles lo Cap del Conselh de Seguretat e Defensa Petro Poroshenko e lo Viceprimièr Ministre Mytola Tomenko, lo govèrn de Iuliia Tymoshenko foguèt dissòlt pel president Viktor Iushchenko pendent una allocucion en dirècte a la television nacionala. Li succediguèt Yuriy Yehanurov.

Mai tard, lo president critiquèt lo sieu trabalh coma cap del Gabinet, en tot çò ne suggerir qu'aviá menat a un alentiment economic amai de conflictes politics dins la coalicion al poder.

Eleccions legislativas 2006

Aprèp la siá demission, Iuliia Tymoshenko comencèt de virar en pel país amor de ganhar las eleccions legislativas en 2006, coma lider del sieu Blòc Electoral Iuliia Tymoshenko.Çò n'anoncièt pro lèu que voliá tornar èsser la Primièra Ministra del país.

Arribat segond de las eleccions lo blòc, amb 129 sètis ganhats, fòrça çò n'especulèron de que poiriá ela formar una coalicion amb lo partit Ucraïna Nòstra de Iushchenko e lo Partit Socialista d'Ucraïna (PSU) amor d'empachar lo Partit de las Regions de se ne far amb lo poder.

Tornar Tymoshenko ne parlèt de la siá intencion de venir primièra ministra.Las negociacions amb Ucraïna Nòstra e lo PSU çaquelà se rescontrèron moltas dificultats (pòstes non obtenguts e negociacions amb d'autres grops o coalicions politics).

Lo dimècres [[21 de junh de 2006, los mèdias ucraïneses çò ne reportèron que fin finala las parts s'èran endevenguts sus un acòrd de coalicion, que ne semblava atal acabar una passa de mai de tres mesadas d'incertitud politica.

La nominacion de Iuliia Tymoshenko dins lo pòste ja comencèt d'èsser cantada idem la sia confirmacion..

Aquesta nominacion n'èra pr'aquò condicionada per l'eleccion del sieu adversari de sempre, Petro Preshenko, d' Ucraïna Nòstra, coma president del parlament. Dequ'unes jorns aprèp la signatura de l' acòrd de coalicion, ne veniá tras qu'evident que los membres de dicha coalicion se fasián pas cap fisança, ja que consideravan qu'èra un desviament de la procedura parlamentària regulara, votar per Poroshenko president de la cambra e Tymoshenko primièra ministra.

Per agreujar las causas, d'unes membres de l'oposicion d'al Partit de las Regions bloquegèt lo parlament d'al dijòus 29 de junh fins al dijòus 6 de julhet.Lo Partit de las Regions lancèt un ultimatum a la coalicion, en tot çò ne demandar que s'observèssen las proceduras parlamentàrias, en demandar de delegats dins los comitats parlamentaris en proporcion amb los sètis obtenguts per cada partit, la presidéncia d'unes comitats del Parlament amai de pòstes de governadors dins las circonscripcions ganhadas pel Partit de las Regions.L' acòrd de coalicion privava lo Partit de las Regions e los comunistas de tota mena de representacion dins l'executiu e li donava lo leadership dins los comitats parlamentaris. Dins los conselhs regionals locals ganhats pel Partit de las Regions, çaquelà, los partits de la coalicion trapavan pòrta barrada.

Aprèp la nominacion susprenenta d' Oleksandr Moroz del PSU coma president del Parlament e la siá eleccion ulteriora lo 6 de julhet amb lo supòrt del Partit de las Regions, la Coalicion Irange s'afondrèt.

Aprèp la creacion d'una larga coalicion de majoritat, bailejada per l'ex primièr ministre Viktor Yanukovych, formada per Partit de las Regions, socialistas e comunistas, ne tornèt èsser Yanukovych lo primièr ministre del país, e moquets los autres partits.

Mentre que Tymoshenko çò ne declarèt sul pic que la siá fòrça politica anava formar un gabinet de l'ombra pel govèrn en plaça, Ucraïna Nòstra s'esperèt fins al 4 d'octobre de 2006 per ajónher l'oposicion.

Ligams extèrnes

• (en) Sit personal Yulia Tymoshenko
• (ru) Sit de Iuliia Tymoshenko (& ucraïnés)

Nòtas

Precedit per Mykola Azarov (interim)

Primièr ministre d'Ucraïna 24 de genièr de 2005 - 8 de setembre de 2005

Seguit per Iouri Ekhanourov (interim)

Precedit per Víktor Ianokòvych

Primièr ministre d'Ucraïna 18 de decembre de 2007 - ara

Seguit per - cap