Ironda

L'ironda comuna (var. auringla, aurin(g)leta, irongleta, dindoleta, randoleta, arendola, gasc. arongla, arrongla o, aurongla : compromés entre divèrses tipes formals per l'ensems del gascon) (Hirundo rustica) es un ausèl passadís e gregari, aquò vòl dire qu'a una tendéncia a formar de grops grands. Sovent fa tanben lo nis en colonias. Atal, quand vòla per se desplaçar d'un lòc a un autre a l'epòca de las migracions, vòla fòrça amassa, en formant de grops de milièrs d'individús.

Maire que noirís los pichons al nis

Hirundo rustica

Las primièras irondas arriban en Euròpa sud-occidentala vèrs febrièr, mas lo gròs de la populacion arriba normalament en abril o mai, e torna cap a Africa en setembre. Fan lo nis amb de tèrra, redond e pus dubèrt que las randoletas de la coa blanca, e los plaçan en de lòcs parats, sovent dins de bastiments, jos los lausats, dins de pòrches o jos los balcons. Se trapan doncas pus sovent pròche dels vilatges e dels ostals qu'en mitats naturals, mas son rars dins las ciutats grandas, entre autras rasons, per qu'es dificil d'i trapar de tèrra per far lo nis.