Veire la font de Gaston Ièr de Fois-Bearn

{{Infobox
|tematica=
|carta=
}}
{{Veire omonims|Gaston de Fois}}
{{títol|Gaston I<sup>èr</sup> de Fois-Bearn}}
[[Fichièr:Gatson1.jpg|thumb|250px|Sagèl de Gaston I]]
'''Gaston Ièr de Fois''' (1287 &dagger; [[13 de decembre]] de [[1315]]), es [[Lista dels comtes de Fois|comte de Fois]], vescomte de Castèlbon, [[Lista dels vescomtes de Bearn|de Bearn]] (jol nom de '''''Gaston VIII'''''), [[Coprinces d'Andòrra|coprince d'Andòrra]] de [[1302]] a [[1315]], [[Lista dels vescomtes de Marsan|vescomte de Marsan]] de [[1310]] a [[1315]]. Es filh de [[Rogièr Bernat III de Fois|Rogièr Bernat III]], comte de Fois, prince d’Andòrra e vescomte de Castèlbon, e de [[Margarida de Bearn|Margarida de Moncada]], vescomtessa de Bearn.

== Biografia ==
Succedís a son paire lo 3 de març de 1302, jos la tutèla de sa maire perque a pas que tretze ans. Rejonh l’òst reial amb 100 cavalièrs e un milierats de sergents d’armas e, benlèu, a participat a la [[batalha de Courtrai]], l'11 de julhet de [[1302]]. Tornat dins sos estats, lucha contra son cosin german [[Bernat VI d'Armanhac|Bernat VI]], [[Lista dels comtes d'Armanhac|comte d’Armanhac]] que li contesta Bearn., mas lo rei [[Felip IV de França|Felip lo Bèl]] los obliga a conclure la patz lo [[25 de decembre]] de [[1303]]. 

Tòrna combatre pel rei en [[Comtat de Flandra|Flandra]] e participa a la [[Batalha de Mons-en-Pévèle|batalha de Mons-en-Pélève]] lo [[18 d'agost]] de [[1304]]. Sas vilas foissencas se revòltan contra los agents reials que vòlon levar una ajuda per finançar la perseguida de las guèrras flamencas. Gaston sosten sos administrats e refusa de liurar los menaires. Aprèp una sasida parciala del comtat de Fois pel senescal de Carcassona, Gaston dintra en gràcia.

En 1308, es tornarmai en guèrra contra Armanhac, malgrat los òrdres contraris del rei. Gaston es convocat per aqueste darrièr e emprisonat al [[Châtelet]]. Lo rei li interditz tota guèrra privada e lo libèra contra una esmenda de {{formatnum:36000}} liuras. 

Eirita del vescomtat de Marsan en 1310, a la mòrt de sa tanta [[Constança de Moncada]]. Participa apuèi a una guèrra novèla contra Flandra, mas tomba malaut e morís a [[Maubuisson]] lo 15 de decembre de 1315.

== Maridatges e enfants ==

Esposa a Senlis en octobre de [[1301]] Joana d’Artés (1289 † 1350), filha de [[Felip d'Artés (1269-1298)|Felip d’Artés]], senhor de Conchas, e de [[Blanca de Bretanha]]. D'aquel maridatge son nascuts :
* [[Gaston II de Fois-Bearn|Gaston II]] (1308 † 1343), comte de Fois e de Bigòrra e vescomte de Bearn
* Rogièr Bernat III (1310 † 1350), vescomte de Castèlbon
* Robèrt, [[Lista dels evesques de Lavaur|evesque de Lavaur]]
* Margarida
* Blanca, maridada en 1328 a [[Joan II de Grailly]], [[captal de Buch]]
* Joana, maridada en 1331 a Pèire d'Aragon, comte de [[Ribagòrça]] e d'Ampúrias.

{{Debuta dinastia|carta=oc}}
{{Inserir dinastia|icòna=Blason de Foix-Béarn.svg
  |nom=[[Lista dels comtes de Fois|comte de Fois]]<br>vescomte de Castèlbon<br>[[Coprinces d'Andòrra|Coprince d'Andòrra]]
  |abans=[[Rogièr Bernat III de Fois | Rogièr Bernat III]]|nbav=2
  |periòde=1302-1315
  |aprèp=[[Gaston II de Fois-Bearn|Gaston II]]<br />(Gaston IX en Bearn)|nbap=3}}
{{Inserir dinastia|
  |nom=[[Lista dels vescomtes de Bearn|vescomte de Bearn]]
  |abans=idem
  |periòde=amb sa maire [[Margarida de Bearn|Margarida]]<br />1302-1315
  |aprèp=idem}}
{{Inserir dinastia|
  |nom=[[Lista dels vescomtes de Marsan|vescomte de Marsan]]
  |abans=[[Constança de Moncada|Constança]]
  |periòde=1310-1315
  |aprèp=idem}}
{{Fin dinastia}}

== Annèxes ==
=== Bibliografia ===
* Foundation for Medieval Genealogy :  [http://fmg.ac/Projects/MedLands/TOULOUSE%20NOBILITY.htm#GastonIFoixdied1315B Gaston Ièr, comte de Fois]
{{Bouillet}}

=== Articles connèxes ===
* [[Lista dels comtes de Fois]]
* [[comtat de Fois]]

{{Portal|Bearn|Lengadòc}}

[[Categoria:Ostal de Comenge-Carcassona-Fois|Gaston 01]]
[[Categoria:Comte de Fois|Gaston 01]]
[[Categoria:Vescomte de Bearn|Gaston 08]]
[[Categoria:Decès en 1315|Fois]]
[[Categoria:Personalitat dels Pirenèus Atlantics]]
[[Categoria:Istòria dels Pirenèus Atlantics]]
[[Categoria:Personalitat bearnesa]]
[[Categoria:Istòria de Bearn]]