Veire la font de Facebook

'''Facebook''' es un [[malhum social]] en linha que permet a sos utilisaires de publicar d'imatges, de fotografias, des videogramas, de fichièrs e de documents, d'escambiar de messatges, jónher e cear de grops e d'utilizar una varietat d'aplicacions. 

Tresen site web mai visitat al mond après [[Google (motor de recèrca)|Google]] e [[YouTube]] segon Alexa, amb mai d'un miliard d'utilizaires actius quotidians. 

En junh de 2007, Facebook declara aver passat lo nombre de 2 miliards d'utilizaires actius.

Facebook nasquèt en [[2004]] a l'[[universitat Harvard]]; d'en primièr reservat als estudiants d'aquesta universitat, puèi foguèt dubèrt a d'autras universitats americans abans de venir accessible a totes en setembre de 2006.

Lo nom del site ven des albums fotos (« repertòri fotografic » o « ''{{Lang|en|facebooks}}'' » en anglés) amassant las fotos de cara de totes los estudiants presas al començament de l'annada universitari.

Facebook fa regularament l'objècte de debats tant sul plan politic que juridic, economic, cultural e social. Son influéncia dins l'esfèra publica e lo biais que tòca la vida sociala dels utilizaires, son usatge de las donnadas personalas, son ròtle dns la propagacion de las [[fake news]] o encara sa politica de regulacion des contenguts son tanben sovent discutits dins l'actualitat.

== Istòria ==

=== Desvelopament (2004–2005) ===
[[Fichièr:MarkZuckerberg.jpg|vinheta|[[Mark Zuckerberg]], cocreator del site Facebook, dins sa cambra  [[Cambridge (Massachusetts)]].]]
[[Mark Zuckerberg]] fonda « {{Lang|en|The Facebook}} », primièr a l'adressa thefacebook.com, lo [[4 de febrièr]] de [[2004]]. L'inscripcion es primièr limitada als estudiants de l'[[universitat Harvard]] e a partir del primièr mes, mai de la mitat de la populacion del primièr civle de l'universitat Harvard èra inscricha sul servici. [[Eduardo Saverin]] (penjal comercial), [[Dustin Moskovitz]] (programaire), Andrew McCollum (grafista) e [[Chris Hughes (Facebook)|Chris Hughes]] rejoguèron Zuckerberg per l'ajudar a promòure lo site. En març, Facebook s'espandís a las universitats [[Universitat Stanford|Stanford]], [[Univeritat Columbia|Columbia]] e [[Universitat de Yale|Yale]]. Aqueste espandiment contunhèt amb la dubertura de Facebook a l'[[Ivy League]] e a las ecòlas de la region de [[Boston]] e, pauc a pauc, a gaireben totas las universitats al [[Canadà]] e als [[Estats Units d'America|EUA]]. En junh de 2004, Facebook establís son sètge social a [[Palo Alto]], en [[Califòrnia]].

La societat lèva l'article « ''The'' » de son nom après la crompa del nom de domèni facebook.com en [[2005]] per la soma de 200 000&nbsp;dolars. En setembre de [[2005]], lancèt una version per las escòlas segondàrias. A aquesta epòca, per rejónher lo malhum d'una escòla segondària, caliá una invitacion. Facebook ensegida alarguèt sas membres als emplegats d'unas societats, coma [[Microsoft]] e [[Apple Inc.|Apple]].

=== Melhoraments (2006–2009) ===
A partir del [[26 de setembre]] de 2006, tota persona d'al mens 13&nbsp;ans possedent una adreça electronica valida podaca possedar un compte{{,}}. Lo 13 d'agost de 2007, una partida del [[còdi font]] de la pagina d’indèx del site foguèt piratada e publicada sus Internet.

Lo 23 de julhet de 2008, Facebook presenta las avançadas de sa plataforma cridant sos desvelopaire, que lo nombre passa 400 000, a connecter lors sites Web a Facebook via Facebook Connect. Facebook melhora son sistème de [[microblogging]]. Segon ''[[Le Monde]]'', aquesta noveautat a per objectiu de defendre sas parts de mercat fàcia al concurrent [[Twitter]], que beneficia d'una fòrta cobertura mediatica.

=== Succès (2010–2013) ===
Lo [[21 de genièr]] de [[2010]], un libre non oficial conta l'istòria de Facebook, de l'universitat Harvard en [[2003]] fins a [[2009]]. Lo film ''[[The Social Network]]'', traça la creation de « The Facebook » a Harvard, es sortit en octobre de 2010.  Lo 23 de setembre de 2010, Facebook e totes los servicis utilizant son API foguèron copats pendent mai de doas oras a la seguida d'una modificacion erronèa de la configuracion del site pels desvelopairers. Lo 15 de novembre, [[Mark Zuckerberg]] annócia lo lançament d'un sistème de messatgeriá [[corrièr electronic]], qu'aurà per [[Nom de domeni d'internet|nom de domèni]] ''@facebook.com'', per concurrenciar [[Gmail]] e [[Windows Live Hotmail|Hotmail]], los de [[Google]] e [[Microsoft]].

=== Branch Media e autres (dempuèi 2014) ===
Lo 14 de genièr de 2014, Facebook crompa la societat Branch Media, especialista dans la cura e le partatge de contenguts, per 15&nbsp;milions de dolars. Lo 24 de febrièr de 2014, es suprimit lo sistèma de messatgeriá: ''@facebook.com''. En mars 2014, Facebook crompa Oculus VR, creator du casca de [[realitat virtuala]] [[Oculus Rift]]. En junh de 2014, Facebook lança ''Slingshot'' (aplication de partatge de fotos) per concurrenciar'' [[Snapchat]]'', mas sens succès. En octobre de 2014, Facebook lança ''Rooms'', una aplicacion (exclusivament mobila) que permet de crear de salons de discussion (forums). Lo 15 de junh,  Facebook annoncièt lo lançament de l'aplicacion ''Moments'', que l'objectiu es de partejat de biais privat sas fotos.<span></span>
=== Un boton d'empatia ===
En setembre de 2015, Facebook annóncia que va testar la relizacion d'un boton d'empatia, acompanhant lo boton « M'agrada », que pòt èsser dificil a utilizar per d'estatuts marcant de moments dificiles per exemple.

Facebook prepare, onga, un malhum social d'entrepresa, ''Facebook at work'', que permetrà als utilizaire de discutir entre collègas, de se metre en relacion amb d’autres professionals o de partajar de documents. Lo modèl economic causit es lo [[freemium]]<span></span>: l’accès serà gratuit mas de foncions seràn pegantas.

Lo 19 de novembre de 2015, Facebook comença a testar una seria d'aisinas permetent als utilisaires avent subit una ruptura de limitar las relacions amb lors ancians partenaris. En decembre de 2015, Facebook permet a sos utilizaires d'inserir una minividèo de 7 segondas coma foto de perfil.

=== Los botons de reaccions ===
En genièr de 2016, Facebook lança cinc novèls botons de reaccions. S'apondant al classic « M'agrada », los utilizaire poiràn exprimir d'autras emotions via des emojis<span></span>: « Adori », « A! A! », « Wouah », « Triste », « Grrr » e « Mercé! ».

En mai de 2016, Facebook e [[Google]] anóncian ensems lor projècte de crear un cable sosmarin transatlantic de naut debit per accelerar la velocitat d'accès a lors servicis e al [[Nívol informatic|nívol]]. Lo projècte, du nom de MAREA, deuriá ligar las vilas de [[Virginia Beach]] als [[Estats Units d'America|EUA]] e [[Bilbao]] en [[Espanha]].

En octobre 2016, Facebook lança lo malhum social d'entrepresa ''Workplace''. Fins alara ''Facebook at work''.

Lo 1èr de març de 2017, Facebook lança un tèst per tòca de detectar los messatges suicidaris sul malhum social, mejans un programa d’intelligéncia artificiala.

En julhet de 2017, Facebook annóncia la realizacion d'una foncionnalitat permetent als sites d'informacion de prepausar d'articles pagants.

== Presentacion ==
Coma aplicacion de malhum social, Facebook permet a sos utilizaires de dintrar d'informacions personalas e d'interagir amb d'autres utilizaires. Las informacions susceptiblas d'èsser mesas a la disposicion del malhum al subjècte de l'estat civil, los estudis e les centres d'interés. Aquestas informacions permeton de trobar d'utilizaires partejant los mèsmes interesses. Aquestes pòdon formar de grops e i invitar d'autras personas. Las interaccions entre membres inclusisson lo partatge de correspondéncia e de documents multimèdias. aqueste principi existís sus d'autres malhums socials generalistas, coma [[Orkut]], o s'adreiçant al monde dels afars, coma [[Viadeo]].<gallery mode="packed">
Fichièr:1601californiaavelobby.jpg|Anciana dintrada del complèxe de Facebook al Stanford Research Park a Palo Alto en Califòrnia.
Fichièr:Facebook Headquarters 1 Hacker Way Menlo Park.jpg|Dintrada del complèxe de Facebook a Menlo Park en Califòrnia.
Fichièr:Inside the Facebook campus.jpg|Dins lo campus.
</gallery>

=== Facebook Connect ===
Es un sistèma de connexion creat per Facebook permetent aux desvelopaires de sites web de permetre a lors utilizaires de se connectar via lor compte Facebook. Aqueste sistèma demanda pels desvelopaires l'API (interfàcia de programacion) de Facebook e una aplicacion. Aquò permet enseguida al desvelopaire d'utilizar li sistème ''[[Facebook Graph Search]]'' per recuperar d'informacions relativas a l'utilizaire Facebook.

=== Identitat visuala ===
<gallery captions="logos Facebook" mode="packed" heights="100">
Fichièr:Old-Facebook-Logo.jpg|Logotipe de [thefacebook] del 4 de febrièr de 2004 al 31 de julhet de 2005.
Fichièr:Facebook.svg|Logotipe de Facebook del 1èr d'agost de 2005 al 30 de ju nh de 2015.
Fichièr:Facebook New Logo (2015).svg|Logotipe de Facebook depuèi lo 1èr de julhet de 2015.
</gallery>

== Usatges ==
[[Fichièr:Man_Silhouette.png|vinheta|150x150px|A partir de son inscripcion sus Facebook, l'utilizaire a aquesta siloeta coma foto de perfil en espera que siá remplaçada per la sièuna.]]
Facebook prepausa a sos utilizaires de fonccionalitats opcionalas nomenadas « aplicacions », representadas per de pichonas boitas superpausadas sus de colomnas qu'apartenon a l’afichatge de la pagina de perfil de l'utilizaire. Aquestas aplicacions modifican la pagina de l'utilizaire e loi permeton de presentar d'informacions a las personas que visitarián sa pagina o de n'escambiar. L'utilizaire trobarà per exemple<span></span>: une lista d'amics, una lista dels amics qu'a en commun amb d’autres amics, una liste dels malhum que l'utilizaire e sos amics apartenon, una lista dels grops que l'utilizaire aparten, una boita per accedir a las fotos associadas al compte de l'utilizaire, un « mini-feed » resument los darrièrs eveniments al subjècte l'utilizaire o sos amics, sus Facebook e una « paret » (« ''{{Lang|en|mini-feed}}'' », en anglais) permetent als amics de l'utilizaire de daissar de messatjòts que l'utilirezaire pòt repondre.

Facebook prepausa de contunh a sos utilizaires d'amics novèls potencial.  Lo malhum social fa l'escomesa de sa capacitat a far creisser las interaccions entre sos utilizaires e donc a lor far consomar de publicitat.

Mai una foncion de messatgeria instantanèa, disponibla dempuèi abril de 2008, permet de signalar a sos amics sa preséncia en linha e, si necessari, de discutir dins un « salon » privat. La messatgeria demora pasmenst reservada al membres de Facebook.

La causida de las aplicacions d'afichar es daissada a l'utilizaire, que pòt n'apondre après aver consultat lo catalòg o ne levar, cambiar lor plaçament sus la pagina o n'amagar unas al public. Las aplicacions permeton atal als membres de Facebook de jogar gratuitament e de jòcs. Facebook es dobèrt a d'aplicacions terças dempuèi mai de 2007.

Dempuèi 2010{{date||novembre|2010}}, es possible d'obtenir una adreça electronica se terminant per ''@facebook.com''. Los usatges mai marcants son [[Open Graph Protocol|Open Graph]], [[Facebook#Facebook Connect|Facebook Connect]] e la moneda virtuala Facebook Credits{{date||novembre|2010}}.

Dempuèi lo 29 de genièr de 2011, Facebook cambia lo biais d'enviar de messatges qu'ara l'utilizaire visualiza l'istoric de las conversacions, dels SMS. Dempuèi julhet de 2011 es possible de realizar d'apèls vidèos amb [[Skype]].

Lo 5 de març de 2012, Facebook lança sa version per ordinator de ''[[Facebook Messenger]]''. La societat aviá ja lançat la version per mobil pendent l'estiu de [[2011]].

En agost de 2012, Facebook revèla que 8,7 % de sos 955 milions d'utilizaires, son de « fals comptes » : son o de comptes duplicats, o de comptes mal classificats (representant un animal, una societat…), o de comptes indesirables.

En genièr de 2013, Facebook presenta son novèl motor de recerca dedicat: ''Graph Search''.<span></span>En març de 2013, Facebook annóncia un novèl format, plan diferent per sos utilizaires.

Après lo seïsme d'abril de 2015 al Nepal, lo site web lança lo servici {{Lang|en|Facebook Safety check}}, que permet d'informar los sieus o de donar d'informacions al subjècte d'autras personas pendnet las [[Catastròfa naturala|catastròfas naturalas]], e atal de facilitar las recercas de las personas desaparegudas. Aqueste sistèma es utilizat a l'escasença dels atemptats de [[París]], lo 13 de novembre de 2015.<div class="cx-template-editor-source-container" dir="ltr" style="display: none;" lang="fr"><div class="cx-template-editor-source"><div class="cx-template-editor-title" title="Ce modèle indique la langue d’un texte, notamment pour les synthétiseurs vocaux et l’indexation correcte des inclusions de mots en langues différentes par les moteurs de recherche.">Lang</div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="1" class="cx-template-editor-param-key">Code de langue</span><span data-key="1" title="Code IETF ou nom français de la langue du texte inclus." class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="1" style="position: relative;">en</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="2" class="cx-template-editor-param-key">Texte</span><span data-key="2" title="Entrez ici le texte en langue étrangère." class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="2" style="position: relative;">Facebook Safety check</div></div></div></div>

=== Cap a una utilizacion en gestion de las coneissenças ===
Al delà de son simple usatge d'aisina de gestion de las relacions amb d'amics (per exemple), ven sempre mai, Facebook, una plataforma de partatge de las conneissenças illimitada.

Facebook permet a sos utilizaires de segir de paginas e donc de tèmas precises per la mencion « M'agradi », mas mai sovent de crear de grops d'interés amb de collaborators a l'entorn de subjèctes precises. Apareis alara qu'aquesta practica pòsca èsser espandida al delà del simple encastre de las relacions interpersonalas. Atal, se constata que fòrça estudiants crean de grops Facebook a l'entorn de projèctes menats al sen de lor percors e que permeton un partejar aisidament e massís de l'avançament del trabalh e de las conneissenças acumuladas sul subjècte.
Apareis donc interessant d'espandre l'utilizacion de Facebook e de fins professionalas. La creacion de paginas pòt servir a capitalizar las coneissenças de l'entrepresa a l'entorn d'un subjècte e d'un tèma scientific precis alara que la creacion de grops tampats o semipublics permet d'amassar los membres d'un mèsme projècte. Facebook permet, merce a la compilacion dels centres d'interés afichats per l'utilizaire, de prepausr una seleccion de pagina e grops susceptibles d'enriquir lo camp de coneissença de la persona considerada. D'aqueste biais, los salariats d'un projècte donat pòdon recebre automaticament los ligams de las paginas de projèctes connèxes evoluent dins lo mèsme camp tecnologic e scientific. Aquesta aisina permet d'apondre una dimension transversala a la circulacion de las coneissenças entre los servicis, contribuissent a emular la comunicacion.
La conservacion de las paginas e grops essent illimitada dins lo temps, Facebook assegura tanben l'aspècte « perennitat » dels projèctes.

Fin finala, lo desvelopament creissznt de las opcions de contraròtle de confidentialitat demandas per la vida privada dels utilizaires permet tanben a las entrepresas d'accordar à Facebook una fisença melhora. Pasmens, Facebook demora vulnerable a de fugidas d'informacions, coma amb la NSA.

== Impactes ==
[[Larry Rosen]], un especialista de la psicologia de las novèlas tecnologias, e Dominguez Hills, del ''[[California State University]]'', mostrèron la possibilitat d'una correlacion entre l'utilizacion de Facebook e de las tendéncias narcissicas, la dependéncia l'[[Alcolisme|alcoòl]] e d'autres [[Malautiá mentala|trebles mentala]]. Pasmens, Facebook pòt tanben suscitar l'[[empatia]] ''virtuala'' — la capacitat de sentir las emocions d'altrú a distància.

Al subjècte del capital social e los fenomèns de [[socializacion]], l'emergéncia de Facebook e dels malhums socials en general son constituit d'elements d'evolucion importanta. Dins son obratge titulat ''Strength of weak ties'' (1973) lo sociològ american [[Mark Granovetter]] teorisèt la separacion entre los "ligams fòrts", aquestes teissits amb sos pròches fondats sus una fisança recipròca, e los "ligams febles" que s'establisson entre de simples "coneissenças" e exigisson pas alara lo mèsme engatjament mutual. Dins aquesta perspectiva, lo sociològ francés [[Dominique Cardon (sociològ)|Dominique Cardon]] vei en Facebook una plateforma sociala que promòu las interaccions « entre individús que se coneisson o apartenon e de cercles socials de proximitat ». Indica pasmens que son ni « los contactes aventuroses amb los desconeguts, ni l’escambi intim amb los pròches » que son privilegiats mas puslèu « de ligams febles… intermediaris de la vida sociala<span></span>: companh per sempre o d’escasença, collègas, partenaris d’activitat, amics d’amics, coneissenças alunhadas ». Autrament dich, se Facebook fa possible un espandiment de ligams fòrts en facilitant per exemple la comunicacion entre los amics pròches, permet tanben un important desvelopament relacional al delà dels cercles intims. Dins aquesta linhada d'idèa, una enquesta del [[think tank]] american [[Pew Research Center|Pew Internet Project]] realizat en novembre de 2010 auprès de 2255 Americans suls sites de malhum socials permetèt de metre en evidéncia lo fach que los "amics" sus Facebook son majoritàriament d'amics d’amics e del coneissenças amb que avèm pas de ligam social actiu. Mas, dins lo mèsme temps, l’interés dels malhum socials coma Facebook es, segon aqueste estudi, qu'aquestes amics entretenon tanben los ligams fòrts: los utilizators de Facebook an pas mai fisança dins los autres (lors amics leper exemple) que los non utilizaires, an pas mai d’interaccions socialas e obtenon mai de sosten moral de la partida de lors amics.

== Criticas e controvèrsias ==
Facebook coneis un bon nombre de controvèrsias. Lo site foguèt blocat per intermiténcia dins fòrça païses coma la [[Republica Populara de China|Republica populara de China]], lo [[Vietnam]], l'[[Iran]], l'[[Ozbequistan]], lo [[Paquistan]], la [[Siria]] e lo [[Bangladèsh]] sus diferentas basas. Per exemple, lo site foguèt fòrabendit d'unes païses per son contengut jutjat antisemita e religiosament discriminatòri. Lo site tanben foguèt blocat per fòrça entrepresas per empachar los emplegats d'i accedir pendents la oras de trabalh. Las donadas personalas dels utilizaires de Facebook foguèron menaçadas e la seguretat dels comptes foguèt compromesas mai d'un còp.

En julhet de 2011, las autoritats [[Alemand|alemandas]] discutisson d'enebir d'eveniments organizats sus Facebook. La decision es basada sus l'esquatatge d'individús à d'eveniments alara qu'èran pas, a l'origina, pas invitats{{,}}. Coma a [[Amborg]] ont 1 600 « invitats » se presentèron al 16n aniversari d'una joventa que l'invitacion aviá estat incorrèctament marcada pel public. Un centenat de policièrs foguèron cridats. Un policièr foguèt agressat e onze participants arrestats per agression, degradacions e resisténcia a las autoritats.

En junh de 2013, a la seguida de las revelacions de l'afar PRISM per [[Edward Snowden]], apareis que Facebook collaborèt amb la NSA, li permetent l'accès liure a totas las donadas de l'ensemble dels utilizaires. Unes jorns après aquestas revelacions, l'ancian garant de la proteccion de las donadas de Facebook es emplegat per la NSA, coma l'anóncia lo ''[[New York Times]]''.

En mai de 2017, lp [[The Guardian|Guardian]] publica una enquèste indicant que los moderators de Facebook an recebut per instruccion de tolerar los pòsts negacionistas e contestant la veracitat de la Shoah levat s'aquestes son sont signalats e publicats a partir dels país ([[França]], [[Alemanha]], [[Àustria]], [[Israèl]]) ont de tals prepaus son illegals e punissables de penas d’emprisonament, aqueste solament per evitar le risc de procès e d’emendas contra Facebook qu'engatge sa responsabilitat coma plataforma metica.

=== Manipulacion dels subjèctes d'actualitat ===
En mai 2016, d'ancians emplegats de Facebook revelan qu'a l'epòca avent trabalhat per l'entrepresa, los subjèctes remontats d'entre los « contenguts populars » èran seleccionats per una equipa de curators qu'escartavan amb intencion los subjèctes politics de tendéncia conservatritz. Al contrari, de subjèctes pauc populars, coma lo movement [[Black Lives Matter]], èran pujat manualament per l'equipa{{,}}{{,}}. Selon l'AFP, aqueste tracatament editorializat seriá pas estat lo resultat d'instruccions donadas per la direccion mas seriá vengut de l'initiativa de « joves jornalistas orientats per lors opinions politicas marcadas a l'esquèrra ». Mas, de consignas foguèron donadas per que de subjèctes, coma de movement militant [[Black Lives Matter]], provocava pas d'interés que cal, sián pasmens integrats a las tendencias.

=== Contraròtle de l'informacion ===
Los gigants del web tenon gaireben un monopòli sul flus d'informacions e, coma tal, son en mesure de manipular lo discors public. Internet es un ensemble de servicis de basa. Gaireben totes los servicis son tenguts e gerits par de societats privadas, qu'abrigan lo contengut e donan als utilizatorrs la possibilitat de lo consultar o de'n crer de novèls. S'aquestes provesidors de servicis de basa volon pas grand causa sus Internet, pòdon lo censurar e lo far desapareisser d'internet dins lo mond entièr. Aqueste contreròtle d'Internet es dins los fachs concentrat dins las mans d'unas entrepresas massissas que fan tot per que lo public sián pas conscient.

En abril de 2017, l'autor e cercaire [[Jonathan Taplin]] s’inquièta dins lo [[New York Times|''New York Time'']] del dangièr que representan los cinc mai grands grops internet american. Cita alara [[Louis Brandeis]] per qui « dins una societat democratica, l'existéncia de grands centres de poder privat es dangierosa per la libertat del pòble ». Segon Taplin, las autoritats americanas « deurián decidir pro rapidament se Google, Facebook e Amazon son de monopòlis naturals que devon èsser reglamentats, o s'autorizam l'''statu quo'' de contunhar, pretendent qu'aquestes monolits causen pas de dematge a nòstra vida privada e a la democracia ». Unas rumors daissava en 2017 pensar que [[Mark Zuckerberg]] poirá menar la mescla dels genres fins a èsser candidat en 2020 per las eleccions presidencialas americanas pel [[Partit Democrata (Estats Units)|partit democrata]].

=== Evasion fiscala ===
Facebook foguèt proceguit en justícia{{,}} e practica l'[[evasion fiscala]]. En França, Facebook capita e reduire de 99 % sos impòsts mandant sos beneficis a las illas Caïmans ne declarant un chifre d'afars que de 12,9 milions d'èuros alara que pòt s'estimar a 266 milions d'èuros.

=== Respècte de la vida privada ===
Lo malhum social constituís de « dossièrs fantaumas » suls internautes, tanben aquetes qu'an pas de compte. Se la reglementacion francesa en matèria de proteccion de la vida privada es mai estricta qu'als EUA, las donadas personalas son pasmens gardadas per l'entrepresa.

En efièch, lo malhum social se noirís d'un grand nombre de donadas personalas. Segon las donadas provesidas per Facebook, 350 milions de fotos son postadas suls sites dels malhums socials cada jorn. Coma d'autres grops del sector, Facebook foguèt criticat a causa de las problematicas tòcant al respècte de la vida privada dels utilisators tot lo long d'aquestas desenas d'annadas d'existéncias.

En Belgica, un estudi de l'[[universitat catolica de Lovaina]] de 2015 acusa Facebook de violar la legislacion europèa en matèria de vida privada e de defensa dels consomators, per exemple del fach de las novèlas règlas de confidentialitats adoptadas en genièr darrièr{{,}}. En 2016, la cort d’apèl de Brussèlas donèt rason al malhum social al subjècte de l'utilizacion d'un cookie « datr » que permet entre autre de seguir los internautes non membres.

Lo [[17 d'octobre]] de [[2015]], Alex Stamos, responsable de la seguretat, anoncia que los utilizaires susvelhats o piratats per lo Estats o en lor favor dels quite Estat serián avertits amb un messatge.

L'associacion europe-v-facebook creada per [[Max Schrems]] insistís sul respècte de la legislacion europèa sus la proteccion de las donadas. Acusa Facebook Ireland Ltd., la basa europèa de l'entrepresa, d'enfrànher lo drech europèu sus l'utilizacion de las donadas, e de participar al programa de susvelhança Prism de la NSA. Critica la transparéncia de las donadas dels utilizaires per Facebook. Per exemple, un contengut escafat per l'utilizaire es de fach pas realament suprimit, e l'utilizacion que fa Facebook d'aquestas donadas es sovent pauc clara. Mai, Facebook utiliza lo principi de l‘''opt-out'' a son avantatge<span></span>: los paramètres per manca daissan gaireben totas vos donadas personalas visiblas sens restriccion. Mai, Facebook encoratja tanben d'autres utilizaires a li donar aquestas informacions. Per exemple, tagar las gents sus de fotografias e sincronizar de  numèros de telefons mobils.

Segon lo sociològ [[Antonio Casilli]], la [[vida privada]] venguèt un enjòc collectiu e refuta l'idèa d'une fin de la vida privada que seriá deguda als malhum socials. Per el, s'agís d'una negociacion permanenta entre los gigants dels malhum socials, los utilizaires e los poders publics. L'istòria de Facebook es un representant sus aquestes tème e i a de conflictes, o contre d'associacions o d'institucions estaticas.

De biais a prepausar de « novèls amics » a sos utilizaires, Facebook pòt utilizar la localizacion de lors telefonets per coneisser las personas que se podèt encontrar dins la vida reala. Lo malhum social es tanben capable de determinar se las personas se fan fàcia o caminan ensemble comparant las donadas de lors telefons. 

Amb sas culhidas massissas d'informacions Facebook pòt coneisser l'estat del moral de sos utilizaires. En mai de 2017, un rapòrt intèrne de l'entrepresa mòstra que sos algoritmes son capables de determinar cossí los adolescents poirián se sentir « estressats », « subrecargats », « ansiós » o aver l'impression « d'èsser una revirada ».

Facebook fa la promocion d'un [[Réseau privé virtuel|servici VPN]] gratuit amb son aplicacion mobila, qu'agís de fach coma un ''[[Logiciel espion|spyware]]'' collectant e analisant las donadas utilizaire per « melhorar los produchs de Facebook e sos servicis ». Coma d'esperela l'expausa l'aplicacion VPN dins sa politica de confidencialitat, traca las donadas utilizaires relativa « a las aplicacions installadas sus vòstre aparelh, vòstre usatge d'aquestas aplicacions, los sites web qu'avètz visitats e lo volum de donadas utilizat ».

=== Eleccions generalas britanicas de 2017 ===
Se tracta de l'implicacion e l'influéncia de Facebook pendent las eleccions generalas britanicas de 2017, los "[[M'agrada (facebook)|M'agrada]]" e "[[Partatge (Facebook)|partatge]]" se traduson en « votes en favor dels en favor pels partits politics a un ritme creissent ». Carl Miller, director d'un recerca d'un centre d'analisi dels medias socials estima « que los govèrn devon reglamentar l'utilizacion pels partits politics de Facebook e far transparentas lors depensas sus la plata forma ». Elizabeth Denham{{Lien|Elizabeth Denham|langue=en}}, comissari a l'informacion e responsable de l'autoritat independenta de Grand Bretanha sus l'informacion publica declarèt en mai de 2017 qu'una enquèsta formala se dobrissiá al subjècye de « l'utilizacion de l'analisi de donadas amb d'objectius politics ». L'enquèsta al subjècte màger de la campanha abans lo referendum del Brexit en junh de 2016, mas potencialament tanben dins d'autras campanhas.

=== Messenger kids ===
A la fin de 2017, Facebook anóncia la mesa en linha d'una version per enfants de Messenger. L'entrepresa se defend de tota deriva, explicant qu'aquesta version aurá pas d'objectiu comercial e demorarà jol contraròtle dels parents.

=== Politica de supression de contengut ===
Per exemple, en genièr de 2018, a la comediana Sandra Naoum se li levèt son 	pairinatges e d'articles a causa de la preséncia d'imatges de pitres femnes destinats a illustrar son projècte de film 'L'amazone' tractant del càncer del sen. Denoncia dins una tribuna de Huffington post «una ipocrisia del quita malhum social, las publicacions objectificantas e violentas al subjècte de las femnas proliferant en tota impunitat alara qu'aquestas que son valorizantas per aquestas darrirèras son sistematicament suprimidas».

En febrièr de 2018, Facebook suprimís la difusion d'una fotografia de la ''[[Vénus de Willendorf|Vènus de Willendorf]]'', estatueta [[Paleolitic|paleolitica]] mondialament coneguda.

== Revenguts e contribucion ==

== Revenguts ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: left; width: 15%; margin-bottom: 10px;"
|+ Revenguts <small>(en milions de $)</small>
! scope="col" | Annada
! scope="col" | Revengut
! scope="col" | %
|-
| 2004 
| 0,4&nbsp;$
| -
|-
| 2005 
| 9&nbsp;$ 
| 2150
|-
| 2006 
| 48&nbsp;$ 
| 433
|-
| 2007 
| 153&nbsp;$ 
| 219
|-
| 2008 
| 280&nbsp;$
| 83
|- 
| 2009 
| 775&nbsp;$ 
| 177
|-
| 2010 
| 2 000&nbsp;$
| 158
|- 
| 2011 
| 3 711&nbsp;$ 
|86
|-
| 2012 
| 5 089&nbsp;$
| 37
|-
| 2013 
| 7 872&nbsp;$
| 55
|-
| 2014 
| 12 466&nbsp;$
| 58
|-
| 2015 
| 17 928&nbsp;$
| 44
|}

== Estatisticas ==

=== En França ===
En [[França|France]], Facebook auriá atirat 3,6&nbsp;milions de visitaires entre 2007 e 2008. En [[2008]], un nombre creissent d’escafaments volontaris dels beneficis es observat. En octobre de 2008, Facebook anóncia mai de 4&nbsp;milions d'utilizaires actius pel païs. En abril de 2010, segon l’aisina de ciblatge de las campanhas publicitàrias sus Facebook, près de 9,7&nbsp;milions de Franceses son presents sul site – plaçant la França dins la lista dels primièrs país per utilizaires del site –, amb un taus de penetracion dins la populacion de prèp de 16 %. Segon ''Les Échos'', pasmens, un cert nombre de suspicions existisson al subjècte de l'exactitud des chifres d’audiéncia avançadas per Facebook. Selon ''Médiamétrie'', amb mai d'11&nbsp;milions de visitaires unics en decembre de 2008, Facebook se classa dins los vint sites internet mai visitats.

En febrièr de 2011, las estatisticas parlan de 20,54&nbsp;milions d'utilizaires (+1,6 milion en 6 meses), o 31,8 % de la populacion e 46 % dels internautes franceses. Encara, mai de la mitat dels utilizaires an entre 18 e 34 ans (31 % dels 18-24 ans e 28 % dels 25-34 ans).

Lo 2 de junh de 2015 Facebook anóncia la dubertura a París d'un tresen laboratòri FAIR, especializat dins la recerca sur l'[[intelligéncia artificiala]].

A començament de setembre de 2015, Facebook France anoncia aver passat los 30 milions d'utilizaires mensuals actius en [[França]] o una progression de près de 2 milions d'utilizaires al respècte de novembre de 2014. Atal près de 2/3 dels internautes franceses son tanben utilizaires de Facebook. Mai, 22 milions se connectariá cada jorn sul malhum, 17 milions amb un mobil{{,}}.

=== Dins lo mond ===
[[Fichièr:Facebook_users_fr.png|vinheta|500x500px|Evolucion del nombre d’utilizaire de Facebook dins lo mond (en milions).]]
[[Fichièr:Facebook_Google_fr.png|vinheta|450x450px|Evolucion del nombre de recercas de Facebook (en unitat arbitrària) del mot « Facebook » sus [[Google (motor de recèrca)|Google]].]]
[[Fichièr:Facebook_users_by_age.PNG|vinheta|400x400px|Destriament dels utilizaires de Facebook segon l'edat 2011.]]
Al començament de 2011, 620 milions d'utilizaires, que la mitat se connècta al mens un còp cadajorn e passa 55 minutas en mejana cada jorn sul site.
I a 1 miliard de contenguts mes en linha per jorn (vidèos, estatuts, fotos, articles, etc.). Segon las informacions publicadas per Facebook, los utilizaires dins lo mond s'espandisson alara atal:
{| class="wikitable centre" style="text-align: center; width: 50%; margin-bottom: 10px;"
|+ Utilisateurs de Facebook, selon les zones géographiques
! scope="col" | Continent/País
! scope="col" | Nombre total d'utilizaires en febrièr de 2011
! scope="col" | Ganh absolut los 3 meses precedents febrièr de 2011 (en nombre)
! scope="col" | Ganh absolut los 3 meses precedents febrièr de 2011 (en %)
! scope="col" | Ganh absolut los 6 meses precedents febrièr de 2011 (en nombre)
! scope="col" | Ganh absolut los 6 meses precedents febrièr de 2011 (en %)
|-
|1 - America del Nòrd 
|201 milions 
| 14,9 milions 
| 8,03 % 
| 32 milions 
| 18,9 %
|-
|2 - Euròpa 
| 189 milions 
| 19,4 milions 
| 11,46 % 
| 29,8 milions 
| 18,67 %
|-
|3 - Asia 
| 146 milions 
| 28,4 milions 
| 24,25 % 
| 43,5 milions 
| 42,59 %
|-
|4 - America del Sud 
| 65 milions 
| 11,6 milions 
| 22,03 % 
| 15,9 milions 
| 32,59 %
|-
|5 - Africa 
| 25 milions 
| 5,4 milions 
| 27,26 % 
| 8,3 milions 
| 50,12 %
|-
|6 - Austràlia 
| 12 milions 
| 0,3 milions 
| 2,61 % 
| 0,6 milions 
| 5,16 %
|}
En octobre de 2012, segon Socialbakers.com, lo país amb lo mai fòrt taus de penetracion èra [[Mónegue]], que 91 % dels abitants èran inscrichs sus Facebook. En França, lo taus de penetracion èra alara de 39 %. Onga, los detz mai grands païses per nombre d'utilizaires inscrichs èran<span></span>:
# [[EUA]] / [[Canadà]] (167&nbsp;milions)
# [[Índia]] (60&nbsp;milions)
# [[Brasil]] (60&nbsp;milions)
# [[Indonesia|Indonesie]] (50&nbsp;milions)
# [[Mexic]] (39&nbsp;milions)
# [[Reialme Unit]] (33&nbsp;milions)
# [[Turquia]] (31&nbsp;milions)
# [[Filipinas]] (30&nbsp;milions)
# [[França]] (25&nbsp;milions)
# [[Alemanha]] (25&nbsp;milions)
À la fin 2014, Facebook annoncia 1,39 miliard d'utilizaires actius mensuals amb 890 milions se connectant cada jorn (64 % dels comptes actius).

En març de 2015, Facebook compta 1,44 miliard d'utilizaires actius mensuals.

En decembre de 2015, Facebook compta 1,59 miliard d'utilizaires actius mensuals e gaireben 83,6 % dels 1,04 miliard d'utilizaires actius quotidians son situits fòra dels EUA e del Canadà.

Lo 31 de març de 2017, Facebook comptava 1,94 miliard d'utilizaires. Las novèlas inscripcions venon subretot de la région Asia Pacific.

Lo grafic a drecha presenta l’evolucion del nombre d’utilizaires (en milions) de Facebook dins lo mond, segon loss chifres donats dins la sala de premsa del site.

Un grafic mostrant l'evolucion del nombre d'utilizaires actius mensuals sus Facebook de 2008 a 2014 es disponible sus Statista.

En junh de 2017, Facebook passèt los 2 miliards d'utilizaires.

== Censura sus Facebook ==
Per l'annada 2015, la França es la primièra al mond pel nombre de contenguts Facebook censurats amb la suppression de 37 695 paginas après de requistas governementalas. Lo rapòrt presentat pel malhum social precisa que 32 100 cases al subjècte de la difusion d'una fotografia mostrant l’interior del Bataclan après lo [[Atemptats de novembre de 2015 en Illa de França|atempats del 13 novembre de 2015]], e constituissent una « damatge greu a la dignitat umana » e un « ''damatge al secret de l'enquèsta'' » segon la justícia francesa. La França tanben restrenhèt la difusion de contengut promovent lo [[negacionisme]] e l’[[apologia del terrorisme]].

== Luta contra la propaganda ==

=== Engatjament contra la propaganda terrorista ===
Lo 15 de junh de 2017, après las atacas terroristas, Monika Bickert, directritz de la gestion de la politica mondiala de Facebook e Brian Fishman ancian direcor de recerca al Combating Terrorism Centerde  West Point lancèron un blòg novèl del malhum social nomeant ''Questions dificilas''. Dins lor primièr article, anoncian que Facebook Inc. empleguèt mai de 150 expèrts del Contra terrorisme e alarga l'utilizacion d'intelligéncia artificiala capabla de comprene diferentas [[Lenga|lengas]] e analizar los imatges per empachar los terroristas d'utilizar lo malhum social pel recrutament e la propaganda. Aqueste desvelopament es la consequéncia de l'initiaciva de la Primièra ministra britanica [[Theresa May]] après los atemptats de Londres e Manchester, per menar los autres dirigents dels païses del G7 a integrar una novèla reglamentacion de las entrepresas agissent dins los mèdias socials per los obligar  prene de mesuras suplementàrias contra los contenguts extremistas.

=== Luta contra las falsas informacions ===
En 2018, per lutar contra la difusion de "fake news", Facebook prevei de demandar als utilizaires de notar los mèdias per los classificar per nivèl de fisabilitat.

== Lengas ==
Facebook es, al 22 de mai de 2017, disponible en 107 lengas. Las primièras traduccions, en febrièr de 2008, sont las versions en [[Espanhòu|espanhòl]] et en [[alemand]]. La version francesa foguèt mesa en linha lo 10 de març de 2008{{date|10|mars|2008}}.

D'autras lengas foguèron introduchas sul site o son a l'introduire, subretot de lengas plan espandidas, e tanben de regionalas coma lo [[basc]], lo [[catalan]] e tanben l'[[esperanto]]. Facebook demanda als utilizaires de son site de contribuir a la traduction de l'interfàcia dins lor lenga mairala. Tot utilizaire del malhum pòt propausar una traduccion de las frasas originalas en anglés. Aquestas proposicions de traduccion son enseguidas somesas als internautes que votan per la melhora. Las traduccions « oficialas » de las frasas son, fin finala, aquestas avent estat considerada coma las melhoras pels utilizaires de Facebook. Exitís tanben de versions umoristicas ([[Leet|leet speak]] e anglés al biais « pirata »).

Vaquí la lista des 96 lengas d'interfàcia disponiblas sus Facebook al 22 de setempbre de 2015:

Segon SimilarWeb, en junh de 2015, las lengas avent agut lo mai grand nombre de visitas realizadas dempuèi un ordinator de burèl (lo mobil es pas pres en compte), son l'anglés (visitas non determinadas mas quitament lo primièr.) que facebook.com sens sosdomèni es a l'encòp l'interfàcia pels nordamericans e pel mond entièr un còp logat), l'espanhòl (299 milions de visitas), lo portugués (180 milions) e lo francés (148 milions).

== Mèdias ==
[[Fichièr:Jesse_Eisenberg.jpg|vinheta|[[Jesse Eisenberg]] ten lo ròtle de [[Mark Zuckerberg]] dins ''[[The Social Network]].'']]
Lo site inspirèt de domènis de mèdias coma lo [[cinèma]] e la [[television]], coma ''[[The Social Network]]'' (octobre de 2010)

== Nòtas e referéncias ==

=== Fonts extèrnas ===

== Annèxe ==

=== Articles connèxes ===

=== Ligams extèrnes ===
* [https://www.facebook.com site oficial]