Veire la font de Estrech de Malaca

{{Dialècte Lengadocian}}

[[imatge:Selat Malaka.png|thumb|L'estrech de Malaca rejonhent l'ocean Indian al nòrd amb la mar de China al sud.]] 

L''''estrech de Malaca''' es un long corredor maritim del sud-èst d'[[Asia]] situat entre la [[peninsula Malaisa]] e l'Illa [[Indonesia]]na de [[Sumatra]], e religant la [[mar d'Andaman]], [[mar bordièra]] de l'ocean Indian, a la [[mar de China Meridionala]], al sud.

L'[[estrech]] es long de gaireben 800 km, s'espand del sud-èst cap al nòrd-oèst e es d'una largor compresa entre 50&nbsp;km e 320&nbsp;km. Fa solament 2,8&nbsp;km de larg dins son punt pus estrech, l'estrech de Philips dins l'estrech de Singapor. Plusors illas se tròban dins sa partida meridionala. 

Prenguèt una importància estrategica de primièr ordre, essent la rota principala del provesiment en [[petròli]] de dos dels principals consomators mondials, [[Japon]] e [[Republica Populara de China|China]]. Los pus grands pòrts son [[Malaca]] ([[Malàisia]]) e [[Singapor]].

== Importància geoestrategica ==
L'estrech de Malaca es una de las pus importantas vias de navigacion del mond, e coneis un trafic equivalent a aquel del [[canal de Suèz]]. Constituís una de las principalas vias de passatge entre l'[[ocean Indian]] e l'[[ocean Pacific]], religant quatre dels païses pus poblats al mond: [[Índia]], [[Indonesia]], [[Japon]] e [[Republica Populara de China|China]]. Qualques chifras o mòstran: 
* mai de {{formatnum:50000}} naus i passan cada an;
* entre 20 e 25% del transpòrt maritim mondial i passa cada an;
* la mitat del comèrci maritim del [[petròli]] i transita (mai d'11 milions de [[baril]]s en 2003, o {{unitat|1700000|m³}}), e aquel trafic es en aumentacion constanta.

Aquel important trafic e son estrechor ne fan una zona privilegiada per la [[piratariá]] e una cibla potenciala del [[terrorisme]]. La piratariá es venguda un problèma major dempuèi un decenni, lo nombre d'atacas passant de 25 en 1994 a 220 en 2000, abans de redescendre a 150 en 2003, o lo tresen de la piratariá mondiala. S'estima que en 2004, lo recòrd de l'annada 2000 se deuriá aténher. Qualques especialistas estiman que sola una mitat de las atacas fa l'objècte d'un rapòrt. Las marinas malaisa, indonesiana e singaporiana an aumentat lors patrolhas a partir de julhet de 2004 mas la geografia de l'estrech lo rend quasiment impossible de securizar : separa Malàisia d'Indonesia, conegudas per aver de relacions dificilas, çò que complica encara un pauc mai las questions de securitat. Segon l'[[Organizacion Maritima Internacionala]] (OMI), 135 naus foguèron atacadas, 44 sasiments e 600 marins pres en ostatge e cambiats contra rescat en 2008. Larg de {{unitat|320|km}} a son embocadura septentrionala, l'estrech se redusís fins a 2,8 km vèrs son extremitat meridionala. Es semenat de centenats d'illas inabitadas envasidas per de mangròvas qu'ofrisson fòrça rescondudas pels criminals.

Un atemptat terrorista poiriá, en colant una granda nau, a causa de la flaca prigondor dels fons (25&nbsp;m al mens prigond), tapar vertadièrament lo trafic, amb fòrça consequéncias sul comèrci mondial.

== Contornaments ==
[[Tailàndia]] a elaborat plusors plans per reduire l'importància economica de l'estrech de Malaca. Prepausèt plusors projèctes de [[Canal (via navegabla)|canal]] a travèrs l'[[istme de Kra]], evitant atal 600&nbsp;milas de navigacion entre Africa o l'Orient Mejan e lo Pacific.

Pasmens, aquel canal copariá Tailàndia en dos, en isolant las províncias del sud, que Narathiwat, Pattani e Yala de la minoritat musulmana, de la rèsta del país. E mai, son còst proïbitiu daissa pensar qu'aquel canal se bastirà pas abans longtemps, malgrat los desirs dels òmes politics tailandeses.

Un autre biais de contornar l'estrech seriá de construire un [[oleoducte]] a travèrs l'istme, çò que permetriá de transportar lo [[petròli]] cap a de naus esperant de l'autre costat, per un còst de 50 cents lo baril.

Aquel projècte d'oleoducte lo concurréncia un autre projècte a travèrs [[Birmania]], o dirèctament per [[Xinjiang]] (en China continentala), que sa construccion comencèt en octobre de 2004.

A costat d'aqueles projèctes de canal e d'oleoducte, existís doas rotas maritimas alternativas:
* per l'[[estrech de la Sonda]];
* per l'[[estrech de Lombok]] e l'[[estrech de Makassar]].
Aquelas doas rotas son tanben expausadas a la piratariá e al terrorisme. E mai, l'estrech de la Sonda es tròp pauc prigond per permetre lo passatge de las naus de tipe [[Malaccamax]].

=== Ligams extèrnes ===
* {{fr}}[https://web.archive.org/web/20090119052211/http://geoconfluences.ens-lsh.fr/doc/transv/Mobil/MobilScient4.htm Le détroit de Malacca : porte océane, axe maritime, enjeux stratégiques], per Nathalie Fau

[[Categoria:Geografia de l'Asia del Sud-Èst|Estrech de Malaca]]
[[Categoria:Estrech d'Indonesia]]