Castèth de Benauja
  | |||
| Donadas | |||
|---|---|---|---|
| Tipe | Castèl | ||
| Localizacion geografica | |||
| Estat | França | ||
| Division territoriala francesa | França metropolitana | ||
| Region francesa | Nòva Aquitània | ||
| Departament | Gironda | ||
| Arrondiment francés | arrondiment de Lengon | ||
| Canton francés | Canton de Targon | ||
| Comuna francesa | Arbís | ||
 | |||
| monument istoric inscrit (1995) | |||
| |||
modificar  |
|||
Lo castèth de Benauja es un castèth situat dens la comuna d'Arbís, dens l'Entre Duas Mars, en Bordalés (Gironda, Novèra Aquitània). Lo nom dau castèth de Benauja explica lo dau país de Benauja(s), o (çò sembla) n'es explicat.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Lo nom es atestat en 1285, en latin, in castro et castellania Benaugia e Bénédicte Boyrie-Fénié n'explica l'origina atau: d'un compausat gallés *vindaudia, de *vindo, «blanc», e sufixe -audia, inferit de Sapaudia, «Savòia», damb l'evolucion *Vindaudia > *Vinaudya (-nd- > -n- en gascon > Benaugia (v- iniciau > b- en gascon e -dy- > [ʒ]) > Benauja; lo sens seré d'un país blanc pr'amor dau substrat calcari o de la preséncia d'aubars. L'autora explica pr'aquò que lo lòc es hòra de l'isoglòssa gascona -nd- > -n-, mes que i èra benlèu dens una epòca passada de la lenga [1].
Remarcas: l'amudiment de -n- intervocalica es atestat abondosament en Entre Duas Mars (*Espinet > Espiet, etc), r- prostetic tanben, mes la reduccion -nd- > -n- i es pas tant aisida a provar. Per evitar aqueth problèma, un aute candidat possible seré lo gallés benno-, «punta» [2], compatible o pas damb lo sufixe. Geograficament, lo site dau castèth sembla, a la rigor, formar una punta en direccion dau nòrd (mes la question es tanben de saber se lo nom d'origina es lo d'un petit país o d'una hortalessa gallesa presenta sau meteis site). Xavier Delamarre explica que Sapaudia èra puslèu Sapo-uidia > Sapauidia a l'origina [3]. Enfin, en partent de V- per arribar a la grafia B-, Bénédicte Boyrie-Fénié mòstra clarament que coneish pas la grafia classica o que n'utiliza una auta. En realitat, aquò a pas d'importància, perqué l'incertitud sus l'etime justifica la grafia pus simpla e prudenta, damb B- iniciau.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Arquitectura
[modificar | Modificar lo còdi]-
Vista au sud -
Dessenh de Léo Drouyn (1863) -
Dessenh de Léo Drouyn (1865) -
Dessenh de Léo Drouyn, representacion d'una vista de l'èst, d'amont (1863)
-
Vista generala au nòrd (abriu 2013) -
Vista generala au sud (junh 2013) -
Domnon au nord-èst (abriu 2013) -
Tor de gaita a l'èst (abriu 2013) -
L'entrada au sud (abriu 2013) -
La façada nòrd (abriu 2013)
Lo monument es aparat aus monuments istorics per un arrestat d'inscription dau 1èir de setembre 1995 [4]
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 43
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 75
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 229
- ↑ Basa Mérimée Notícia N°PA00135173, Ministèri francés de la Cultura.