Veire la font de Calendièr republican

{{Infobox
|tematica=
|carta=
}}
<!--Article redigit en lengadocian-->
[[Image:Calendrier-republicain-debucourt2.jpg|thumb|200px|Calendièr republican de 1794, dessenh de [[Louis-Philibert Debucourt]].]]
[[Image:Musee-historique-lausanne-img 0143.jpg|thumb|200px|Exemplar de calendièr republican]]
Lo '''calendièr republican''', o '''calendièr revolucionari francés''', foguèt creat pendent la [[Revolucion Francesa]] e s'utilizèt de [[1793]] a [[1805]].

L’invencion d'aqueste [[calendièr]] se faguèt progressivament. Tre l'endeman de la [[presa de la Bastilha]] ([[14 de julhet]] [[1789]]), l'usatge èra aparegut d'apelar [[1789]] « l’an I de (l’Èra de) la Libertat » ; los [[mes]]es e [[jorn]]s èran demorats los meteisses, totun. En l’an IV de l’[[Èra de la Libertat]], lo [[22 de setembre]] de [[1792]], la [[Convencion Nacionala]] decretèt que « Totes los actes publics son d'ara enlà datats a partir de l'an I de la Republica ». Es lo [[20 de setembre]] de [[1793]] que [[Charles-Gilbert Romme]], raportaire del grop de trabalh nomenat pel [[Comitat d'Instruccion Publica]], presenta davant la Convencion (lo Comitat el meteis aguèt drech a una presentacion sièis jorns de per abans) çò que vendrà lèu lo calendièr republican. Aprèp qualques ajustaments, entrèt en vigor a partir de l'endeman del decret de la Convencion Nacionala del 14 vendémiaire an II ([[5 d'octobre]] de [[1793]])<ref>[http://icalendrier.fr/calendriers-saga/calendriers/republicain/ Calendriers Saga]</ref>. 

La nomenclatura dels meses e dels jorns contunharà d’evoluar dins los meses que seguiràn. Lo decret foguèt refondut lo 4 frimaire an II ([[24 de novembre]] de [[1793]]), que balhèt sa forma definitiva al calendièr. Aqueste darrièr decret aboliguèt l'« [[èra vulgara]] » pels usages civils e definiguèt lo [[22 de setembre]] de [[1792]] coma lo primièr jorn de l'« Èra dels Franceses ». Per las annadas seguentas, lo primièr jorn de l'annada seriá lo de l'[[equinòcci]] verai a París (entre lo 22 e lo 24 de setembre segon lo calendièr gregorian). La primièra annada comença amb l'an I, doncas, i a pas d'[[an zèro]].

Lo 22 fructidor an XIII ([[9 de setembre]] de [[1805]]), [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] signèt lo [[senatus-consult]] qu'abroguèt lo calendièr republican e instaurèt lo retorn al [[calendièr gregorian]] a partir del {{1er_de genièr}} de [[1806]]. 

Lo calendièr republican foguèt çaquelà utilizat tornarmai pendent 15 jorns e unicament dins lo Jornal Oficial al moment de la [[Comuna de París (1871)|Comuna de París]] en [[1871]] (An LXXIX), puèi per [[Benito Mussolini|Mussolini]] en [[1922]]. D'autra part, lo filosòf grèc [[Theóphilos Kaíris]] se n'inspirèt per son [[calendièr teosebista]] dins los [[ans 1830]].

La Revolucion avent fach de França un estat laïc, aqueste calendièr aviá per tòca d'escafar de la memòria dels franceses lo [[calendièr gregorian]] estrechament ligat al [[cristianisme]].

{| align="right" style="float:right; clear:right;
|{{CalendièrRepublican}}
|-
|{{DataRepu}}
|-
|{{DataRepu|r}}
|}

==Mes actual==

{{Calendièr Republican}}
{| align="center"
| Las chifras de las annadas son clicablas e balhan una annada completa.
|}

==Estructura==

L'organizacion del calendièr novèl foguèt creada per una comission formada de [[Charles-Gilbert Romme|Gilbert Romme]] e de [[Claude Joseph Ferry]], que demandèron que [[Charles-François Dupuis]] lor foguèsse adjunt. Associèron [[Louis-Bernard Guyton-Morveau]], [[Joseph-Louis Lagrange]], [[Joseph Jérôme Lefrançois de Lalande]], [[Gaspard Monge]], e [[Alexandre Guy Pingré]] a lors òbras. Gilbert Romme foguèt lo raportaire de la comission, e es amb aqueste títol que la creacion del calendièr republican li es generalament atribuida<ref>[[James Guillaume]], ''Procèsses verbals del Comitat d'instruccion publica de la Convencion Nacionala'', t. I, pp. 227-228 e t. II, pp. 440-448 ; Michel Froechlé, « Lo calendièr republican correspondiá a una necessitat scientifica ? », ''Congrès Nacional de las Societats Sabentas : scientifics e societats, Paris, 1989, pp. 453-465.</ref>. 

L'annada del calendièr republican èra decopada en dotze meses de trenta jorns cadun (=&nbsp;360 jorns), mai [[Jorn complementari del calendièr republican|cinc a sièis jorns]] (segon las annadas) apondut en fin d'annada per que demòre alinhada amb l'[[annada tropica]] (~365¼ jorns). Cada mes èra decopat en tres decadas de dètz jorns. La jornada deviá èsser decopada segon lo sistèma decimal : « ''de [[mièjanuèch]] e mièjanuèch'' » : comportava dètz oras decopadas en dètz partidas, elas meteissas decompausablas en dètz partidas, atal de seguida « ''fins a la pus pichona porcion [[commensurabilitat|commensurabla]] de la durada'' ». Aquesta division decimala de la jornada foguèt pas jamai aplicada e abolida en [[1795]] (environ l'an III).

Los noms dels meses e dels jorns foguèron concebuts pel poèta [[Fabre d'Églantine]] amb l'ajuda d'[[André Thouin]], jardinièr del [[Jardin de las Plantas de París|Jardin de las Plantas]] del [[Museum Nacional d'Istòria Naturala]]. Cada nom de mes rementa un aspècte del clima francés (de decembre, ''nivôse'', la nèu) o dels moments importants de la vida païsana (de setembre, ''vendémiaire'', las vendèmias). D'aqueste fach, aquel calendièr que sos conceptors volián « universal », èra fòrtament ligat a son país d'origina e al pes economic que representavan las activitats agricòlas a l'epòca.

=== Las annadas sextilas ===
Lo calendièr a produch d'[[Annada bissextila|annadas sextilas]] (que contenon sièis [[Jorn complementari del calendièr republican|jorns complementaris]]) las annadas [[an III|3]], [[an VII|7]], e [[an XI|11]] per apondon d’un jorn a la fin de l’annada, doncas un seisen [[Jorn complementari del calendièr republican|jorn complementari]]. Aquel jorn se disiá lo "jorn de la Revolucion", que marcava la fin d’una [[franciada]] e que se festejava coma una fèsta nacionala.

S'aboliguèt lo calendièr en l’[[an XV]]. Mas los vejaires diferisson sus l'evolucion venenta de las annadas sextilas se lo calendièr èra demorat en vigor. I a tres ipotèsis :
* Segon d'unes, las annadas sextilas aurián contunhat cada quatre ans (doncas las annadas 15, 19, 23, 27...).
* Segon d'autres, l’annada sextila auriá sautat de l’an 15 a l’an 20, data qu'a partir d'ela totas las annadas sextilas serián tombadas una annada devesibla per quatre (doncas en 20, 24, 28...)<ref>[http://www.auduteau.net/calendar/cal6.shtml FAQ dels calendièrs]</ref>. Aquel saut auriá simplificat las conversions entre calendièrs republican e gregorian perque i auriá agut concordança : per exemple l'apondon d’un jorn lo {{Data|29|de febrièr de|1812}} se compensa qualques meses pus tard per l’apondon del jorn de la Revolucion an 20. Lo desequilibri persistís doncas pas que qualques meses al luòc de durar mai d'un an.
* Segon una tresena opinion, las annadas sextilas contunharián de variar pr'amor d’assegurar que lo [[22 de setembre|1{{èr}} vendémiaire]] tombe cada annada sus l’[[equinòcci]] automnal, coma èra lo cas de l’[[an I]] a l’[[an XIV]].

''La [[Concordança de las datas dels calendièrs republican e gregorian|correspondéncia de las datas]] çaijós es balhada a títol indicatiu. En efièch, vàrian leugièrament d'una annada a l'autra. Una correspondéncia detalhada es balhada als articles [[an I]] a [[an XIV]].''

==Los meses==
* Meses de [[davalada]] (terminason en ''aire'')
** [[Vendémiaire]] ([[22 de setembre]] ~ [[21 d'octobre]])
** [[Brumaire]] ([[22 d'octobre]] ~ [[20 de novembre]])
** [[Frimaire]] ([[21 de novembre]] ~ [[20 de decembre]])

* Meses d'[[ivèrn]] (terminason en "ose", abusivament ortografiada ''ôse'')
** [[Nivôse]] ([[21 de decembre]] ~ [[19 de genièr]])
** [[Pluviôse]] ([[20 de genièr]] ~ [[18 de febrièr]])
** [[Ventôse]] ([[19 de febrièr]] ~ [[20 de març]])

* Meses de la [[prima]] (terminason en ''al'')
** [[Germinal]] ([[21 de març]] ~ [[19 d'abril]])
** [[Floréal]] ([[20 d'abril]] ~ [[19 de mai]])
** [[Prairial]] ([[20 de mai]] ~ [[18 de junh]])

* Meses d'[[estiu]] (terminason en ''idor'')
** [[Messidor]] ([[19 de junh]] ~ [[18 de julhet]])
** [[Thermidor]] ([[19 de julhet]] ~ [[17 d'agost]])
** [[Fructidor]] ([[18 d'agost]] ~ [[16 de setembre]])

==Los jorns de l'annada==
Cada jorn de l'annada a un nom pròpri.

=== Meses de davalada ===
{| border="1" cellpadding ="10" width="90%"
|-----
|
[[Vendémiaire]]<br />([[22 de setembre]] ~ [[21 d'octobre]])
# [[Rasim|Raisin]] 22 de setembre
# [[Safran (épice)|Safran]] 23 de setembre
# [[Castanha|Châtaigne]] 24 de setembre
# [[Colchicum|Colchique]] 25 de setembre
# [[Equus caballus|Cheval]] 26 de setembre
# [[Balsamine]] 27 de setembre
# [[Pastenaga|Carotte]] 28 de setembre
# [[Amarante|Amaranthe]] 29 de setembre
# [[Panais]] 30 de setembre
# [[Cuve]] 1{{èr}} d'octobre
# [[Solanum tuberosum|Pomme de terre]] 2 d'octobre
# [[Immortelle commune|Immortelle]] 3 d'octobre
# [[Aubièca|Potiron]] 4 d'octobre
# [[Reseda|Réséda]] 5 d'octobre
# [[Equus asinus|Âne]] 6 d'octobre
# [[Belle de nuit]] 7 d'octobre
# [[Citrouille]] 8 d'octobre
# [[Sarrasin (céréale)|Sarrasin]] 9 d'octobre
# [[Virasolelh|Tournesol]] 10 d'octobre
# [[Pressoir]] 11 d'octobre
# [[Chanvre]] 12 d'octobre
# [[Persec|Pêche]] 13 d'octobre
# [[Navet]] 14 d'octobre
# [[Amaryllis (plante)|Amaryllis]] 15 d'octobre 
# [[Bos taurus|Bœuf]] 16 d'octobre
# [[Aubergina|Aubergine]] 17 d'octobre
# [[Piment]] 18 d'octobre
# [[Tomata|Tomate]] 19 d'octobre
# [[Orge]] 20 d'octobre
# [[Tonneau (récipient)|Tonneau]] 21 d'octobre
| 
[[Brumaire]]<br />([[22 d'octobre]] ~ [[20 de novembre]])
# [[Poma|Pomme]] 22 d'octobre
# [[Céleri]] 23 d'octobre
# [[Pera|Poire]] 24 d'octobre
# [[Betterave]] 25 d'octobre
# [[Auca|Oie]] 26 d'octobre
# [[Héliotrope]] 27 d'octobre
# [[Figuièra|Figue]] 28 d'octobre
# [[Scorsonère]] 29 d'octobre
# [[Alisier torminal|Alisier]] 30 d'octobre
# [[Araire|Charrue]] 31 d'octobre
# [[Salsifis]]1{{èr}} de novembre
# [[Mâcre nageante|Macre]] 2 de novembre
# [[Topinambour]] 3 de novembre
# [[Endive]] 4 de novembre
# [[Dindon]] 5 de novembre
# [[Chervis]] 6 de novembre
# [[Cresson de fontaine|Cresson]] 7 de novembre
# [[Plumbago|Dentelaire]] 8 de novembre
# [[Grenade (fruit)|Grenade]] 9 de novembre
# [[Herse]] 10 de novembre
# [[Bacchante]] 11 de novembre
# [[Azerole]] 12 de novembre
# [[Garança|Garance]] 13 de novembre
# [[Irange|Orange]] 14 de novembre
# [[Faisan]] 15 de novembre
# [[Pistache]] 16 de novembre
# [[Macjonc]] 17 de novembre
# [[Coing]] 18 de novembre
# [[Cormier]] 19 de novembre
# [[Rouleau]] 20 de novembre
|
[[Frimaire]]<br />([[21 de novembre]] ~ [[20 de decembre]])
# [[Raiponce]] 21 de novembre
# [[Navet|Turneps]] 22 de novembre
# [[Chicorée]] 23 de novembre
# [[Nèfle]] 24 de novembre
# [[Sus scrofa domesticus|Cochon]] 25 de novembre
# [[Valerianella locusta|Mâche]] 26 de novembre
# [[Chou-fleur]] 27 de novembre
# [[Mèl|Miel]] 28 de novembre
# [[Juniperus communis|Genièvre]] 29 de novembre
# [[Pioche]] 30 de novembre
# [[Cire]] 1{{èr}} de decembre
# [[Raifort]] 2 de decembre
# [[Cèdre]] 3 de decembre
# [[Avet|Sapin]] 4 de decembre
# [[Capreolus capreolus|Chevreuil]] 5 de decembre
# [[Ajonc]] 6 de decembre
# [[Ciprès|Cyprès]] 7 de decembre
# [[Hedera|Lierre]] 8 de decembre
# [[Juniperus sabina|Sabine]] 9 de decembre
# [[Hoyau]] 10 de decembre
# [[Érable a sucre|Érable sucré]] 11 de decembre
# [[Bruyère]] 12 de decembre
# [[Roseau]] 13 de decembre
# [[Oseille]] 14 de decembre
# [[Gryllidae|Grillon]] 15 de decembre
# [[Pignon de pin|Pignon]] 16 de decembre
# [[Siure|Liège]] 17 de decembre
# [[Rabassa|Truffe]] 18 de decembre
# [[Olea europaea|Olive]] 19 de decembre
# [[Pelle (outil)|Pelle]] 20 de decembre
|}

===Meses d'ivèrn===
{| border="1" cellpadding ="10" width="90%"
|-----
|
[[Nivôse]]<br />([[21 de decembre]] ~ [[19 de genièr]])
# [[Tourbe]] 21 de decembre
# [[Houille]] 22 de decembre
# [[Bitume]] 23 de decembre
# [[Soufre]] 24 de decembre
# [[Chien]] 25 de decembre
# [[Lave]] 26 de decembre
# [[Humus|Terre végétale]] 27 de decembre
# [[Fumier]] 28 de decembre
# [[Salpêtre]] 29 de decembre
# [[Fléau]] 30 de decembre
# [[Granit]] 31 de decembre
# [[Argile]] 1 de genièr
# [[Ardoise]] 2 de genièr
# [[Grès (géologie)|Grès]] 3 de genièr
# [[Oryctolagus cuniculus|Lapin]] 4 de genièr
# [[Silex]] 5 de genièr
# [[Marne (roche)|Marne]] 6 de genièr
# [[Calcaire|Pierre a chaux]] 7 de genièr
# [[Marbre]] 8 de genièr
# [[Van]] 9 de genièr
# [[Gypse|Pierre a plâtre]] 10 de genièr
# [[Chlorure de sodium|Sel]] 11 de genièr
# [[Fer]] 12 de genièr
# [[Cuivre]] 13 de genièr
# [[Chat]] 14 de genièr
# [[Étain]] 15 de genièr
# [[Plomb]] 16 de genièr
# [[Zinc]] 17 de genièr
# [[Mercure (chimie)|Mercure]] 18 de genièr
# [[Crible]] 19 de genièr
|
[[Pluviôse]]<br />([[20 de genièr]] ~ [[18 de febrièr]])
# [[Lauréole]] 20 de genièr
# [[Mousse (botanique)|Mousse]] 21 de genièr
# [[Fragon faux houx|Fragon]] 22 de genièr
# [[Perce-neige]] 23 de genièr
# [[Taureau]] 24 de genièr
# [[Laurier tin]] 25 de genièr
# [[Amadouvier]] 26 de genièr
# [[Bois joli|Mézéréon]] 27 de genièr
# [[Peuplier]] 28 de genièr
# [[Cognée|Coignée]] 29 de genièr
# [[Hellébore|Ellébore]] 30 de genièr
# [[Brocoli]] 31 de genièr
# [[Laurier sauce|Laurier]] 1{{e}} de febrièr
# [[Noisetier|Avelinier]] 2 de febrièr
# [[Vache]] 3 de febrièr
# [[Buis]] 4  de febrièr
# [[Lichen]] 5 de febrièr
# [[If (botanique)|If]] 6 de febrièr
# [[Pulmonaire]] 7 de febrièr
# [[Serpette]] 8 de febrièr
# [[Iberis|Thlaspi]] 9 de febrièr
# [[Daphné garou|Thimele]] 10 de febrièr
# [[Chiendent]] 11 de febrièr
# [[Renouée des oiseaux|Trainasse]] 12 de febrièr
# [[Lièvre]] 13 de febrièr
# [[Guède]] 14 de febrièr
# [[Noisetier]] 15 de febrièr
# [[Cyclamen]] 16 de febrièr
# [[Chélidoine]] 17 de febrièr
# [[Traîneau]] 18 de febrièr
|
[[Ventôse]]<br />([[19 de febrièr]] ~ [[20 de març]])
# [[Tussilage]] 19 de febrièr
# [[Cornouiller]] 20 de febrièr
# [[Erysimum|Violier]] 21 de febrièr
# [[Troène]] 22 de febrièr
# [[Bouc]] 23 de febrièr
# [[Asaret]] 24 de febrièr
# [[Nerprun alaterne|Alaterne]] 25 de febrièr
# [[Violette]] 26 de febrièr
# [[Saule marsault|Marceau]] 27 de febrièr
# [[Bêche]] 28 de febrièr
# [[Narcisse]] 1{{e}} de març
# [[Orme]] 2 de març
# [[Fumeterre]] 3 de març
# [[Erysimum|Vélar]] 4 de març
# [[Chèvre]] 5 de març
# [[Épinard]] 6 de març
# [[Doronic]] 7 de març
# [[Mouron (flore)|Mouron]] 8 de març
# [[Cerfeuil]] 9 de març
# [[Cordeau]] 10 de març
# [[Mandragore]] 11 de març
# [[Persil]] 12 de març
# [[Cochlearia|Cochléaria]] 13 de març
# [[Pâquerette]] 14 de març
# [[Thon]] 15 de març
# [[Pissenlit]] 16 de març
# [[Anémone sylvie|Sylvie]] 17 de març
# [[Capillaire de Montpellier|Capillaire]] 18 de març
# [[Frêne]] 19 de març
# [[Plantoir]] 20 de març
|}

=== Meses de la prima===
{| border="1" cellpadding ="10" width="90%"
|-----
|
[[Germinal]]<br />([[21 de març]] ~ [[19 d'abril]])
# [[Primevère]] 21 de març
# [[Platane]] 22 de març
# [[Asperge]] 23 de març
# [[Tulipe]] 24 de març
# [[Poule (animal)|Poule]] 25 de març
# [[Poirée|Bette]] 26 de març
# [[Bouleau]] 27 de març
# [[Jonquille]] 28 de març
# [[Aulne]] 29 de març
# [[Couvoir]] 30 de març
# [[Pervenche]] 31 de març
# [[Charme]] 1{{e}} d'abril
# [[Morille]] 2 d'abril
# [[Hêtre]] 3 d'abril
# [[Abeille]] 4 d'abril
# [[Laitue]] 5 d'abril
# [[Mélèze]] 6 d'abril
# [[Ciguë]] 7 d'abril
# [[Radis]] 8 d'abril
# [[Ruche]] 9 d'abril
# [[Arbre de Judée|Gainier]] 10 d'abril
# [[Romaine (légume)|Romaine]] 11 d'abril
# [[Châtaignier|Marronnier]] 12 d'abril
# [[Roquette (plante)|Roquette]] 13 d'abril
# [[Pigeon]] 14 d'abril
# [[syringa vulgaris|Lilas (commun)]] 15 d'abril
# [[Anémone]] 16 d'abril
# [[Pensée]] 17 d'abril
# [[Myrtille commune|Myrtille]] 18 d'abril
# [[Greffoir]] 19 d'abril
|
[[Floréal]]<br />([[20 d'abril]] ~ [[19 de mai]])
# [[rose (fleur)|Rose]] 20 d'abril
# [[Chêne]] 21 d'abril
# [[Fougère]] 22 d'abril
# [[Aubépine]] 23 d'abril
# [[Rossignol]] 24 d'abril
# [[Ancolie]] 25 d'abril
# [[muguet de de mai|Muguet]] 26 d'abril
# [[Champignon]] 27 d'abril
# [[Hyacinthe]] 28 d'abril
# [[Râteau (outil)|Râteau]] 29 d'abril
# [[Rhubarbe]] 30 d'abril
# [[Sainfoin]] 1{{e}} de mai
# [[Erysimum|Bâton-d'or]] 2 de mai
# [[Chamerops]] 3 de mai
# [[Ver a soie]] 4 de mai
# [[Consoude]] 5 de mai
# [[Pimprenelle]] 6 de mai
# [[Corbeille d'or]] 7 de mai
# [[Arroche]] 8 de mai
# [[Sarcloir]] 9 de mai
# [[Armérie maritime|Statice]] 10 de mai
# [[Fritillaire]] 11 de mai
# [[Bourrache]] 12 de mai
# [[Valériane]] 13 de mai
# [[Carpe (poisson)|Carpe]] 14 de mai
# [[Fusain]] 15 de mai
# [[Civette]] 16 de mai
# [[Anchusa|Buglosse]] 17 de mai
# [[moutarde blanche|Sénevé]] 18 de mai
# [[Houlette]] 19 de mai
|
[[Prairial]]<br />([[20 de mai]] ~ [[18 de junh]])
# [[Luzerne cultivée|Luzerne]] 20 de mai
# [[Hémérocalle]] 21 de mai
# [[Trèfle]] 22 de mai
# [[Angélique]] 23 de mai
# [[Canard]] 24 de mai
# [[Mélisse]] 25 de mai
# [[Fromental (plante)|Fromental]] 26 de mai
# [[Martagon]] 27 de mai
# [[Serpolet]] 28 de mai
# [[Faux]] 29 de mai
# [[Fraise (fruit)|Fraise]] 30 de mai
# [[Bétoine]] 31 de mai
# [[Pois]] 1{{e}} de junh
# [[Acacia]] 2 de junh
# [[Caille]] 3 de junh
# [[Œillet]] 4 de junh
# [[Sureau]] 5 de junh
# [[Pavot]] 6 de junh
# [[Tilleul]] 7 de junh
# [[Fourche]] 8 de junh
# [[Barbeau]] 9 de junh
# [[Camomille]] 10 de junh
# [[Chèvrefeuille]] 11 de junh
# [[Caille-lait]] 12 de junh
# [[Tanche]] 13 de junh
# [[Jasmin]] 14 de junh
# [[Verveine]] 15 de junh
# [[Thym]] 16 de junh
# [[Pivoine]] 17 de junh
# [[Chariot]] 18 de junh
|}

===Meses d'estiu===
{| border="1" cellpadding ="10" width="90%"
|-----
|
[[Messidor]]<br />([[19 de junh]] ~ [[18 de julhet]])
# [[Seigle]] 19 de junh
# [[Avoine cultivée|Avoine]] 20 de junh
# [[Oignon]] 21 de junh
# [[Véronique (plante)|Véronique]] 22 de junh
# [[Mulet]] 23 de junh
# [[Romarin]] 24 de junh
# [[Concombre]] 25 de junh
# [[Échalote]] 26 de junh
# [[Absinthe (plante)|Absinthe]] 27 de junh 
# [[Faucille]] 28 de junh
# [[Coriandre]] 29 de junh
# [[Artichaut]] 30 de junh
# [[Girofle]] 1  de julhet
# [[Lavande]] 2 de julhet
# [[Chamois]] 3 de julhet
# [[Tabac]] 4 de julhet
# [[Groseille]] 5 de julhet
# [[Gesse]] 6 de julhet
# [[Cerise]] 7 de julhet
# [[Parc]] 8 de julhet
# [[Menthe]] 9 de julhet
# [[Cumin]] 10 de julhet
# [[Haricot]] 11 de julhet
# [[Orcanette des teinturiers|Orcanète]] 12 de julhet
# [[Pintade]] 13 de julhet
# [[Sauge]] 14 de julhet
# [[ail cultivé|Ail]] 15 de julhet
# [[Vesce]] 16 de julhet
# [[Blé]] 17 de julhet
# [[Chalémie]] 18 de julhet
|
[[Thermidor]]<br />([[19 de julhet]] ~ [[17 d'agost]])
# [[Épeautre]] 19 de julhet
# [[Bouillon blanc]] 20 de julhet
# [[Melon (plante)|Melon]] 21 de julhet
# [[Ivraie]] 22 de julhet
# [[Bélier (mammifère)|Bélier]] 23 de julhet
# [[Prêle]] 24 de julhet
# [[Armoise]] 25 de julhet
# [[Carthame]] 26   de julhet
# [[Mûre]] 27 de julhet
# [[Arrosoir]] 28 de julhet
# [[Panic (plante)|Panis]] 29 de julhet
# [[Salicorne]] 30 de julhet
# [[Abricot]] 31 de julhet
# [[Basilic (plante)|Basilic]] 1{{èr}} d'agost
# [[Mouton|Brebis]] 2 d'agost
# [[Guimauve officinale|Guimauve]] 3 d'agost
# [[Lin cultivé|Lin]] 4 d'agost
# [[Amande]] 5 d'agost
# [[Gentiane]] 6 d'agost
# [[Écluse]] 7 d'agost
# [[Carline]] 8 d'agost
# [[Câprier]] 9 d'agost
# [[Lentille cultivée|Lentille]] 10 d'agost
# [[Inule|Aunée]] 11 d'agost
# [[Loutre]] 12 d'agost
# [[Myrte]] 13 d'agost
# [[Colza]] 14 d'agost
# [[Lupin]] 15 d'agost
# [[Coton]] 16 d'agost
# [[Moulin]] 17 d'agost
| 
[[Fructidor]]<br />([[18 d'agost]] ~ [[16 de setembre]])
# [[Prune (fruit)|Prune]] 18 d'agost
# [[Millet (graminée)|Millet]] 19 d'agost
# [[Vesse-de-loup|Lycoperdon]] 20 d'agost
# [[Escourgeon]] 21 d'agost
# [[Saumon]] 22 d'agost
# [[Tubéreuse]] 23 d'agost
# [[Escourgeon|Sucrion]] 24 d'agost
# [[Asclépiade commune|Apocyn]] 25 d'agost
# [[Réglisse]] 26 d'agost
# [[Échelle (outil)|Échelle]] 27 d'agost
# [[Pastèque]] 28 d'agost
# [[Fenouil]] 29 d'agost
# [[Épine vinette]] 30 d'agost
# [[Noix]] 31 d'agost
# [[Truite]] 1{{èr}} de setembre
# [[Citron]] 2 de setembre
# [[cardère sauvage|Cardère]] 3 de setembre
# [[Rhamnus|Nerprun]] 4 de setembre
# [[Tagetes|Tagette]] 5 de setembre
# [[Hotte]] 6 de setembre
# [[Églantier]] 7 de setembre
# [[Noisette]] 8 de setembre
# [[Houblon]] 9 de setembre
# [[Sorgho]] 10 de setembre
# [[Écrevisse]] 11 de setembre
# [[Bigarade]] 12 de setembre
# [[Verge d'or]] 13 de setembre
# [[Maïs]] 14 de setembre
# [[Marron (fruit)|Marron]] 15 de setembre
# [[Panier]] 16 de setembre
|}

==Los jorns de la decada==
*''Primidi''
*''Duodi''
*''Tridi''
*''Quartidi''
*''Quintidi''
*''Sextidi''
*''Septidi''
*''Octidi''
*''Nonidi''
*''Décadi''

==Los 6 jorns de fin d'annada : los [[Jorn complementari del calendièr republican|sans-culottides]]==
Los 6 [[Jorn complementari del calendièr republican|jorns suplementaris]] de fin d'annada, de còps apelats ''sans-culottides'' o ''sanculotides'' :
#''jorn de la vertut'' ([[17 de setembre]])
#''jorn del gèni'' ([[18 de setembre]])
#''jorn del trabalh'' ([[19 de setembre]])
#''jorn de l'opinion'' ([[20 de setembre]])
#''jorn de las recompensas'' ([[21 de setembre]])
#''jorn de la Revolucion'' (''solament las annadas sextilas'')

==Vejatz tanben==
* [[Concordança de las datas dels calendièrs republican e gregorian]]
* [[Descristianizacion (Revolucion Francesa)]]
* [[Calendièr]]
* [[Calendièr gregorian]]
* [[Franciada]]
* [[Èra republicana]]
* [[Glossari de la Revolucion Francesa]], particularament pels eveniments coneguts per lor data dins lo calendièr republican
* [[Revolucion Francesa]]
* [[Temps decimal#França|Temps decimal en França]]
* [[1èr vendemiaire]]

== Referéncias ==

<references/>

==Ligams extèrnes==
* [https://web.archive.org/web/20051110095945/http://nivosefloreal.free.fr/ Calendièr amb plantas illustradas, qualques diferéncias amb la Wiki anglofòna]
* [https://web.archive.org/web/20090307215052/http://louisg.net/C_republicain.htm Lo calendièr republican e son istòria] sul sit Calendièrs Saga
* [https://web.archive.org/web/20081111032542/http://prairial.free.fr/telechargement.php Descargar un logicial de conversion]
* [http://geneamichaud.free.fr/telechargements/caldate-00.html Utilitari de conversion de calendièrs per Excel]
* [https://web.archive.org/web/20081216143207/http://www.imcce.fr/page.php?nav=fr%2Fephemerides%2Fastronomie%2Fcalendriers%2Findex.php Sit oficial de l'IMCCE]
{{CalendièrRev}}


[[Categoria:Calendièr republican|*]]