Anma (laüteria)
L'anma (var. amna o arma) qu'ei un cilindret de husta plaçat au dehens deus vriulons (e deus autes instruments de còrdas hregadas) devath lo pè deu pontet e deu costat on ei tienuda la còrda la mei aguda. Com la barra d'armonia (pegada devath la taula d'armonia mes en devath de l'aute pè deu pontet) l'amna que renforça la taula d'armonia sosmesa, au mejan deu pontet, a la grana pression de las còrdas.
L' amna b' ei pas pegada mes qu'ei pausada au mejan d'un utís deu laütièr aperat punta d'amna. Per aquesta rason, que' s pòt, quan la longor de l'amna b' ei un pauc justa, qu'aquesta e cada en abséncia de deu pontet e de la soa pression sus la vòuta de l'instrument. Que cau alavetz ua punta d'amna entà la torna hicar de com cau. Qu'ei per aquesta rason tanben que 's pòt alavetz audir l'amna libra a rollar dehens la caisha d'armonia.
La punta d'amna que possedeish duas extremitats :
- Ua punta entà gahar l'amna per la har passar dehens a caisha d'armonia per un deus horats de la taula d'armonia (lo deu costat on e deu demorar l'amna).
- Ua extremitat larja qui serveish de martèth entà trucar suber l'amna e atau la desplaçar e la hacar on e com cau.
Plaçar l'amna qu'ei ua operacion de las peludas par 'mor que la cau copar a la bona longor (desparièra segond la forma unenca de las vòutas de senle instrument) e que la punta d'amna qu'ei de mau utilizar (que' n cau pas hèra entà har càder l'amna e aver de tornar recomençar). Un petit desplaçament de l'amna que pòt cambiar lo biais de transméter lo son densh l'instrument e dons que cambia la son.
- Caracteristicas generaus : arquet, pontet, barra d'armonia, amna, colofònia
- Ajòus : Rebec • Lira da braccio • viela
- Familha deu vriulon : vriulon • vriulon piccolo • vriulon alto • vriulon tenor • violoncèl • violoncèl piccolo
•Vriulon barròc •Pochette •Vriulon de Stroh •Norvègia : Hardingfele •Vriulon de Stroh
- Viola pomposa
- Arpeggione
- Familha de la viòla de gamba
- Contrabassa • octobassa
- Bariton
- Trompeta marina
- Sonsaina