Tractat d'Amsterdam
Lo Tractat d'Amsterdam es un acòrdi signat lo 2 d'octobre de 1997 dins la vila neerlandesa d'Amsterdam e prepausèt una revision e faguèt dintrar en vigor una nòva nòrma legala de l'Union Europèa (UE) aprèp una revision del Tractat de Maastricht de 1992. Aquel tractat dintrèt en vigor lo 1èr de mai de 1999 aprèp que foguèsse ratificat per totes los Estats Membres de l'Union.
Lo Tractat d'Amsterdam soslinha divèrses aspèctes fondamentals pel foncionament de l'Union: lo drech al trabalh, la liura circulacion dels ciutadans, lo refortiment de la justícia, la politica exteriora e la securitat comuna de l'Union, e mai la reforma institucionala necessària per afrontar la dintrada de nòus membres, camps que demorèron sens responsas dins lo Tractat de Maastricht.
Negociacions
[modificar | Modificar lo còdi]Lo Tractat es lo resultat d'un long procèssus de negociacions, que començèt dins la vila italiana de Messina lo 2 de junh de 1995, quaranta ans aprèp la signatura del Tractat de Roma e s'acabèt entre lo 17 e 18 de junh de 1997 a Amsterdam, quand lo tractat foguèt ratificat el Tractat pel Conselh de l'Union Europèa. Dempuèi lo 2 d'octobre de 1997, quand lo signèron oficialament los Ministres dels Afars Exteriors de totes los païses membres de l'Union, comencèt dins los Estats membres un long e complèxe procèssus de ratificacion. Lo Parlament Europèu ratifiquèt lo Tractat lo 19 de novembre de 1997, e après dos referendums e 13 decisions presas pels parlaments nacionals s'acabèt lo procèssus de ratificacion.
Somari
[modificar | Modificar lo còdi]Lo Tractat d'Amsterdam conten 13 protocòls, 51 Declaracions adoptadas per la Conferéncia e 8 Declaracions dels Estats membres e los esmendaments als Tractats ja existissents acampats en 15 articles.
L'Article 1 (que conten 16 paragrafs), modifica las disposicions generalas del Tractat de Maastricht e tracta de la Politica Exteriora e Securitat Comuna (PESC) e la cooperacion en matèria penala e policièra. Los quatre articles venents (70 paragrafs) modifican lo Tractat de Roma constitutiu de la CEE, lo Tractat de París creant la CECA (tractat que s'atudèt en 2002), lo Tractat de Roma constitutiu de l'Euratom e la Lei relativa a l'eleccion del Parlament Europèu. Fin finala, las disposicions finalas contenon quatre articles. Lo nòu Tractat tanben prepausèt de simplificar los Tractats comunitaris, la supression de mai de 56 articles obsolèts, una nòva numeracion d'articles amb la finalitat que siá mai legible dins l'ensems.
Tanben tractèt de tèmas claus coma la securitat personala e juridica, l'immigracion e la luta contra la frauda. Subretot, l'UE serà, a partir d'aquí, capabla de legiferar en matèria d'immigracion, Drech privat o drech de procedura civila, dins l'encastre de la liura circulacion de las personas a l'interior de l'Union. Al meteis temps s'intensifiquèt la cooperacion intergovernamentala de la polícia e en matèria de justícia penala per fin que los Estats membres pòscan coordenar lor activitats d'un biais mai eficaç. L'Union a per objècte d'establir un espaci de libertat, securitat e justícia pels ciutadans, incorporant los Acòrdis de Schengen dins lo sistèma juridic de l'UE (daissant pasmens sul subjècte Irlanda e lo Reialme Unit al marge d'aquel acòrdi).
Lo Tractat establís nòus principis e responsabilitats dins lo camp de la politica exteriora e de securitat, en soslinhant en la difusion de las valors de l'UE cap al monde exterior, l'aparament de sos interèsses e la reforma de sos mecanismes d'accion. Lo Conselh Europèu establiguèt d'estrategias comunas seràn mesas en practica pel conselh a majoritat qualificada, sus de matèrias reservadas e jos condicions. Dins d'autres cases, qualques Estats poiràn causir de s'abstenir de biais constructiu, es a dire, sens capitar a empachar que las decisions sián adoptadas.
Lo tractat introduguèt un Naut Representant per la Politica Exteriora de l'UE, que, ensems amb los Presidents del Conselh e de la Comission Europèa, pausan un nom e una cara a la politica de l'UE pel monde exterior. Pasmens lo Tractat d'Amsterdam prevei pas una defensa comuna, aumentèt la possibilitats de far de despensas en matèria de manteniment de la patz e de tascas umanitàrias, subretot per mejan de la creacion de ligams estrechs amb l'Union Europèa Occidentala (UEO).
Concernissent las institucions, i a doas reformas importantas en relacion amb lo procèssus de codecision (la procedura legislativa amb lo Parlament Europèu e lo Conselh), en relacion amb son camp d'aplicacion e las proceduras detalhadas, amb un Parlament Europèu que se vei refortit dins son ròtle. Lo President de la Comission Europèa tanben aurà de se sometre a la confisança personala del Parlament, que li dona l'autoritat per establir las orientacions de las politicas de la Comission e ocupar un ròtle actiu dins l'eleccion dels membres de la Comission per la decision sus sa nominacion, en acòrdi comun amb los govèrns nacionals. Aquelas disposicions fan de la Comission un ensems politicament pus responsable de sos actes, e es establit una recacion de persona amb lo Parlament Europèu. Fin finala, lo nòu Tractat dobrís la pòrta, en condicions fòrça estrictas, a una cooperacion mai estrecha entre los Estats membres qu'o desiran. Una cooperacion pus estrecha se poirà establir, sus proposicion de la Comission, dins de cases qu'es pas possible d'adoptar una accion comuna, jos resèrva qu'aquelas accions anen pas contra la coeeréncia de l'UE o dels drechs e l'egalitat de sos ciutadans.
Enjòcs
[modificar | Modificar lo còdi]Lo Tractat d'Amsterdam resolvèt pas totas las questions institucionalas definitivament. Lo trabalh sus la reforma de las institucions es totjorn en cors perque sián capablas de foncionar d'un biais eficaç e democratic dins una UE totjorn alargada. Las questions mai urgentas son la composicion de la Comission Europèa, la ponderacion dels vòtes dels Estats membres e l'eleccion a la majoritat qualificada. Aquelas questions foguèron envisatjadas dins la redaccion de la Constitucion Europèa.