Frasa
Ua frasa es un ensemble autonòme de mots o de grops de mots ordenats d'un cèrta faiçon a l'entorn d'un element principau, genaurament un vèrbe conjugat. Los mots que constitueishen ua frasa apartienen a diferentas classas o categorias gramaticaus (nom, adjectiu, vèrbe, advèrbi...). Aqueras unitats gramaticaus simplas pòden constituir ensembles que son los grops de mots o sintagmas (grop nominau, grop adjectivau, grop verbiau, grop adverbiau...). Un grop presenta tostemps un element principau a l'entorn dau quau los autes s'organizan. Per exemple, dens lo grop nominau, aqueth element es lo nom.
Los tres tipes obligatòris de frasa[modificar | Modificar lo còdi]
Las frasas pòden estar classadas en foncion de la modalitat enonciativa que las caracteriza o en foncion de lor composicion. I a tres tipes de modalitats enonciativas : declarativa, interrogativa e injontiva (o imperatiu). Aqueths tres tipes son obligatòris. Ua frasa ne pòt pas apartiéner sonque a l'un d'aqueths tres tipes en excludir los dus autes. Las autas modalitats son generaument consideradas com facultativas : exclamacion, enfasi...[1].
Lo tipe declaratiu correspon a un acte d'enonciacion. Presenta generaument l'estructura grop nominau + grop verbau. A l'orau, l'intonacion puja puish baisha. Lo tipe interrogatiu correspon a ua question o a ua demanda. Dens las lengas romanicas, es caracterizada per un punt interrogatiu a l'escriut e per ua pujada de la votz en fin de la frasa a l'orau. Lo tipe injontiu exprimeish la volontat deu locutor d'agir sus ua o mantuas personas. Es generaument un ordi mes pòt estar tanben ua demanda, un conselh...
Los autes tipes de frasa[modificar | Modificar lo còdi]
L'exclamacion[modificar | Modificar lo còdi]
Una exclamacion ne presenta pas tostemps critèris morfosintaxics plan definits. Ua frasa exclamativa pòt presentar, per exemple, las medishas estructuras qu'ua frasa declarativa o interrogativa. A l'orau, es lo ton de la votz (la votz puja generaurament sus la sillaba tonica deu mot sus lo quau pòrta l'exclamacion) e a l'escriut, la pontuacion, que permeten de véder qu'aqueras frasas son exclamativas. Ua frasa exclamativa pòrta tostemps ua carga afectiva grana, quin que sia lo sentiment exprimit.
La negacion[modificar | Modificar lo còdi]
La negacion pòt tocar los tres tipes de frasas enonciativas. La negacion « totau » pòrta sus la proposicion sancèra. Per exemple, en gascon, se marca dab los advèrbis ne/non en relacion dab l'element pas. La negacion « parciau » pòrta sus un element de la proposicion (subjècte, complement d'objècte, complement circonstanciau...).
Ligams intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]
Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]
- ↑ Aqueths tipes representan modificacions deus tipes obligatòris.