Dorygnathu

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Dorygnathus

Eth Dorignathus siguec un pterosaure que demorèc pendent eth Liassic

Es trobalhes de pterosaure deth continent europeu deth prumèr Liassic consisteishen en uassi ailhadi e trossi de dentadura, proches a Banz, en Baviera e son de 1830.

Andreas Wagne, professor de Paleontologia en Munic, establiguèc qu'aquestes trobalhes apartenhien a un nau genre, qu'aperèc Dorygnathus (dentadura de lança) pera sua dentadura sens dents e en forma de lança. Mès uassi e esqueletes de Dorygnathus sigueren trapades en Alemanha mès tard , basicaments en Württenberg mès tamben en d'autes perières de Holzmaden, Ohmden e en diuersi airaus de Zell.

Es trobalhes de reptil de Holzmaden que son famoses e se poden vèder en plan de museus de tot eth mond. Es ichthyosaures que i son plan abundants mès tamben plesiosaures, cocodrils marins e tamben diuerses trobalhes de dinosaure. Que i a tamben quauques peishi, ammonites, bivalves e crancs. Plan d'aguesti que son en ua excellenta condicion. Eth gran expert en fossils de Holzmaden siguec eth doctor Berhard Hauff. Comencec eth sòn trabalh en 1890 e en 1897 dubriguèc un petit museu de sòns trobalhes en Holzmaden que siguec modernizat e hèt mès gran dempús e qu'encara a un plan gran nombre de visitants.

Es dents de Dorygnathis qu'èren perfectes tà capturar peishi

Es prumères trobalhes fossils de Württenberg sigueren descrites en 1856 mès se traparen pas mès esqueletes en tot eth segle XIX. Numerosi trobalhes de pterosaure des peirières de Holzmaden e Omden son plan conegudes aué e representen dus genres, Dorygnathus e Campylognathoides.

Er airau siguec declarat coma protegit tà hèr escauacions estataus en 1979 e se considera qu'ei eth principau airau pes sues trobalhes de pterosaure deth Liassic.

D'autes lòcs on s'an trapat sonque quauques trossi d'uassi de pterosaure se trapen en eth airau de Bayreuth, en Baviera e en Braunshweig, ena Baisha Saxonia.

Dorygnathus que siguec un pterosaure de longa coa dab ues ales d'aperaquí un metre. Eth sòn cran qu'ére plan long. Es horats des uelhs que son es mès grani de tot eth cran. Es dents de dauant, naut e baish son longi , poderosi e en forma de corva, e encaishauen alternatiuaments quan eth bec ére barrat. Es dents posteriori eren, totun, plan petiti.

Aguestes dents eren un organ plan efectiu tà capturar e prèner preses petiti , en d'autes paraules, peishi. Dorygnathus auia un sternum triangular relatiuaments petit. Açò qu'ère tà estacra es musculs tà volar.

Es dets tà volar e es ales tamben eren relatiuaments curti. Eth cinquau det deth pè ère plan long e en un angle lateral. Era sua foncion qu'encara ei pas clara. Possiblements era tà hèr un petit malhat que permetia er animau enlairar-se d'ua manèra mès aisida s'auia de baishar ena mar. Es braci eren mès longi.

Se pensa que Dorygnathus ère plan abundant pendent er inici deth Jurassic, particularments en eth airau de Holzmaden.

Hònt : The Illustrated Directory of Dinosaurs and other prehistoric creatures, Greenwich Editions, 2005.