Guipuscoan
Eth guipuscoan (gipuzkera en basc) ei un dialècte deth basc, coneishut tanben coma basc centrau, que se parle ena partida centrau de Guipuscoa e ena vath de Sakana (Navarra).
Extension[modificar | Modificar lo còdi]
Eth guipuscoan non se parle en Guipuscoa tota. Ena vath der arriu de Deba, des de Leintz Gatzaga denquia Elgoibar se parle biscaïn, e en Oiartzun e ena vath der arriu de Bidassoa se parle naut-navarrés. Totun era frontèra entre eth guipuscoan e eth naut-navarrés ei a cambiar en favor des trèits guipuscoans, segur en consequéncia deth prestigi qu’a tengut eth guipuscoan pendant molt de temps e era influéncia des miejans de comunicacion en Guipuscoa.
Variantes deth guipuscoan[modificar | Modificar lo còdi]
Eth guipuscoan actuau qu’a quate variantes principaus:
- Variante de Beterri (des dera zòna de Tolosa denquia Sant Sebastian).
- Variante de Goiherri.
- Variante dera zòna de Urola (des de Zarautz a Mutriku).
- Guipuscoan de Navarra (vath de Burunda, Etxarri Aranatz).
Importància[modificar | Modificar lo còdi]
Eth guipuscoan a estat un des dialèctes principaus istorics deth basc, e a estat lengua literària des del sègle XVIII en dauant. En eth se base en bona part eth basc unificat qu’ei eth emplegat majoritariaments ena educacion, era literatura e es miejans de comunicacion.
Uei dia eth guipuscoan, coma es auti dialèctes deth basc, e en generau eth basc que parlen es guipuscoans, qu’ei de mès en mès remplaçat peth basc unificat (euskara batua), en tot seguir atau es miejans de comunicacion e era literatura redigits ena lengua estandard .