Òsca

Òsca
	Huesca (es); Uesca (an)
	Bandièra Escut d'armas
	;
Nom oficiau	Huesca (es)
Entitat	comuna d'Aragon
Administracion
Estat	Espanha
Comunautat autonòma	Aragon
Província	Província d'Òsca
Capitala	Ciutat d'Òsca
Politica
• Alcalde (ca)	Lorena Orduna Pons (2023–)
Geografia
Coordenadas	42° 08′ 24″ N, 0° 24′ 32″ O
Superfícia	161,043005 km²
Banhat per	Isuela (ca)
Limitròf amb	Albero Bajo ; Sangarrén ; Monflorite-Lascasas ; Vicién ; Chimillas ; Almudévar ; La Sotonera ; Tierz ; Loporzano ; Alerre ; Quicena ; Banastás ; Nueno ; Igriés
Altitud mejana	488 m
Fus orari	UTC+01:00
Demografia
• Totala	54 136 ab. (2023 )
• Densitat	336,16 ab./km²
Istòria
Pairinatge	Llorenç màrtir (ca)
Autras informacions
Còde postau	22001–22006
Prefix telefonic	974
Embessonatges	Tarba
Sit web	huesca.es

Òsca (en aragonés SLA/GO Uesca, en castelhan Huesca) es una vila dau nòrd d'Aragon tot parier capitala de la província d'Òsca, tanben nomenada Aut Aragon.

Situada au centre d'una depression nommada Plana d'Òsca aviá, en 2015, 52 239 abitants dins una superfícia de 161 km² a 488 m. Es a 70 km de la vila vesina de Saragossa. Lo clima d'Òsca es mediterranèu amb de matís continentaus e lei precipitacions son a l'entorn de 550 mm annuaus.

Galariá[modificar | Modificar lo còdi]

Bandiera d'Òsca
Blason d'Òsca
La catedrala
La catedrala
L'ancian casinò municipau
Lo pargue Miguel Servet
L'autovia Mudéjar (autoestrada Mudejara) a Òsca
Localizacion d'Òsca dins la província d'Òsca (en espanhòu)

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Dins l'Edat Antica, leis ibèrs (en concret leis ilergèts) ocupavan la region avans l'arribada dei romans. La vila en aquela epòca se sonava Bolskan (), e ja batiá moneda au sègle II avC.

L'Òsca dei romans (en latin Osca), au sègle I avC ja èra una ciutat romanizada de fresc. Foguèt capitala de l'Ispània solevada de Sertòri còntra la Republica, e s'enaucèt a la categoria de municipi amb August en 30 avC.

Après l'etapa dei visigòts, puei l'invasion aràbia, Òsca foguèt contrarotlada per lei musulmans, que la sonèron en arabi Wasqa. Transformada en frontiera en fàcia dei reiaumes crestians au nòrd, deguèt afrontar pron d'assauts, çò que l'obliguèt de venir una plaça militara de premier òrdre.

En 1094 lo rei crestian Sanç Remíriz d'Aragon assagèt de conquistar la ciutat en construsent lo castèu de Montearagón. Lo rei Sanç Remíriz moriguèt en se fasent tocar per una sageta mentre que reconoissiá la muralha. A la prima de 1096, l'armada crestiana, amb lo rei Pèire I d'Aragon endavant, assautèron Òsca pendent sieis mes. La vila foguèt liurada au rei Sanç, venceire a la batalha dei Plans d'Alcoraz, segon un acòrd entre musulmans e crestians.

Fèstas[modificar | Modificar lo còdi]

Lei fèstas de Sant Laurenç, dau 9 au 15 d'aost, e la Setmana Santa d'Òsca son estadas declaradas "fèstas d'interès toristic". Lo 22 de genier se celèbra la fèsta de Sant Vincenç. Leis abitants d'Òsca gausan encendre de fogaus, rostir de [tartifles???] e se lei manjar.