Vas Apcher

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Vilatge d'Occitània
Vas Apcher
Landeyrat
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Cascada des Veyrines (nom francés).
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 16′ 29″ N, 2° 51′ 54″ E
Superfícia 21,28 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
1 327 m
1 100 m
1 038 m
Geografia politica
País  Auvèrnhe
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe-Ròse-Aups
Departament
15
Cantal Armas del Departament deCantal
Arrondiment
153
Sant Flor
Canton
1501
Murat, ancianament d'Alancha
Intercom
241501022
Hautes Terres Communauté, donc benlèu Tèrras Naltas / Nautas Comunautat 200066637
Cònsol Jean-Louis Verdier
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
89 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

94 ab.
Densitat 4,61 ab./km²
Autras informacions
Gentilici (en francés)
Còde postal 15160
Còde INSEE 15091

Vas Apcher (Landeyrat en francés) es una comuna auvernhata, situada dins lo departament del Cantal e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Geografia[modificar | Modificar lo còdi]

Comunas vesinas[modificar | Modificar lo còdi]

Distanças e posicion relativa
Distanças e posicion relativa
Vas Apcher Vas Apcher
Comuna amb 542 abitants (2000)Marcenac
(4,5 km)
Comuna amb 109 abitants (2000)Pradèirs
(4,7 km)
Comuna amb 71 abitants (2000)Vernòls
(5,6 km)
Comuna amb 226 abitants (2000)Sent Sadurnin
(5,8 km)
Comuna amb 224 abitants (2000)Segur
(6,5 km)
Comuna amb 925 abitants (2000)Alancha
(7,5 km)
Comuna amb 56 abitants (2000)Montgralés
(7,9 km)

Perimètre del territòri[modificar | Modificar lo còdi]

Toponimia[modificar | Modificar lo còdi]

Las fòrmas ancianas son, per luòc:

  • Landairac - Lhandayrat e Landayrat en 1322, Landayrac al sègle XIV, Landeyracum (latin) en 1386, Landayracum (latin) en 1395, Landerat en 1401, Landeriacum (latin) en 1492, Landeiracus (latin) en 1556, Landeyrac en 1559, Landeyrat en 1623, Lendyrat en 1648, Landeirat en 1677, Landeyrat ou Apcher en 1885 (mapa d'Ad. Joanne)[1]. Landairac vendriá del nom germanic d'òme Landar, amb lo sufixe -iacum[2],[3].
  • Apcher, Apché (en francés) - Apcherium (latin) en 1297, Apch (?) en 1329, Archeyr en 1386, Apcher en 1395[4], Apcher al sègle XVIII sus la mapa de Cassini[5], Apcheix al sègle XIX sus la mapa d'Estat Major[6]. Dauzat parla d'un vialatge de Chantal d'aquel nom, mas n'i a maites, sense parlar dels que son fòra del departament (Sanch Ale dels Apchièrs). L'explica per un nom latin d'òme, Appius (que dona tanben Apchon e Apchac), amel sufixe -arium, « mai d'un » [7]. La pluralitat es confirmada per la viala de Losera, o per son chastèl, mas lo semantisme pausa problème e tots los Apchers pòdon dificilament s'explicar per una proprietat d'Appius. De còps qu'i a, lo nom se confond amb Le Chier ( > carium, en bas latin, "luòc rochassut"[8])[9],[10],[11], etc. Possiblament Apchèir segon las atestacions ancianas?
  • Pradas (nom probable; Pradt ou Prades en francés) - Mansus de Pradas en 1329, les Pradas al sègle XVIII sus la mapa de Cassini[5] Pradt al sègle XIX sus la mapa d'Estat Major[6][12].
  • Veyrines (nom fr) - Veirina(s) coma las autras Veyrines del Chantal? Veire una autra Veyrines sus DicoTopo.
  • Prononciacion e usatges lingüistics. Lo nom de la comuna es prononciat [lande'ra] a Pradèirs (per un informator que ditz [pra'de] e pas [pra'dɛj], doncas que simplifica los diftongues). A Sent Sadurnin, un informator ditz [va'zatse] o [vaza'tse] (accentuacion pas neta), vas Apcher, delh nom ancian delh borg[13] (veire partida Istòria).

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Lo borg de Landairac, encara marcat amb la gleisa sus la mapa de Cassini [14], existís pas mai [1]. Lo chapluòc de la comuna saguèt transferit a Apcher, mas la comuna a gardat lo nom tradicional e Apcher es marcat Landeyrat sus las mapas (e, probable, sobre las plancardas). A la plaça delh vialatge ancian, demòran las mencions Montagne de Landeyrat e Ruisseau de Landeyrat. Lo borg primitiu èra pas que leugièrament pus naut qu'Apcher, mas èra combatut de totes los vents.

Administracion[modificar | Modificar lo còdi]

Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març 2001 2020 Jean-Louis Verdier divèrs dreita retirat de la foncion publica
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Davant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton d'Alancha; es ara del canton de Murat

Demografia[modificar | Modificar lo còdi]

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 98, totala: 101

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
408 263 396 368 394 466 459 406 430

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
455 421 415 372 380 389 394 376 395

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
380 384 385 341 361 395 391 325 298

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
247
216
201
174
130
120
Cercar
109
103
104
2009 2010
103
104
102
104
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments[modificar | Modificar lo còdi]

  • Gleisa de Santa Anna
  • Sit galloroman de Veyrines[15] (nom fr)
  • Anciana gara de Marcenac-Landairac, sus la linha de Bòrt a Nuçargues. Barrada al servici viatjaires en 1990 e al trafic merchandiá en 1991, garda una activitat toristica amel Veloralh del Sejalèir[16] que circula entre Landairac e Alancha.
  • Cascada de Veyrines[15], sul ruisseau d'Apcher (nom fr).
  • Caòs de Landairac[17]
  • Chastèl de Pradas (nom probable; Pradt ou Prades en francés)
Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats ligadas amb la comuna[modificar | Modificar lo còdi]

Véser tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas[modificar | Modificar lo còdi]

Referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. 1,0 et 1,1 http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496859jmWjQ7
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 383
  3. IEO Cantal, Communes Cantal.xls.pdf
  4. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a0113514968545eYjDs
  5. 5,0 et 5,1  Carte de Cassini. Géoportail.
  6. 6,0 et 6,1  Carte de l'état-major (1820-1866). Géoportail.
  7. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 22
  8. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 366
  9. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496855PaDCrp
  10. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496854Z8HC7Z
  11. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496855gS5isT
  12. https://dicotopo.cths.fr/places/P34959661
  13. enquèsta Sivadon, junh 2018
  14. https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini charchatz a Landeyrat
  15. 15,0 et 15,1
  16. Site Vélorail du Cézallier, au départ des gares de Landeyrat et d'Allanche lire en ligne (consulté le 30 août 2020).