Valadas Occitanas
| |
| |
Administracion | |
---|---|
País | Itàlia |
Region | Piemont |
Capitala | Cap |
Geografia | |
Coordenadas | 44° 31′ 29″ N, 7° 06′ 56″ E |
modificar |
Las Valadas Occitanas son la partia d'Occitània situadas en Itàlia.[1][2] Al es un territòri montanhós alpenc amb de valadas que an esquasi totas la direccion Èst-Oèst e calan vèrs la plana piemontesa. Sa populacion es estimaa a 183 702 estatjants (2022, ISTAT).
Las vilas principalas son Lo Borg Sant Dalmatz, Buscha, Barge, Bueves e Draonier. L'enclava lingüistica occitana de La Gàrdia (Calàbria, Itàlia) fai pas partia de las Valadas Occitanas.
Bandieras
[modificar | Modificar lo còdi]Existís pas una bandiera officiala de las Valadas Occitanas. Maugrat aquò, la Bandiera d'Occitània es en usatge actual.
-
Bandiera d'Occitània sense l'estela.
-
Bandiera d'Occitània ambe l'estela.
Ciutat Metropolitana de Turin
[modificar | Modificar lo còdi]Província de Turin abans lo 1èr de genièr de 2015.
- Populacion: 56 410 estatjants.
Las comunas occitanas de la ciutat metropolitana de Turin son [entre parentèsis cairadas, nom italian]:
L'Abaia [Abbadia Alpina] (comuna de Pineròl), Angruenha [Angrogna], Bardonescha [Bardonecchia], Bibiana [Bibiana], Bricairàs [Bricherasio], Buebi [Bobbio Pellice], Campilhon e Fenil [Campiglione Fenile], Cesana [Cesana Torinese], Chantaloba [Cantalupa], Chaumont [Chiomonte], Las Clavieras [Claviere], L'Envèrs de Pinascha [Inverso Pinasca], Exilhas [Exilles], Finistrèlas [Fenestrelle], Frussasc [Frossasco], Lo Grand Sause [Sause d'Oulx],Lusèrna e Sant Joan [Luserna San Giovanni], Luserneta [Lusernetta], Massèl [Massello],Ors (Ols, classicizant) [Oulx],Peirosa [Perosa Argentina],Perier [Perrero],Pinascha [Pinasca],Pomaret [Pomaretto],Las Pòrtas [Porte],Praal [Prali],Praamòl [Pramollo],Prajalats [Pragelato],Prarustin [Prarostino],Rolei [Roletto],Roraa [Rorà],Roure [Roure], Salbertrand [Salbertrand],Salsa (comuna) [Salza di Pinerolo],Sant German de Cluson [San Germano Chisone],Sant Pèire [San Pietro Val Lemina],Sant Second [San Secondo di Pinerolo], Sestrieras [Sestriere],Taluc (comuna de Pineròl) [Talucco] (comuna de Pineròl),La Torre de Pèlis [Torre Pellice],Usseaus [Usseaux],Lhi Vialars [Villar Perosa],Lo Vilar de Pèlis [Villar Pellice]
Val d'Ors o Auta Val Doira (Val di Susa)
- Bardonescha1 (Bardonecchia)
- Cesana1 (Cesana Torinese)
- Chaumont1 (Chiomonte)
- Las Clavieras1 (Claviere)
- Exilhas1 (Exilles)
- Ors (antigament Ols)1,2 (Oulx)
- Salbertrand1 (Salbertrand)
- Lo Grand Sause1 (Sauze di Cesana)
- Lo Sause1 (Sauze d'Oulx)
- Sestrieras1 (Sestriere)
Val Cluson (Val Chisone)
- Finistrèlas1,2 (Fenestrelle)
- l'Envèrs de Pinascha1,2 (Inverso Pinasca)
- Peirosa1,2 (Perosa Argentina)
- Pinascha1,2 (Pinasca)
- Pomaret1,2 (Pomaretto)
- las Pòrtas1 (Porte)
- Praamòl1,2 (Pramollo)
- Prajalats1 (Pragelato)
- Roure1,2 (Roure)
- Sant German de Cluson1,2 (San Germano Chisone)
- Ussiau1,2 (Usseaux)
- Lhi Vialars1,2 (Villar Perosa)
Val Germanasca o Val Sant Martin (Val Germanasca)
- Campilhon e Fenil (Campiglione-Fenile)
- Chantaloba (Cantalupa)
- Frussasc (Frossasco)
- Pineròl (Pinerolo) (a Taluc (comuna de Pineròl) Talucco e L'Abaia (comuna de Pineròl) Abbadia Alpina)
- Prarustin1 (Prarostino)
- Rolei (Roletto)
- Sant Pèire (Sampietro Bonollo Vallemina)
- Sant Second1 (San Secondo di Pinerolo)
Val Pèlis (Val Pellice)
- Angruenha1,2 (Angrogna)
- Bibiana (Bibiana)
- Bricairàs (Bricherasio)
- Buebi1,2 (Bobbio Pellice)
- Lusèrna e Sant Joan1,2 (Luserna San Giovanni)
- Luserneta1 (Lusernetta)
- Roraa1 (Roranno)
- la Torre de Pèlis1,2 (Torre Pellice)
- lo Vilar de Pèlis1,2 (Villar Pellice)
Província de Coni
[modificar | Modificar lo còdi]Populacion: 127 094 estatjants.
- (las Valadas de la Besimauda)
- las Valadas dal Quiè
Las comunas occitanas de la província de Coni son [entre parentèsis cairadas, nom italian]:
Acelh [Acceglio],Aison [Aisone],L'Argentiera [Argentiera],L'Arma [Macra],Banhòl [Bagnolo Piemonte],Barge [Barge],Bernès [Bernezzo], Blins (/Belins) [Bellino],Lo Borg Sant Dalmatz [Borgo San Dalmazzo],Brondèl [Brondello],Brossasc [Brossasco],Bueves [Boves],Buscha [Busca],Caralh [Caraglio],Cartinhan [Cartignano],Castelar [Castellar],Cèlas [Celle di Macra],Cervasca [Cervasca],Chanuelhas [Canosio],Chastèldalfin [Casteldelfino],Chastèlmanh [Castelmagno],La Clusa [Chiusa di Pesio],Criçòl [Crissolo],Demont [Demonte],Draonier [Dronero],Elva [Elva],Entraigas [Entracque],Envie [Envie],Estròp [Stroppo],Frabosa Sobrana [Frabosa Soprana],Frabosa Sotana [Frabosa Sottana],Fraisse [Frassino],Gaiòla [Gaiola],Gambasca [Gambasca],Isascha [Isasca],Limon [Limone Piemonte],La Màrmol [Marmora],Martinhana [Martiniana Po],Lo Mèl [Melle],Moiòla [Moiola],Montomal [Montemale di Cuneo],Montrós [Monterosso Grana],Oncin [Oncino],Ostana [Ostana],Paisana [Paesana],Panh [Pagno],Peasc [Piasco],Pèirapuerc [Pietraporzio],Pont e la Chanal [Pontechianale],Poranh [Peveragno],Pradievi [Pradleves],Prats [Prazzo],Revèl [Revello],Rifred [Rifreddo],Ritana [Rittana],Roascha [Roaschia],Robilant [Robilante],La Ròca [Roccasparvera],Ròcafòrt [Roccaforte Mondovì],Rocavion [Roccavione],La Ròcha [Roccabruna],Rossana [Rossana],Sambuc [Sambuco],Sant Damian [San Damiano Macra],Sant Frònt [Sanfront],Sant Pèire [Sampeyre],Valàuria [Valloriate],Valgrana [Valgrana],Valmala [Valmala],Vaudier [Valdieri],Venascha (/Venaissa) [Venasca],Lo Vernant [Vernante],Vilanòva [Villanova Mondovì],Lo Vilar [Villar San Costanzo],Vinai [Vinadio],Vinhòl [Vignolo],
La Viosèna [Viozene] (comuna d'Ormea; oficialament dins la Província de Coni mas connectada mai que mai amb la Província d'Impèria)
Val Infernotto (Valle Infernotto e pianura padana)
Val Pò (Val Po)
- Brondèl1 (Brondello)
- Castelar1 (Castellar)
- Criçòl1 (Crissolo)
- Gambasca1 (Gambasca)
- Martinhana (Martiniana Po)
- Oncin1 (Oncino)
- Ostana1 (Ostana)
- Paisana1 (Paesana)
- Panh (Pagno)
- Rifred (Rifreddo)
- Sant Frònt1 (Sanfront)
Val Varacha (Val Varaita)
- Blins1 (Bellino)
- Brossasc (Brossasco)
- Chastèldalfin1 (Casteldelfino)
- Fraisse1 (Frassino)
- Isascha1 (Isasca)
- Lo Mèl1 (Melle)
- Peasc (Piasco)
- Pont e la Chanal1 (Pontechianale)
- Rossana (Rossana)
- Sant Pèire1 (Sampietro Bonollo Valvaraita)
- Valmala1 (Valmala)
- Venascha o Venaissa1 (Venasca)
Val Maira (Val Maira)
- Acelh1 (Acceglio)
- Buscha (Busca)
- Chanuelhas1 (Canoglias)
- Cartinhan1 (Cartignano)
- Cèlas1 (Celle di Macra)
- Draonier1 (Dronero)
- Elva1 (Elva)
- l'Arma1 (Macra)
- la Màrmol1 (Marmora)
- Prats1 (Prazzo)
- La Ròcha1 (Roccabruna)
- Sant Damian1 (San Damiano Macra)
- Estròp1 (Stroppo)
- Lo Vilar1 (Villar San Constanzo)
Val Grana (Val Grana)
- Bernès1 (Bernezzo)
- Caralh1 (Caraglio)
- Chastèlmanh1 (Castelmagno)
- Cervasca1 (Cervasca)
- Montomal1 (Monte-Malédy-Counéaux-Valgrâne)
- Montrós1 (Monterosso Grana)
- Pradievi ???1 (Pradleves)
- Valgrana1 (Valgrana)
- Vinhòl1 (Vignolo)
Val d'Estura (Valle Stura)
- Aison1 (Aisone)
- l'Argentiera1 (Argentera)
- Demont1 (Demonte)
- Gaiòla1 (Gaiola)
- Moiòla1 (Moiola)
- Pèirapuerc1 (Pietraporzio)
- Ritana1 (Rittana)
- La Ròca1 (Roccasparvera)
- Sambuc1 (Sambuco)
- Valàuria1 (Valliorate)
- Vinai1 (Vinadio)
Val Ges (Val Gesso)
- Lo Borg Sant Dalmatz1 (Borgo San Dalmazzo)
- Entraigas1 (Entracque)
- Roascha1 (Roaschia)
- Rocavion1 (Roccavione)
- Vaudier1 (Valdieri)
Val Vermenanha (Val Vermenagna)
- Limon1 (Limone Piemonte)
- Robilant1 (Robilante)
- Lo Vernant1 (Vernante)
Valadas dau Quiè (Val Tàner (Val Tanaro))
- Frabosa Sobrana1 (Frabosa Soprana)
- Frabosa Sotana1 (Frabosa Sottana)
- Roburent1 (Roburent)
- Ròcafòrt1 (Roccaforte Mondovì)
- Vilanòva1 (Villanova Mondovì)
Val Pes (Val Pesio)
Províncias d'Impèria e de Coni
[modificar | Modificar lo còdi]Zòna dal parlar roiasc, liada a l'Auta Val de Ròia que travèrsa la frontiera francoitaliana:
Val de Ròia (Val Roia)
- La Briga Auta1 (La Briga Auta)
- La Viosèna (Viozene) (comuna d'Ormea; oficialament dins la província de Coni mas connectada mai que mai amb la província d'Impèria),
- Reaud (Realdo) (comuna de Triueira)
- Verdeja1 (Verdeggia) (comuna de Triueira, província d'Impèria)
- Auriveta (Olivetta San Michele) 198 abitants
País de Niça istoric, marquesat de Doçaiga e Pinha:
- Avrigar (Apricale)
- Doçaiga (Dolceacqua)
- Isòra Bòna (Isolabona)
- Perinaud (Perinaldo)
- Pinha (Pigna)
- A Roqueta (Rochetta Nervina)
- Sebòrga (Seborga)
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Silvia Chiarini, "La construction d'un territoire de minorité entre revendications, conflits et institutionnalisation. Le cas des Vallées occitanes d'Italie", Belgeo. Revue belge de géographie, 3-2013 <en linha>
- Servizio Beni e attività culturali della Provincia di Torino, Atlante delle minoranze linguistiche storiche del Piemonte e della provincia di Imperia, 2013 (presentacion sul sit de Chambra d'Oc).
- Enrico Allasino, Consuelo Ferrier, Sergio Scamuzzi, Tullio Telmon, Le lingue del Piemonte, Istituto di Ricerche Economico Sociali del Piemonte, 2007, ISBN 88-87276-70-6.
Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]Lo numèro 1 indica qu'an declarat la lora pertinença a la minoritat lingüistica occitana, e lo 2 a la minoritat lingüistica francesa, en virtut de la Lèi 482/99 de minoritats lingüisticas istoricas.
Referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ (2013) Encyclopedia of the World's Minorities. Taylor & Francis, p. 398. ISBN 9781135193881.
- ↑ Delouis, Olivier-Marie (2022). Petit Magistère de Cuisine Occitane : 145 préparations, miscellanées et interventions gourmandes, p. 398. ISBN 9782492979057.
- ↑ (it)"La minoranza linguistica occitana", site de la Region du Piémont.
- ↑ (it)"La minoranza linguistica francoprovenzale", site de la Region de Piemont.
- ↑ (it)"La minoranza linguistica francese", site de la Region de Piemont.
- ↑ Girolamo Rossi. Storia del marchesato di Dolceacqua e dei comuni di Pigna e Castelfranco. Oneglia: Tipografia di Giovanni Grilini. 1862. Legir en linha.
- ↑ Segond l’Atlante delle Minoranze Linguistiche del Piemonte e della Provincia di Imperia.
- ↑ Enrico Allasino, Consuelo Ferrier, Sergio Scamuzzi, Tullio Telmon. Le lingue del Piemonte.
- ↑ (oc)Institut d'estudis occitans. "Comunas occitanas d'Itàlia", site Luòcs.
- ↑ Ernst Hirsch. Provenzalische Mundarttexte aus Piemont. Tübingen: Niemeyer Max Verlag GmbH, 1978.
- ↑ 11,0 et 11,1 (it) Franco Bronzat. "Lingua “valdese” e occitano alpino: parentele morfo-fonetiche e lessicali". Bolletino della Società di Studi Valdesi. N°197. Dicembre 2005. pp 69-112.
Articles connèxes
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- Pàgines amb mides d'imatge que contenen px addicionals
- Paginas amb arguments formatnum non numerics
- Article redigit en vivaroaupenc
- Article redigit en cisalpenc
- Ortografia de verificar
- Articles amb referéncias desiradas lo 19-10-2023
- Província de Turin
- Província de Coni
- Valadas Occitanas
- Paginas amb de mapas