Pacha de Varsòvia

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Tractat de Varsòvia)
Division dau monde en 1980 entre l'OTAN e lo Pacte de Varsòvia durant la Guèrra Freja.

Lo Pacte de Varsòvia (var. Pacha de Varsòvia), oficialament dich Tractat d'Amistat, de Collaboracion e d'Assisténcia Mutuala, foguèt una aliança militara defensiva signada en 1955 entre leis uechs estats dau blòt sovietic : URSS, Polonha, RDA, Albania (que quitèt l'aliança en 1968), Bulgaria, Romania, Ongria e Checoslovaquia. Destinat a contrar la creacion de l'OTAN, lo Pacte venguèt una basa de l'egemonia sovietica sus la mitat orientala d'Euròpa. L'aliança foguèt dissòuta en julhet de 1991 durant l'afondrament dau blòt de l'Èst.

Lo Pacte foguèt signat lo 14 de mai de 1955 a l'iniciativa de Nikita Khrushchov (1894-1971) per equilibrar la poissança de l'OTAN. Son idèa premiera èra de prepausar la dissolucion de l'aliança en cambi d'aquela de l'OTAN. Dins aquò, son projècte se turtèt a doas dificultats. La premiera foguèt l'importància de l'OTAN per lei poissanças occidentalas. D'efiech, èra venguda un quadre de discussions e un biais d'organizar e de contraròtlar lo rearmament alemand. L'autra problema de Moscòu foguèt l'interès dei país dau blòt sovietic qu'esperavan utilizar l'aspèct multilaterau dau Pacte per equilibrar sei relacions amb l'URSS. Pasmens, lei Sovietics refusèron de partejar son egemonia sus lei país socialistas. En plaça, utilizèron lo tractat per mantenir de fòrças militaras importantas en Euròpa Centrala.

De mai, en 1968, lo Pacte serviguèt de basa legala a l'intervencion sovietica en Checoslovaquia per reversar lo govèrn reformista d'Alexander Dubček. Aquò entraïnèt la partença d'Albania. Renforcèt tanben lo primat sovietic sus l'aliança, supremacia illustrada dins leis ans 1980 per la crisi deis euromissils. Ansin, lo Pacte s'afondrèt rapidament amb la fragmentacion dau blòt de l'Èst a la fin dau decenni[1]. Lo 25 de febrier de 1991, una conferéncia dei ministres de la defensa e deis afaires estrangiers dei país membres o declarèt acabat, causa oficializada lo 1èr de julhet seguent.

Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. Pasmens, fins a sa disparicion, lei fòrças armadas dei país membres capitèron de mantenir en plaça un important dispositiu militar. D'efiech, en 1991, alinhava encara 2 365 700 militars e 105 480 blindats dins la zòna situada entre la frontiera alemanda e lei Monts Oral.