Simon Juda Onorat
Simon Juda Onorat | |
File:Simon-Jude Honnorat (1783-1852).JPG | |
Naissença | 3 d'abril de 1783, |
---|---|
Decès | 31 de julhet de 1852, |
Ocupacion | mètge, naturalista, lexicograf |
Simon Juda Onorat (en francés Simon-Jude Honnorat; Alòs, 3 d'abril de 1783 – Dinha, 31 de julhet de 1852) foguèt un mètge, naturalista e subretot lexicograf occitan que se coneis mai que mai per son elaboracion d'un dels diccionaris mai complets sus la lenga d'òc que servirà de modèl a Frederic Mistral.
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]Onorat nasquèt en 1783 a Alòs dins una familha tradicionalista facha de masièrs e proprietaris rurals. La Revolucion Francesa menèt a la fugida del capelan del vilatge qu'ensenhava lo francés. Aital Onorat se vegèt preservat d'una aculturacion que l'auriá portat a un collègi de capitala per i far d'estudis. Dins son ensag de melhorar son francés e de poder establir de comparanças amb l'occitan, s'interessèt al diccionari d'Achard. Quand los trebols de la Revolucion s'arrestèron un pauc, partiguèt estudiar a Grenòble puèi a París ont aprenguèt la medecina. Ailà frequentèt maites occitans e descobriguèt mai tota l'istòria e la produccion en lenga d'òc. A la fin de sos estudis, Onorat s'installèt coma mètge a Alòs pr'aquò i demorèt pas gaire que l’educacion de sos mainatges lo portèt a s'implantar a Dinha.
Sas publicacions
[modificar | Modificar lo còdi]- Son obratge pus conegut es lo Dictionnaire Provencal-Français ou dictionnaire de la langue d’Oc ancienne et moderne, (Repos editor, Dinha, 1846-1847). Reedicion CPM, Rafèla d'Arle, amb una prefàcia de Pierre Fabre.
- Vocabulaire franco-provençal, tirat a part del Dictionnaire Provencal-Français, editat per Repos editor, Dinha, 1848
- Catalogue des plantes de Provence, foguèt pas publicat qu'en partida dins las Annales des Sciences et de l'Industrie du Midi de la France, la pus granda partida d'aquel catalòg es demorada a l'estat de manuscrit (n°1149) de la Bibliotèca municipala de Grenòble)
- sa tèsi: L'Histoire naturelle, chimique et médicale des Cantharides, Paris, 1807
- Traité des connaissances chimiques appliquées aux phénomènes de la nature que li valguèt, "lo 30 fructidor an XI de la Republica una e indivisibla (1802)", lo primièr prèmi de quimia, decernit pel prefècte d'Isèra
- Plusors articles dins las Annales des Basses-Alpes.