Sango

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Octicons-comment.svgSango
Classificacion lingüistica

creòls
 creòls de basa ngbandi
  sango

Status oficial
Oficial en Centreafrica
Acadèmia cap
Mòstra
Sura 1: Adü âzo kûê yamba, ngâ âla lîngbi terê na lêgë tî nëngö-terê na tî ângangü. Ala kûê awara ndarä na börö-li sï âla lîngbi tî dutï na âmbâ tî âla gï na lêngö söngö..

Lo sango (nom autoctòne: sängö) qu'ei ua lenga creòla veïculària en Centreafrica e dens los país vesins e qu’ei vienguda lenga nacionau e oficiau en Republica Centreafricana. Qu'ei parlat com lenga mairana per 400 000 locutors, com lenga segonda (lingua franca per 4 milions.

Grafia e prononciacion[modificar | modificar la font]

Lo sango que s'escriu dab l'alfabet latin.

Que a set vocaus (/, e, /ɛ/, i, o, /ɔ/, u), mes la grafia non nòta pas l'e obèrta ni tampòc l'o obèrta. I a cinc vocaus nasalizadas (ĩ, ã, ɛ̃, ɔ̃, ũ) que son notadas en hornir ua n après. Sus las vocaus, que i a accents grafics entà marcar los tons: â qu'ei ua a dab ton haut, ä qu'ei ua a dab ton mejan, a dab lo ton baish. Lo ton devarant qu'ei notat per exèmple âä (aperat ton modulat ahut-mejan) o äa (ton modulat mejan-baish).

En las consonas, que i a consonas simplas (p, b, t, d, k, g, f, v, s, z, h, l, r, y, w) digrafs o trigrafs (kp, gb, mb, mv, nd, ng, ngb, nz).


Quauques mots[modificar | modificar la font]

occitan sango
tèrra sêse
cèu ndüzü
aiga ngû
huec
òmi kôlï
hemna wâlï
minjar te
béver nyön
gran kötä
petit kêtê
nueit
dia kötä-lâ
tot kûê
aimar
sorire ngîâ
oelha wâlï täba
chivau mbârâtâ

Nòtas[modificar | modificar la font]