Observatòri Astrofisic de Şamaxı

L'Observatòri Astrofisic de Şamaxı, (en azèri: Nəsirəddin Tusi Adina Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası), es un observatòri astronomic situat a Şamaxı, en Azerbaitjan al sud-èst del Grand Caucàs. Es la basa del sector d'Astrofisica de l'Institucion de Fisicas de l'Acadèmia Nacionala de Sciéncias d'Azerbaitjan, e es situat aperaquí a 22 km de centre de Şamaxı e a 144 km de Bakó, a una altitud de 1435 m.^[1]

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Lo bastiment de l'observatòri foguèt començat en 1958 e s'inaugurèt oficialament lo 13 de genièr de 1960.^[2] Lo scientific azerbaidjanès Yusuf Mammadaliyev tenguèt un grand ròtle dins la fondacion de l'observatòri.

Pendent lo periòde sovietic, l'observatòri mesurèt la polarizacion electromagnetica de Cometa d'Arrèst. En 1991, l'observatòri recebèt lo sieu nom actual en onor de Nasir ad-Din at-Tusi, un matematician, fisician e astrònom de l'Edat Mejana. En setembre de 2008 se renauiguèron l'observatòri, la sala d'exposicion, lo musèu, las salas de conferéncia, sièis bastissas per telescòpis e la bastissa administrativa principala.^[3]^[4]

Telescòpis[modificar | Modificar lo còdi]

L'instrument principal, lo telescòpi reflector fabricat en Alemanha, amb un miralh de 2 mètres de diàmetre, foguèt lo primièr grand telescopi de sud de Caucàs. S'i tròban tanben amb los instruments seguents:

Telescòpi solar orizontal amb un miralh principal de 50 cm de diàmetre, per investigacions espectrals d'atmosfèra solara;
Telescòpi AFR-2 amb dimensions de 20/13 cm;
Telescòpi AZT-8 amb un miralh de 70 cm de diàmetre;
Telescòpi de la companhiá Carl Zeiss, amb un miralh de 60 cm de diàmetre;
Telescòpi de Maksutov, amb 35 cm de diàmetre.