Marèa
La marèa designa lo fenomèn de modificacion de la nautor de las mars e oceans causada per l'interferéncia de la luna e del solelh sul camp gravitacional de la Tèrra.
Quand aquel nivèl es maximal se ditz "marèa nauta" o "plena", e quand es minimal se ditz "marèa bassa" .
Doas marèas nautas successivas son desseparadas per un periòde de temps de dotze oras e mièja, de manièra qu'entre una plena mar e una bassa mar passan sièis oras e quart. Dins las mars tancadas o pichonas (com la Mediterranèa) las marèas son gaireben imperceptiblas, mas dins los oceans o mars dobèrtas, i pòt aver de diferéncias de qualques mètres entre la bassa mar e la plena mar.
L'influéncia gravitacionala solara pòt aumentar o demesir l'intensitat de les marèas. Pòt provocar de "marèas vivas" si lo solelh e la luna son alinhats (dos còps almens, en luna nòva e en luna plena), e "marèas mòrtas" (quand la luna es en quart creissent e en darrièr quarton).
La pression atmosferica tanben influís, fins a 15 cm. Aquelas marèas se sonan "marèas meteorologicas".
