Lutècia

Aqueth article qu'ei redigit en gascon.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Pialar deus Nautas

Lutècia (deu nom latin Lutetia o Lutecia parisiorum) qu'ei lo nom de la vila galloromana bastida suber l'isla de la Ciutat e qui vadore París.

Que ho en purmèr pas sonque un vilatge de pescadors deu pòble gallés aperat los parisii durant lo periòde protoistoric (pirògas que hon descobèrtas a l'escadença de cavas arqueologicas). En 52 av J.C., aqueth vilatge que ho conquestat per las legions romanas de Juli Cesar arron de la batalha de Lutècia.

Dab lo temps, la vila que pravè de cap a l'arribèra esquèrra de la Sena qui ei uei aperada lo quartièr latin de París.

Lo palais deu governador e lo purmèr temple que's trobavan sus l'isla de Ciutat (lo temple on uei e's quilha la catedrau de Nosta Dauna de París). D'aqueth temps be demòran, enter autes las tèrmas de Clunhic, las arenas de Lutècia (tornadas descobertas au sègle XIX e parciaument destrusidas abans qu'ua intervencion de l'escrivan Victor Hugo non las sauvèsse) e lo pialar deus Nautas (colomna en onor deu diu Jupiter descobèrta au sègle XVIII devath Nosta Dauna de París).

Segon la legenda, Sant Danís, purmèr bisbe de Lutècia, que seré estat decapitat peus pagans de cap a 250 a Montmartres abans d'arrecaptar lo son cap e de caminar dinca au lòc on lo deishè e on hore bastida ua basilica en aunor d'eth.

De cap a 300 lo nom de la vila que cambiè per París, abreviacion de Civitas Parisiorum o Urbs Parisiorum (ciutat deus Parisii)