Lidia Poët

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lidia Poët

Lidia Poët (Las Travèrsas, agost de 1855 - Diano Marina, 25 de febrièr de 1949) èra una avocada italiana, primièra femna a dintrar dins l'òrdre dels avocats italian, en 1883. Qualques meses mai tard, en 1884, la Cort de cassacion revoquèt son inscripcion al collègi dels avocats, en arguïssent que la profession d'avocat èra reservada als òmes.

Lidia Poët s'avodèt a la defensa de las personas marginalizadas e a l'obtencion del drech de vòt per las femnas. Serà pas oficialament admesa al collègi dels avocats que 35 annadas mai tard gràcias a una lei que dobriguèt la profession a las femnas.

Biografia[modificar | Modificar lo còdi]

Nascuda a Las Travèrsas dins la val Germanasca, es la capdèta d'uèch enfants d'una familha de proprietaris rurals aisits, de religion protestanta valdesa[1]. Passa son enfància a Perrero e son adolescéncia a Pinairòl amb l'un de sos fraires ainats, Enrico, avocat de profession. obten son diplòma d'ensenhanta e, après un sojorn a Aubonne, a proximitat de las ribas del lac Leman, per aprendre l'alemand e l'anglés, tòrna a Pinairòl per s'inscriure, en 1878, a la facultat de drech de l'universitat de Turin. Obten son diplòma en drech lo 17 de junh de 1881 amb una tèsi sus l'estatut de la femna dins la societat e sul drech de vòt de las femnas.

Dins lo corrent de las doas annadas seguentas, exercís lo drech dins lo gabinet de l'avocat e senator Cesare Bertea. Après aver reüssit los examèns per venir avocada, fa sa demanda per rejónher lo collègi de Turin. Es lo primièr còp dins lo reialme d'Itàlia qu'una femna fa una tala demanda e sa comanda provòque una rufa polemica dins lo mond juridica. Coma i a pas d'interdiction especifica, Lidia Poët es acceptada a la majoritat (8 vòts sus 12) lo 9 d'agost de 1883, venent aital la primièra femna inscricha a l'òrdre.

Inscripcion refutada[modificar | Modificar lo còdi]

Lo procurador general del Rei près de la cort d'apèl de Turin s'opausa a aquela decision e ne retarda l'enregistrament. Malgrat los vejaires favorables e los exemples de femnas avocadas dins d'autres païses, sosten que las femnas pòdon pas legalament rejónher l'òrdre. Lo 11 de novembre de 1883, la cort d'apèl accèpta la demanda del procurador.

Los arguments son d'òrdre juridics e biologics. Juridicament, las femnas gaudisson pas dels meteisses dreches que los òmes (per exemple, pòdon pas testimoniar dins d'unes procèsses ni èsser testimònis a la redaccion d'un testament). Biologicament, lor cicle menstrual e lors organs permeton pas la serenitat e la fermetat necessàrias als plaidejaments. De mai, la preséncia de femnas dins los tribunals seriá una distraccion. Finalament, acceptar las femnas al collègi seriá las expausar a la discussion de subjèctes que las règlas de saber-viure permeton pas de debatre en preséncia del sèxe feble[2].

Lidia Poët presenta un recors detalhat a la Cort de cassacion, soslinhant que la lei garantís l'egalitat dels ciutadans e de las ciutadanas. Pasmens, lo 18 d'abril de 1884, la Cort refusa sa demanda e confirma la posicion del procurador general[3][4]. A las rasons ja avançadas s'apond la question de l'autorizacion maritala : Lidia Poët essent celibatària, l'abséncia d'autorizacion maritala es un obstacle insurmontable als uèlhs de la cort[5]. La decision de la Cort equival, dins los faches, a una interdiction a las femnas d'exercir la profession d'avocada[6].

Vida professionala[modificar | Modificar lo còdi]

Lidia Poët pòt pas exercir plenament la profession d'avocada, mas pòt exercir lo drech. Collabòra amb son fraire Enrico Poët e s'engatja dins la defensa dels dreches dels menors, de las personas marginalizadas e de las femnas. Sosten en particular la causa del sufragi de las femnas.

En 1883, participa al primièr congrès internacional penitenciari (en italian : Primo Congresso Penitenziario Internazionale) a Roma. Rejonh lo secretariat d'aquel congrès e representa Itàlia a de nombrosas recuperacions coma vicepresidenta de la seccion del drech, coma en 1890 a Sant Petersborg ont es delegada al quatren congrès internacional penitenciari. Lo govèrn francés la convida a París per li tornar metre las palmas academicas. Quand la Primièra Guèrra Mondiala esclata, rejonh la Crotz-Roja coma infirmièra, e recebrà una medalha d'argent en reconeissença.

Loi Sacchi[modificar | Modificar lo còdi]

A la fin de la Primièra Guèrra Mondiala, la lei numèro 1179 del 17 de julhet de 1919, coneguda jol nom de lei Sacchi, aboliguèt l'autorizacion maritala, permetent aital a las femnas d'accedir a las foncions publicas, salve dins la magistratura, la politica e l'armada. En 1920, a l'edat de 65 ans, Lidia Poët dintra finalament al collègi dels avocats, venent oficialament avocada.

En 1922, ven presidenta del comitat prò-vòt de las femnas, creat a Turin en 1906.

Morís a Diano Marina a l'edat de 94 ans lo 25 de febrièr de 1949, e es enterrada al cementèri de San Martino, dins la val Germanasca. Sus sa pèira tombala, òm pòt legir prima avocatessa d'Italia (« Primièra avocada d'Itàlia »).[7]

Un collègi public a Pinairòl e una carrièra a Ligorna pòrtan son nom. A Las Pòrtas, a qualques quilomètres de Pinairòl, una bibliotèca consagrada a las femnas li fa omenatge, la Biblioteca Donna - Lidia Poët[8].

Principalas publicacions[modificar | Modificar lo còdi]

  • Studio sulla condizione della donèt rispetto al diritto costituzionale e al diritto amministrativo nelle elezioni. Dissertazione per la laurea in giurisprudenza, Pinerolo, Chiantore & Mascarelli, 1881.
  • Ricorso all'Eccellentissima Corte di Cassazione in Torino della signorina Lidia Poët laureata in leggi contro la decisione dell'Eccelentissima Corte de Appello in datèt 14/11/1883, Torino, Stamperia dell'Unione Tipografica Editritz, 1883.
  • Conferenza della sig.na Lidia Poët, dottoressa in giurisprudenza, Torino, Tiporafia El Risorgimento, 1914.
  • Rapòrt presentat per M.lle Lydia Poët, doctor en drech a Pinairòl (Itàlia). Congrès penitenciari internacional de Sant Petersborg. Trabalhs Preparatòris, 1890.
  • Assisténcia morala e legala dels menors en Itàlia, Atti del Congresso Internazionale Femminile, Roma, 16-23 maggio 1914, Torre Pellice.

Posterioritat[modificar | Modificar lo còdi]

La vida de Lidia Poët es evocada dins la sèria de Netflix Lidia fa sa lei (Version Originala en italian La legge di Lidia)[9].

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas[modificar | Modificar lo còdi]

Referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. (it) « Lidia Poët », sus www.studivaldesi.org (consultat lo 20/05/2021).
  2. Extrach del tèxte de la cort d'aperet de l'11 de novembre de 1883 (léger en linha).
  3. (it) « Sentenza della Corte di Cassazione di Torino » Decision de la Cort de cassacion de Turin en occitan, sus www.archivissima.it, 1884 (consultat lo 20 de mai de 2021).
  4. (it) « Lidia Poët », sus www.studivaldesi.org (consultat lo 20/05/2021).
  5. Demorèt celibatària tota sa vida.
  6. (it) Rossella Giuliano, «  Accesso delle donne alla professione forense: dall’Unità d’Italia ad oggi  », sus https://www.iusinitinere.it, 3 d'abril de 2019 (consultat lo 20 de mai de 2021).
  7. (it) Fulvio Gatti, « Lidia Poët, la caparbietà al servizio della legge Le battaglie della prima avvocatessa d'Italia », sur rivistasavej.it, 10 febrièr 2021 (consultat lo 20/05/2021).
  8. (it) Loretta Junck, « Lidia Poët la prima avvocata italiana », sus https://www.dols.it, 2013 (consultat lo 22/05/2021).
  9. (fr) « Lidia fait sa loi » Lidia fa sa lei en occitan, sus allocine.fr (consultat lo 16 de febrièr de 2023)

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

Sus d'autres projècte de Wikimedia:
Commons
Commons
Commons (Galariá)
Commons
Commons
Commons (Categoria) Modifica el valor a WikidataModèl:Commonscat/categories
  •  {{{títol}}}. ISBN 8881700360. 
  • James C. Albisetti, « Portia Ante Portas: Women and the Legal Profession in Europe, ca. 1870–1925 », Journal of Social History, vol. 33, no 4,‎ 1 juillet 2000, p. 825–857
  •  {{{títol}}}.