Lenga maoresa

Lo shimaore (ou maorés) es una de las doas principalas lingas indigenas parladas sur l'isla de Maiòta. Qu'es 'na linga banto, aparentada au swahili, alora que lo kibushi es una linga austroesiana vesina de las lingas parladas a Madagascar.

Lo shimaore subís aüei l'influença fòrta deu francés. D'efiech, quauques locutors de Maiòta parlen francés coma linga mairala, mas qu'es subretot la linga de l'educacion, deu saber e de l'emplec. Per quela rason de las associacions culturalas essaien de tornar animar la flama e de tornar balhar au shimaore sas "letras de noblessa", coma l'associacion SHIME.

Maiòta, l'Africa e Madagascar

L'estanh Dziani Dzaha

Cultura maoresa

La linga es un deus piliers de la cultura deus Maorés. Parlar francés entre Maorés es considerat coma un manca de respect.

Alfabet

Alfabet
A	B	Ɓ	D	Ɗ	E	F	G	H	I	J	K	L	M	N	O	P	R	S	T	U	V	V̄	W	Y	Z
a	b	ɓ	d	ɗ	e	f	g	h	i	j	k	l	m	n	o	p	r	s	t	u	v	v̄	w	y	z
/a/	/b/	/ɓ/	/d/	/ɗ/	/e/	/f/	/g/	/h/	/i/	/ʒ/	/k/	/l/	/m/	/n/	/o/	/p/	/r/	/s/	/t/	/u/	/v/	/β/	/w/	/j/	/z/

Quauques exemples

Occitan	Shimaore
Bonjorn	Jeje (o Kwezi)
bien	Ndjema
La vita es bela a Maiòta	maesha ya mazuri Maore
Monde / Tèrra	dunia / ntsi
ciau (ceu)	maingu
aiga	maji
fuòc	moro
òme	mutru baba
femna	mutru mama
minjar	udya (o ula)
beure	unwa
grand	-bole
pitit	-titi
nuech	uku
matin	asubuhi
raubaire	mwidzi
m'apele...	wami uhiriwa...
Magazin/Botica	duka
vila	dago
ieu - tu - eu/ela - nos - vos -ilhs/elas	wami - wawe - waye - wasi - wanyu - wao
mercés	marahaba
monsur - madama	monye - bweni/bibi
repas	shahula
maijon (ostau)	nyumba (o dago)