Jean-Michel Jarre
Jean-Michel Jarre, nascut lo 24 d'agost de 1948 a Lion (França), es un autor, compositor e interprète francés, fòrça conegut per èsser estat l'un dels primièrs artistas a aver popularizat la musica electronica : a vendut mai de 85 milions de disques d'aquel estili musical pendent sa carrièra, e a agut una influéncia de las màgers dins mantuns sosgenres, en particular la synthpop e la dream.
Biografia[modificar | Modificar lo còdi]
Jean-Michel André Jarre ès eissit d'una familha de musicians. Es lo filh del celèbre compositor de musicas de films, Maurice Jarre, e de la resistenta francesa France Pejot. Es influenciat tre son enfància per son pepin, musician e bricolaire, qu'èra emplegat de la societat Teppaz fabricant lo celèbra pichon electrofòn portatiu, e qu'es co-inventor de la primièra taula de mesclatge per la ràdio francesa.
Sos parents se separan en 1953 : son paire partís viure als Estats Units. Jean-Michel Jarre viu alavetz ambe sa maire en banlèga parisenca.[1]
Apren la guitarra e lo piano, dentra al Conservatòri, e jòga quitament dins las annadas 60 dins divèrses grops de ròck e de jazz.
En 1968, encontra Pierre Schaeffer : quita alavetz lo Conservatòri per integrar lo Grop de Recèrcas Musicalas (GRM), un organisme creat pel dich Schaeffer, organisme qu'amassa de musicians e cercaires estudiant las musicas contemporanèas e experimentalas, e explorant de novèlas vias dins la musica. Passionat per la musica electroacostica, Jean-Michel Jarre se revèla fòrça bon a la manipulacion dels magnetofòns e de las bendas magneticas, e elabòra ja d'esbòces de composicions. I descobrís los primièrs sintetizors, lo VCS 3 e lo Moog. Encontra al GMR de grands compositors coma Bernard Parmegiani e Karlheinz Stockhausen.
En 1969, compausa sos primièrs tròces de musica electroacostica : Happiness is a sad song, La Cage, e Erosmachine, que n'emplegarà plan mai tard (en 1993) un escapolon per son tèma Chronologie 2.
En 1971, Jean-Michel Jarre es contactat pel coregraf Norbert Schmucki per compausar la particion del balet Aor ("lo Lum", en ebrieu) per l'inauguracion del plafon novèl de Chagall de l'opèra de París, venent lo mai jove musician a jogar en concèrt dins aquela sala mitica e en i introdusent aital pel primièr còp la musica electroacostica.
En 1972, compausa lo generic de l'emission televisada Espòrt en fèsta presentada per Michel Drucker e trabalha sus la musica de doas cançons del grop Triangle : Récréation e Le matin du premier jour. Encontra tanben Philippe Besombes ambe qui collabòra sus scèna per de concèrts de musica electroacostica.
En 1973, compausa la musica de Lady, una cançon interpretada pel grop Bill & Buster, e escriu la cançon Jolly Dolly pel grop Blue Vamp. Sa produccion es remarcada pel magician Dominique Webb ambe qui trabalha per un espectacle a l'Olympia, trabalh qu'es seguit per un disc titolat Hypnose. Pauc de temps après, publica son primièr album, Deserted Palace, compausat a l'òrgue Farfisa e al sintetizor VCS 3, album distribuït coma compilacion de musicas d'illustracion de la societat americana Sam Fox Publishing mas pas comercializat. Compausa tanben pel cinèma la benda sonòra del filme Les granges brûlées (1973) de Jean Chapot (ambe Alain Delon e Simone Signoret). Jean-Michel Jarre publica tanben sa pròpria version de l'instrumental Pop Corn, enòrma capitada pendent las annadas 1970, tèma compausat per Gershon Kingsley. Enfin, escriu tanben a n'aquesta periòda la màger part dels tèxtes dels albums Les Paradis perdus (1973) e Les mots bleus (1974) pel cantaire francés Christophe.
En 1976 e 1977, Jean-Michel Jarre trabalha ambe lo cantaire disco soïsse Patrick Juvet, escriu en particular lo tèxte de sa famósa cançon Où sont les femmes ?.
Carrièra[modificar | Modificar lo còdi]
En 1974 encontra Michel Geiss que vendrà un amic e l'ajudarà dins la seguida de sa carrièra.
L'annada de 1976 marca la debuta del succès popular de Jean-Michel Jarre. En agost de 1976, se lança dins l'enregistrament d'un album concèpte vengut culte : Oxygène. I utiliza de sintetizors analogics de l'epòca, aital coma un novèl instrument numeric, lo Harmonic Synthesizer de RMI. Ven alavetz ambe lo grop alemand Kraftwerk l'un dels pionièrs de la musica electronica grand public, mas diferent de l'estili freg e robotic de Kraftwerk pr'amor d'una mai granda fluiditat de sas composicions, tan plan mai melodicas.
L'album Oxygène sòrtís en novembre de 1976 e obten còp-sec una capitada mondiala excepcionala : dins lo mond entièr, lo tèma Oxygène IV sortit en 45 torns en 1977 ven un tube.
En 1978, esposa l'actritz britanica Charlotte Rampling. Aquesta meteissa annada, ambe l'ajuda de son collaborator Michel Geiss, enregistra l'album estúdio Equinoxe que sortís en fin d'annada.
Lo 14 de julhet de 1979, balha son primièr concèrt gratuit en exterior, plaça de la Concòrdia a París : jòga sol sus scèna, entornejat de sintetizors de tota mena. L'eveniment atira un milion d'espectators, sens comptar los telespectators vist que lo concèrt es difusat en dirècte a la television. Aquel concèrt excepcional musicalament e visualament dintra dins lo Guinness Book dels recòrds, e inaugura lo concèpte del méga-concèrts que vendrà sa signatura : un espectacle total, mesclant musica, jòcs de lums, lasèrs, efièches pirotecnics e projeccions gigantas.
En mai de 1981 sortís l'album Les chants magnétiques, lo primièr dins lo qual es utilizat lo Fairlight CMI, primièr sintetizor escampalonaire numeric. La meteissa annada, es lo primièr occidental a jogar en China dempuèi la mòrt de Mao Zedong. Los tèmas tirats dels albums Oxygène e Équinoxe venon los primièrs tròces de musica estrangièra a èsser jogats a la ràdio nacionala chinesa dempuèi de decennias. La Republica Populara de China convida alavetz Jean-Michel Jarre a venir lo primièr musician occidental a i jogar publicament sus l'empont dins aquel país.
En novembre de 1984, sortís l'album Zoolook, enregistrat a Nòva York (Estats Units) ambe Marcus Miller, Laurie Anderson, Yogi Horton, Adrian Belew e Frederick Rousseau e après aver corrut lo mond pendent 18 meses per i enregistrar de voses dins de multiplas lengas e dialèctes.
En 1986, Jean-Michel Jarre publica l'album Rendez-vous, puèi balha un concèrt espectacular a Houston al Tèxas (Estats Units). Lo 5 d'octobre, Jean-Michel Jarre torna dins sa vila natala de Lion e i organiza son Rendez-vous Lyon : concert pour le Pape, un concèrt gratuit en l'onor de la venguda de Joan Pau II.
En 1988, Jean-Michel Jarre publica l'album Révolutions, en 1990 En attendant Cousteau (en omenatge au comandant Cousteau), puèi en 1993, l'album Chronologie. Lo 21 de setembre de 1993, pendent justament la virada d'aqueste album Chronologie, Jean-Michel Jarre jòga en Occitània a l'Estadi de Sapiac a Montalban per 40 000 espectators.[2]
Discografia[modificar | Modificar lo còdi]
- 1972 : Deserted Palace
- 1973 : Les Granges Brûlées (benda sonòra del filme)
- 1976 : Oxygène
- 1978 : Équinoxe
- 1981 : Les Chants magnétiques
- 1984 : Zoolook
- 1986 : Rendez-vous
- 1988 : Révolutions
- 1990 : En attendant Cousteau
- 1993 : Chronologie
- 1997 : Oxygène 7-13
- 2000 : Metamorphoses
- 2002 : Sessions 2000
- 2003 : Geometry of Love
- 2004 : AERO
- 2007 : Téo & Téa
- 2015 : Electronica 1: The Time Machine
- 2016 : Electronica 2: The Heart of Noise
- 2016 : Oxygène 3
- 2018 : Equinoxe Infinity
- 2021 : Amazônia
- 2022 : Oxymore
Musicas mai conegudas[modificar | Modificar lo còdi]
- Oxygène IV (1977)
- Equinoxe 5 (1978)
- Equinoxe 4 (1979)
- Les chants magnétiques part II (1981)
- Souvenir de Chine (1982)
- Zoolookologie (1985)
- Zoolook (1985)
- Quatrième rendez-vous (1986)
- Rendez-vous II (1987)
- Révolutions (1988)
- Calypso (1990)
- Chronologie 4 (1993)
- Oxygène 10 (1997)
- Téo & Téa (2007)
- Vintage (2007)