Jean-Baptiste Vaquette de Gribeauval
.jpg)
Jean-Baptiste Vaquette de Gribeauval (15 de setembre de 1715, Amians - 9 de mai de 1789, París) es un oficier e un engenhaire francés dau sègle XVIII. Es famós per sa reorganizacion de l'artilhariá que donèt ai canons francés un avantatge important sus seis adversaris durant lei guèrras de la Revolucion Francesa e de l'Empèri.
Biografia[modificar | Modificar lo còdi]
Fiu dau senhor de Gribeauval, intrèt dins l'artilhariá reiala en 1732 e i venguèt oficier tres ans pus tard. Coma fòrça caps d'aquela arma, considerada coma sabenta, menava d'estudis scientifics en parallèl de sa carriera e viatjèt en Euròpa. Capitani en 1752, luòctenent-coronèu en 1757, participèt a la Guèrra de Sèt Ans (1756-1763). Se destrièt au sètge de Glatz mai foguèt capturat durant de combats ulteriors. Liberat gràcias a un cambi de presoniers, recebèt l'Òrdre de Mariá Terèsa per son ròtle dins la defensa de Schweidnitz.
A son retorn en França, foguèt nomat inspector de l'artilhariá e promougut au grade de luòctenent generau en 1764. L'an seguent, participèt a la modernizacion dau còrs dei minas e de l'artilhariá. Après quauqueis experiéncias, prepausèt lo premier sistèma complèt d'artilhariá a l'entorn d'una artilhariá de campanha, d'una artilhariá de sètge, d'una artilhariá de plaça e d'una artilhariá costiera. Aprobat en 1765, aqueu sistèma èra una revolucion gràcias a sa racionalizacion dei pèças e l'introduccion de tecnicas d'estandardizacion dins la fabricacion dei pèças. Pasmens, en 1772, d'intrigas de cort, menadas per de nobles conservators, entraïnèron la desgràcia de Gribeauval. Aquò empediguèt l'extension de sei reformas a la produccion de fusius.
Dins aquò, Gribeauval aviá de partisans nombrós dins l'armada. Tre 1774, quatre manescaus empachèron l'abandon dau sistèma Gribeauval que venguèt la nòrma de l'artilhariá francesa. Dos ans pus tard, Gribeauval eu meteis foguèt restablit dins sei foncions d'inspector de l'artilhariá per lo secretari d'Estat a la Guèrra, lo còmte de Saint-Germain, que li demandèt de perseguir son trabalh dins lei domenis de l'organizacion, de l'instruccion dei tropas e dau melhorament dau materiau. Gribeauval modernizèt ansin fòrça l'artilhariá de campanha gràcias a una aumentacion de sa mobilitat, un melhorament de son entretenença, una racionalizacion de sa fabricacion e la mesa en plaça de contraròtles qualitat estrictes. Favorizèt tanben lo perfeccionament dei tecnicas de fabricacion de la pouvera.
Lo sistèma Gribeauval[modificar | Modificar lo còdi]
Lo sistèma Gribeauval foguèt inspirat per lei melhoraments adoptats per leis artilhariás prussiana e austriana. Per l'artilhariá de campanha, definiguèt quatre pèças de bronze capablas de tirar de bolets de 4, 6, 8 e 12 liuras. Pus leugieras que lei pèças utilizadas per lei Francés durant la Guèrra de Sèt Ans, èran capables de tirs dirèctes fins a 800 m. Lo tir indirècte, de rebombeta, podiá tuar un fantassin a 2 000 m. Per facilitar l'utilizacion d'aquelei canons, lo materiau d'acompanhament e lo nombre de servent foguèt previst tre la concepcion de la pèça. Leis organs de mira foguèron tanben perfeccionats. L'artilhariá de sètge e de plaça conoguèron d'evolucions similaras a l'entorn de pèças de 8, 10, 12, 16 e 24 liuras.
L'artilhariá reorganizada per Gribeauval foguèt utilizada per lo còrs expedicionari francés mandat en America durant la Guèrra d'Independéncia deis Estats Units d'America (1775-1783), lei Guèrras Revolucionàrias (1792-1802) e lei Guèrras Napoleonencas (1803-1815). Foguèt melhorada per la militarizacion dau tren de l'artilhariá en 1800 mai gaire modificat. Leis unitats organizadas segon lei principis de Gribeauval aguèron un ròtle major dins mai d'una victòria francesa. De mai, Napoleon Bonaparte èra inicialament un oficier d'artilhariá. Per aquelei rasons, lei reformas de Gribeauval son consideradas coma una capitada e una etapa importanta de l'evolucion de l'artilhariá.
Annèxas[modificar | Modificar lo còdi]
Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]
Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]
- (en) René Chartrand, Napoleon's Guns 1792-1815: Heavy and Siege Artillery, Osprey Publishing, coll. « New Vanguard », 2003.
- (fr) Pascal Guy, « Gribeauval : une révolution dans l'artillerie », Guerre et Histoire, HS n°1, julhet de 2016, pp. 52-56.
- (en) Howard Rosen, The Système Gribeauval. A Study of Technological Development and Institutional Change in Eighteenth-Century France, University of Chicago, 1981.