Isoglòssa centum-satem

Carta diacronic que mostra las airas centum (blu) e satem (ròse). La supausada aira d'origina de la satemisacion es la roja (culturas Andronovo, Abashevo o Srubna)

La division centum-satem es una isoglòssa de la familha indoeuropeana de lingas, qu'explica l'evolucion de las tres serias de consonants dorsaus velarias dau protoindoeuropean (PIE), *kʷ (labiovelars), *k (velars), i *ḱ; (palatovelars). Los termes proceden de las paraulas que representen lo nombre «cent» dins una linga de chasque grop (latin centum e avestic satem).

Dins las lingas satem, se troben l'indoiranian, lo baltoeslau (baltic e eslau), l'albanés, l'armèni e benleu ben la brancha dacotraça de las lingas tracoilirianas (lo protoalbanés auriá pas completament boirat los labiovelars e los velars).

Lo grop centum sovent es considerat coma lo «no satem», qu'es a dire que compren tots los dialectes restents. Dins queu grope los palatovelars se confonderen emb los velars, e los labiovelars an generalament demorat. Qu'es las lingas italicas (que probablament lo venete), celticas, germanicas e elenicas. Las lingas tokharianas, que boiren las tres serias en daus velars simples, son generalament consideradas coma centum per 'mor de l'absença d'assibilacion. Lo hittite auriá estat centum, mas dispausem pas de pro d'informacions per las autras lingas anatolianas.