Vejatz lo contengut

Guilda

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Pintura representant de marchands d'una guilde neerlandesa.

Una guilda es una associacion de marchands medievaus aguent d'interès comuns.

Lei guildas apareguèron a la fin dau sègle VIII, probablament en s'inspirant dau modèl dei confrariás crestianas aparegudas durant lo periòde dei Grandeis Invasions per suplir la familha e l'Estat. Conoguèron un desvolopament important a partir dau sègle XI. D'efiech, lo redreiçament economic dau periòde favorizèt tornarmai lo comèrci e de marchands se recampèron donc per protegir seis interès (proteccion dei convòis, còntra leis impòsts excessius, etc.). Lei guildas gropèron alora de negociants originaris d'una meteissa region, circulant lòng d'un meteis aisse ò passant frequentament dins una meteissa vila.

Lei premierei guildas poderosas se formèron en Flandra e dins la vau de Ren. Pasmens, lo modèl se difusèt en Euròpa e, probable, dins de país musulmans vesins. Lei guildas avián generalament un reglament interior e de drechs reconeguts per leis autoritats (privilègis, juridiccion pròpria, etc.). En particular, dispausan generalament d'un monopòli sus una activitat donada. Aqueu desvolopament foguèt sostengut per aqueu dei vilas car lo comèrci èra un otís d'afiermacion dei libertats urbanas còntra lo poder senhorau.

Dins aquò, tre la fin dau sègle XII, la màger part dei guildas venguèron d'organizacions sarradas reservadas a un elèit de marchands ò d'artesans. Tre lo sègle XV, lo declin dei guildas marchandas èra visible. En revènge, lei guildas d'artesans gardèron una influéncia pus importanta sus lo teissut economic. Dispareguèron amb lo desvolopament dau capitalisme que s'opausèt radicalament a sei privilègis economics. En França, leis autoritats revolucionàrias ordonèron lor dissolucion dins lo quadre de l'abolicion de la feudalitat. Pasmens, uei, l'eiretatge culturau e lei tradicions dei guildas contunia d'influenciar certanei sectors de l'artesanat.

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  • (de) Ernst Cordt, Die Gilden. Ursprung und Wesen, Kümmerle, 1984.
  • (de) Berent Schwineköper (dir.), Gilden und Zünfte. Kaufmännische und Gewerbliche Genossenschaften im frühen und hohen Mittelalter, Thorbecke, 1985.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]