Expedicion Nimrod
![]() |
Aqueste article es sortit d'un traductor automatic e fa besonh d'unas correccions de gramatica, d'ortografia e de sintaxi. |
L'Expedicion Nimrod, oficialament nomenada Expedicion britanica a l'Antartida de 1907-1909, foguèt la primièra de las tres expedicions a l'Antartic comandada per Ernest Shackleton. Lo sieu objectiu principal, en mai d'una seguida d'objectius geografics e scientifics, èra èsser los primièrs a arribar al Pol Sud. Se plan aquel objectiu s'atenguèt pas, la marcha cap al sud de l'expedicion arribariá a la latitud 88° 23′ S, a solament 97,5 milas marinas del pol, una hita fòrça melhor que las atengudas pels autres viatges al sud fins a la data e un recòrd d'ambedós povàses.[N. 1] Un grop separat dirigit pel professor de geologia Edgeworth David arribèt a la localizacion aproximada del Pol Sud Magnetic e atenguèt tanben la primièra ascensió al Mont Erebus, lo segond volcà mai naut de l'Antartida.
Foguèt finançada sens cap de supòrt governamental ni institucional, e los recorses economics provenián de de prèstes privats e de contribucions individualas. Lo sieu vaissèl, lo Nimrod, èra la mitat de la mesura del vaissèl de l'expedicion de Robert Falcon Scott lo 1901-1904, lo Discovery, e a la tripulació de Shackleton li mancava l'experiéncia apertienta. La decision de Shackleton de situar la basa de l'expedicion a l'Estrech McMurdo, al bòrd de l'anciana basa de Scott, contraveniá la promesa facha a Scott que trabalhariá pas ailà. Malgrat aiçò, malgrat que lo nivèl de l'expedicion èra en principi inferior al de la de Scott sièis ans abans, las siás obtencions aguèron una atraccion a escalièr nacional e convertiguèron Shackleton en un eròi public. L'equipa scientifica, que comptava amb lo cap de la futura Expedicion Tèrra Nòva, Douglas Mawson, faguèt d'amples trabalhs geologics, zoològics e meteorologics. Los sistèmas de transpòrt de Shackleton, basats en ponis de Manchoria, tracció a motor e cans de trineu, foguèron d'innovacions que, malgrat lo succès limitat, serián copiadas posteriorament per Scott per la siá desgraciada Expedicion Tèrra Nòva.
A lo sieu retorn, Shackleton superèt lo scepticisme inicial de la Royal Geographical Society sus las siás obtencions e recebèt fòrça onors publics, en i comprenent lo orde de cavalièr del rei Eduard VII. Atenguèt de paucs ganhs financièrs de l'expedicion e dependèt fin finala d'una subvencion governamentala per cobrir las siás despensas. En tres ans lo sieu remembre de ponch mai meridional foguèt superat, primièr per Amundsen e posteriorament per Scott, quand arribèron al Pol Sud en las expedicions Amundsen e Tèrra Nòva respectivament. En lo sieu moment de succès, Amundsen observèt: "Lo nom de sir Ernest Shackleton s'escriurà totjorn en letras de fuòc als annals del exploració Antartica".[2]
Lo sieu vaissèl, lo Nimrod, èra un "sealer" de fusta pichona de 40 ans e 300 tonas,[N. 2] e als membres de l'expedicion, en general, los mancava l'experiéncia apertienta. Lo Nimrod partiguèt de las aigas britanicas lo 7 d'agost, mens de sièis meses après que Shackleton fes la primièra anóncia public de los sieus plans.
Originas[modificar | modificar la font]
Shackleton Èra estat un oficial novell a la primièra expedicion Antartica de Scott a bòrd del Discovery. Èra estat repatriat a l'ostal al vaissèl de supòrt Morning lo 1903, après un esbaussament fisic pendent lo viatge al sud, lo principal objectiu de l'expedicion.[N. 3] Lo verdicte de Scott èra que "se li caliá pas riscar de mai dificultats dins lo sieu actual estat de salut".[4] Shackleton se prenguèt aquel fracàs fisic coma un estigma personal,[5] e a lo sieu retorn a Anglatèrra èra decidit a se demostrar a el meteis, en paraulas del segond comandant del Discovery Albert Armitage, qu'èra "melhor òme que Scott".[6] Malgrat aiçò declinèt l'oportunitat de tornar sulpic a l'Antartic coma oficial principal del segond vaissèl de supòrt del Discovery, la Tèrra Nòva, après ajudar a l'equipar; ajudèt tanben a provesir lo vaissèl Uruguay, que se preparava per avituallar l'expedicion de Otto Nordenskjold, encalhada al Mar de Weddell.[6] Pendent los seguents ans, mentre alimentava d'esperanças intermitents de contunhar la siá carrièra Antartica, perseguiguèt d'autras opcions, e lo 1906 trabalhèt pel magnat industrial sir William Beardmore coma encargat de relacions publicas.[7]
Segon lo sieu biògraf Roland Huntford, l'orgulh de Shackleton èra estat mai que mai ferit per las referéncias a la siá degradacion fisica fachas per Scott al libre Lo Viatge del Discovery, publicat lo 1905. Alavetz, convertiguèt lo retorn a l'Antartic e superar Scott en la siá mission personala.[8] Comencèt a ensajar de trobar de supòrts potenciales per la siá pròpria expedicion; los sieus plans iniciales figuran en un document pas publicat datat a començaments de 1906. Aqueles reculhián un budgèt de 17.000 liures (equivalentes a 1.330.000 en valor actualizada a 2010) per l'expedicion entièra.[9][10] Recebèt la siá primièra promesa de supòrt financièr a començaments de 1907 de la part de Beardmore, lo sieu entrepreneire, qual li ofriguèt un aval per un prèst de 7.000 liures.[11] Amb aquel supòrt, Shackleton se sentiá pro segur per anonciar las siás intencions a la Royal Geographical Society (RGS) lo 12 de febrièr de 1907.[12] Una rason de l'urgéncia de Shackleton per o comunicar foguèt la notícia que la explorador polonés Henryk Arctowski èra planejant una expedicion, que foguèt anonciada a la RGS lo meteis jorn que Shackleton. En aquel cas, los plans de Arctowski demoravan guastats.[13]
Preparatius[modificar | modificar la font]
Plans iniciales[modificar | modificar la font]
Lo plan inedit original de Shackleton prevesiá situar la basa a la sedença de l'anciana Expedicion Discovery a l'Estrech McMurdo. Dempuèi prepausava ailà iniciar d'assages per arribar al Pol Sud geografic e Pol Sud Magnetic. Seguirián d'autres viatges e se creariá un programa contunh de trabalhs scientifics.[14] Aquel primièr plan de Shackleton revelava tanben los metòdes de transpòrt prepausat, una combinacion de cans, ponis e un veïcul automobila dessenhada exprèssament per l'expedicion. Ni los ponis ni la tracció a motor s'èran pas emplegats abans a l'Antartic, malgrat que los ponis s'èran emplegats per Frederick Jackson a l'Artic pendent l'Expedicion Jackson-Harmsworth de 1894-1897. Malgrat los confuses informes de Jackson los avantatjas dessús de los sieus ponis, e la recomandacion especificament en contra de Nansen, celèbre viatgèr polar de Norvègia, Shackleton demorèt pro convencut coma per prene 15 ponis, que mai tard demorarián redusits a 10.[15] Quand anoncièt los sieus plans a la RGS en febrièr de 1907 Shackleton aviá revisat lo sieu còst en l'elevant a unas 30.000 liuras, una chifra mai realista .[16] Totun, la responsa de la RGS a las proposicions de Shackleton foguèt lo silenci; Shackleton s'assabentariá mai tard que, en aquel moment, la Societat èra conscienta que Scott preteniá dirigir una nòva expedicion e desiravan reservar la siá plena aprobacion per Scott.[16]
Nimrod[modificar | modificar la font]
Shackleton Preteniá arribar a l'Antartida en genièr de 1908, çò que comportava partir d'Anglatèrra pendent l'estiu de 1907. Doncas aviá sièis meses per assegurar lo finançament, aquerir e equipar un vaissèl, crompar tota l'equipa e de porgiments, e reclutar lo personal. En Abril, en cresent qu'aviá atengut lo supòrt de l'entrepreneire escocés Donald Steuart,[17] Shackleton viatgèt a Norvègia per ensajar de crompar un vaissèl polar de 700 tonas, lo Bjorn, que seriá estat ideal coma vaissèl d'expedicion. Mas en retirar Steuart lo sieu supòrt, lo Bjorn demorava luènh de las possibilitats economicas de Shackleton. Lo Bjorn foguèt fin finala aquerit pel explorador alemand Wilhelm Filchner e, rebatejat coma Deutschland, per l'emplegar a lo sieu viatge al Mar de Weddell de 1911-1913.[18] Shackleton li calguèt optar pel vièlh e fòrça mai pichon Nimrod, un vaissèl de fusta per caçar foques de 40 ans e 334 tonas de arqueig,[N. 4] que podiá aquerir per 5.000 liures.[21]
Shackleton Demorèt impressionat amb la primièra vision del Nimrod après la siá arribada a Londres dempuèi Tèrranòva en junh de 1907. "Èra dins un estat ruïnós e fasiá fòrça odor d'òli de foca, e una inspeccion [...] denotava Que caliá calafatar-lo e los sieus pals se lor caliá renauir." Totun, en mans de reparadors de vaissèls experimentats ofrissiá "lèu una image mai satisfasenta". Mai tard, informava Shackleton, se mostrava extrèmament orgulhós del pichon mas robust vaissèl.[22]
Finançament[modificar | modificar la font]
A començaments de julhet de 1907, Shackleton aviá assegurat pauc supòrt financièr al delà del gatge de Beardmore e li mancavan fons per completar l'apariament del vaissèl.[23] A mejans de julhet se dirigiguèt al filantrop Edward Guinness, Earl de Iveagh, cap de la familha d'origina angloirlandès, quala acceptèt avalar la soma de 2.000 liuras a condicion que Shackleton trobès unes autres supòrts qu'aportèsson las autras 6.000 liuras. Shackleton Poguèt los aténher, en i comprenent las 2.000 liuras de sir Philip Brocklehurst, quala las paguèt per aténher un luòc a l'expedicion.[24]
Malgrat lo present de darrièra ora de 4.000 liuras de lo sieu cosin William Bèl,[25] l'expedicion èra luènh del budgèt de 30.000 liures previst, mas permetiá acabar los apariaments del Nimrod. Lo recobrament contunhariá a Australia après l'arribada del vaissèl; lo govèrn d'Australia porgiguèt una aportacion de 5.000 liuras e lo govèrn de Naua Zelanda, 1.000 mai.[26] Amb aqueles mejans, e amb autres prèstes mai pichons e de donacions, arribèron a las 30.000 liuras, e mai se fin finala los còstes totales de l'expedicion foguèron, segon estimacions de Shackleton, de 45.000 liuras.[N. 5]
Shackleton Confiava obténer força d'intradas amb la publicacion de lo sieu libre sus l' expedicion e de las conferéncias. Esperava tanben se beneficiar de la venta de sagèths de corrièrs especiales matasegellats al burèu de corrièrs de l'Antartida que Shackleton, nomenat cap de corrièrs provisòris pel govèrn de Naua Zelanda, preteniá establir. Cap d'aqueles plans produsiguèt pas los beneficis imaginats, se plan òc qu'establiguèt lo burèu de corrièrs al Cap de Royds e s'empleguèt per remanar lo corrièr de l'expedicion.[28][29][N. 6]
Personal[modificar | modificar la font]
Shackleton Esperava reclutar un important contingent de l'Expedicion Discovery e ofriguèt a lo sieu anterior camarada Edward Wilson la carga de scientific principal e segond al comandament. Wilson o refusèt, a causa de lo sieu trabalh amb lo ministèri d'Agricultura Britanica dins d'un comitat d'investigacion sus la malautiá dels tretaònids.[31] d'Autras collègas del Discovery coma Michael Barne, Reginald Skelton e George Mulock van tanben declinar la proposicion. Mulock Revelèt sens voler a Shackleton que los ancians oficiales del Discovery s'èran compromeses amb Scott e los sieus recentament anonciats plans d'expedicion.[31] Los unics participants en lo Discovery que se jonguèron a Shackleton èran dos oficiales mendres, Frank Wild e Ernest Joyce. Sembla que Shackleton vegèt Joyce a l'estança superiora d'un autobús mentre passava per davant los burèus de l'expedicion a Londres, e envièt quauquarrés a lo trobar e lo far venir.[32]
Lo segond comandant de Shackleton -malgrat que se formalizèt pas fins que l'expedicion arribèt pas a l'Antartic- foguèt Jameson Boyd Adams, un tinent de la Resèrva Naval Reiala qu'aviá refusat la possibilitat d'una comission regular per se jónher a Shackleton;[33] agiriá tanben coma meteorològ de l'expedicion. Lo capitani del Nimrod èra tanben un oficial de la resèrva naval, Rupert England. John King Davis, de 23 ans, que mai tard fariá la siá pròpria carrièra coma capitani de l'Antartic, foguèt nomenat oficial principal al darrièr moment.[34] Aeneas Mackintosh, un oficial de la marina mercant qu'aviá trabalhat a la Peninsular and Orientala Steam Navigation Companh, originalment lo segond oficial, foguèt mai tard transferit a l'equipa de còsta, en essent substituit coma segond oficial per.E. Harbord.[26] A l'equipa de còsta i èran tanben los dos cirurgians, Alistair Mackay e Eric Marshall, l'expèrt de motors Bernard Day, e sir Philip Brocklehurst, lo patrocinador que foguèt designat geòleg assistent.[35]
La redusida equipa scientific que partiguèt d'Anglatèrra compreniá lo biologista de 41 ans James Murray e lo geòleg Raymond Priestley de 21 ans, futur fondator del Scott Polar Research Institute.[36] A Australia s'i apondèron dos importants membres de l'equipa; Edgeworth David, un professor de geologia de l'Universitat de Sydney, que vendriá l'oficiala scientific principal de l'equipa, e Douglas Mawson, ancian escolan de David e conferenciant de mineralogia a l'Universitat d'Adelaida. Totes dos prevesián navegar a l'Antartida e tornar immediatament, mas se mantenguèron fin finala coma membres permanents de l'expedicion. David foguèt fondamental per en assegurant la subvencion de 5.000 liuras del govèrn australian.[26]
Abans de sortir cap a l'Antartida en agost de 1907, Joyce e Wild faguèron un cors intensiu en metòdes d'impression, doncas qu'èra intencion de Shackleton publicar un libre o revista pendent lo sieu sojorn a l'Antartic.[37]
Promesa a Scott[modificar | modificar la font]
En Febrièr de 1907 Shackleton anoncièt que preteniá situar la basa de la siá expedicion a l'anciana localizacion fixada pel Discovery per Scott, qui aviá anonciat pas encara los sieus plans futurs a l'Antartida. En una carta a Shackleton, Scott reclamava los sieus dreches de prioritat sus l'estrech McMurdo: "Pensi qu'ai qualque drech sus lo mieu pròpri camp de trabalh", e apondiá: "quinsevolhe qu'aja agut a veire amb lo exploració considerarà aquela region basicament miá". Conclusiá en remembrant a Shackleton la siá obligacion de leiautat cap a lo sieu anterior comandant.[38]
La responsa iniciala de Shackleton foguèt atenta: "M'agradariá èsser d'acòrdi amb los sieus punts d'enguarda en la mesura del possible, sens crear una situacion que seriá insostenibla per mi".[38] Totun, Edward Wilson, a qual Shackleton demandèt qu'intervenguèsse, prenguèt una linha quitament mai dura que Scott. "Pensi que se li caldriá retirar de l'estrech McMurdo", escriviá, en aconselhant a Shackleton pas far de plans de trabalhar a cap de luòc del quadrant de la Mar de Ross fins que Scott decidiguèsse pas "quines limits met als sieus pròpris dreches".[38] Shackleton li respondèt: "Ai pas cap de dobte que los sieus dreches acaban a la basa que demandèt [...] Sabi ont arriba a lo mieu limit e anarai pas mai luènh".[38]
Lo tèma demorèt sens resòlvre e èra encara pendent quand Scott retornèt d'unas activitats a la mar en mai de 1907. Scott pressionava per fixar una linha de demarcacion dempuèi 170° W cap a l'oèst, en i comprenent l'Isla de Ross, l'estrech McMurdo, e la Tèrra de Victòria, que seriá reservat per Scott. Shackleton, Amb unas autras preocupacions, se vegèt obligat a cedir. Lo 17 de mai signava una declaracion que manifestava que "Cedissi la basa McMurdo per vos",[38] e que procurariá aterrar mai cap a l'èst, plan a la Baia Balenas visitadas brèvament pendent l'expedicion Discovery, o plan a la peninsula d'Eduard VII. Tocariá pas, doncas, la còsta de la Tèrra de Victòria.[38] Èra una capitulació davant Scott e Wilson, e una pèrda significativa per l'intencion de l'expedicion d'arribar a Pol Sud Magnetic, doncas qu'èra situat dins de la Tèrra de Victòria.[38] L'istorian polar Beau Riffenburgh crotz foguèt "una promesa que èticament jamai pas se li caldriá aver demandat e qualquarren que jamai degun li caldriá pas aver donat, per l'impacte que podiá aver a la seguretat entièra de l'expedicion".[38] La disputa va agrir la relacion entre los dos òmes (que malgrat aiçò mantenián una educada relacion en public), condusirián a la ruptura totala de l'estrecha amistat anteriora de Shackleton amb Wilson.[39]
En lo sieu pròpri relat de l'expedicion Shackleton fa pas cap de referéncia a cap de baralha amb Scott. Manifestava simplament qu'"abans que partiguèssem d'Anglatèrra aviá decidit que se foguèsse possible establiriá la miá basa a la peninsula d'Eduard VII alloc de [...] L'estrech McMurdo".[12]
Expedicion[modificar | modificar la font]
Viatge al sud[modificar | modificar la font]
Après passar revista lo rei Eduard VII e la reina Alexandra, lo Nimrod va salpar lo 11 d'agost de 1907.[40] Shackleton demorèt en fasent enrè trabalh per l'expedicion; el e d'autras membres de l'expedicion s'incorporèron mai tard, en un vaissèl mai rapid. Lo grop entièr s'amassèt a Naua Zelanda, en preparant la sortida del vaissèl cap a l'Antartida lo jorn de la fin de l'annada de 1908. Per estalviar combustible, Shackleton aviá acordat amb lo govèrn per Naua Zelanda que lo Nimrod foguèsse remolcat fins al cercle polar antartic, una distància d'aperaquí de 1.400 milas marinas (unes 2.600 Km).[41] Los còstes del remolc foguèron partejats pel govèrn e la Union Steam Ship Companh.[42] Lo 14 de genièr, a la vista dels primièrs icebergs, lo remolc se retirèt.[42] Lo Nimrod, navigaire autònomament, contunhèt cap al sud a la banquisa flotant, en se dirigint cap a l'intrada de la barrièra de gèl ont sièis ans abans lo Discovery s'èra arturat e dempuèi ont Scott e Shackleton realizèron vòles de glòbs experimentales.[43]
La Barrièra (mai tard coneguda coma la Barrièra de gèl de Ross) foguèt albirada lo 23 de genièr, mas l'intrada aviá desaparegut; lo perfil de la barrièra aviá cambiat significativament en lo temps transcorregut, e la seccion qu'aviá comprés l'intrada s'èra aluenhada per formar una baia considerabla, que Shackleton nomenèt baia Balenas pel grand nombre d'aqueles cetacis que i vegèron.[44] Shackleton èra pas preparat per se riscar a hivernar a la superfícia de la barrièra que poiriá se trincar en icebergs, aital que virèt lo vaissèl cap a la peninsula d'Eduard VII. Après nombroses esfòrces falhits per s'enfocar cap a aquela còsta e d'aver de se mòure rapidament menaçats de demorar atrapats pel gèl, lo Nimrod se vegèt forçat a se retirar. Shackleton Ara solament aviá una eleccion, levat d'abandonar los objectius de l'expedicion, e èra trincar la promesa qu'aviá fach a Scott. Lo 25 de genièr ordenèt que lo vaissèl se dirigiguèsse a l'estrech McMurdo.[44]
Cap de Royds[modificar | modificar la font]
Establiment de la basa[modificar | modificar la font]
Lo Nimrod arribèt a l'estrech McMurdo lo 29 de genièr de 1908 e, mas poguèt pas arribar ont èra estat la basa del Discovery a Hut Point, a causa del gèl. Shackleton Decidiguèt esperar qualques jorns amb l'esperança que lo gèl se trincariá. Pendent aquel retard, lo segond oficial Aeneas Mackintosh patiguèt un accident que li provoquèt la pèrda de lo sieu uèlh drech. Après una cirurgia d'emergéncia a la carga de Marshall e Mackay, li calguèt renonciar a lo sieu luòc a l'equipa de còsta e tornar a Naua Zelanda. Se poguèt recuperar pro coma per retornar amb lo vaissèl de supòrt l'estacion seguenta.[45]
Lo 3 de febrièr Shackleton decidiguèt pas esperar que lo gèl se moguèsse mas qu'installèt lo sieu luòc d'aterratge çò de mès près possible, a Cap de Royds. Aquel ser van amarra lo vaissèl e seleccionèron un luòc adequat ont plaçar la cabana prefabricada de l'expedicion. Lo luòc èra separat de Hut Point près de vint milas marinas per mar, sens una rota terrèstre en direccion sud. Shackleton Cresiá que lo grop èra "afortunat per aver lo quartièr d'ivèrn tan près de lo nòstre ponch de partida cap al sud".[46] Malgrat tot, en privat passava ànsia per çò qu'es de se la mar se congelariá pro perque l'equipa poguèsse traversar lo gèl per començar los sieus viatges la prima seguenta.
Foguèron l'endeman enfeinats desembarcant las provisions e l'equipa. Lo trabalh foguèt dificultós pel tempèri e per la precaucion del capitani England, qual freqüentment portava lo vaissèl defòra de la baia fins que las condicions del gèl dins la zòna del desembarcament èran mai seguras, a la siá opinion.[47] La seguenta quinzena contunhèt amb aquela rotina, causa que portèt a una dissidència marcada entre Shackleton e lo capitani. Arribat un ponch, Shackleton demandèt a England que pleguès temporàriament amb la desencusa qu'èra malaut, mas England s'i neguèt. Lo prètzfach de desembarcament venguèt, en paraulas de Riffenburgh, "aclaparadorament malaisida"[47], mas finalizèt entièrament lo 22 de febrièr. Lo Nimrod per fin va salpar cap al nòrd, sens que England sabès que l'enginhèr Harry Dunlop portava una carta de Shackleton per l'agent de l'expedicion a Naua Zelanda, en demandant un cambiament de capitani pel viatge de retorn l'an seguent. Aquela informacion èra un secrèt a voses entre l'equipa de còsta; Marshall o enregistrava a lo sieu jornal: "content de lo veire pas mai [lo England]... Per desgràcia es una vergonha pel nom del país!".[48]
Ascensió al Mont Erebus[modificar | modificar la font]
Après la sortida del Nimrod, lo gèl de la mar se trinquèt, en talhant la rota de l'equipa cap a la Barrièra e en fasent impossiblas la preparacion e disposicion del magasèm amb los trineus. Shackleton Decidiguèt donar un impuls a l'expedicion en demandant un assag immediat d'ascens al Mont Erebus.[49]
Aquela montanha de 3.790 m. De nautor jamai pas èra estat coronada. Una equipa del Discovery (ont èran Frank Wild e Ernest Joyce) n'aviá explorat la fauda lo 1904 mas avián pas pujat mai amont de 910 m. Ni Wild ni Joyce èran pas a l'equipa principala de ascensió a la Erebus de l'Expedicion Nimrod, qu'èra format de Edgeworth David, Douglas Mawson e Alistair Mackay. Amb Marshall, Adams e Brocklehurst en formant un grop de supòrt, la pujada comencèt lo 5 de març.[49]
Lo 7 de març los dos grops se jonhián a l'entorn de la 1.700 m., E avançavan totes plegats cap a la cresta. L'endeman un torb los retenguèt, mas lo 9 de març a primièra ora la pujada contunhèt, en arribant aquel meteis jorn a la cresta del cràter principal, mai bas.[49] En aquel moment los pès de Brocklehurst èran tròp congelats per poder contunhar, e lo daissèron al campament mentre la rèsta avançavan fins al cràter actiu, ont arribèron après quatre oras. Faguèron qualques experiéncias meteorologicas e prenguèron fòrça mòstras de ròca. La descenuda foguèt rapida, relliscant per successius pendents de nèu. L'equipa arribava lo 11 de març a la cabana de Cap de Royds "gaireben mòrts", segon Eric Marshall.[49]
Ivèrn de 1908[modificar | modificar la font]
La cabana de l'expedicion, una estructura prefabricada de 10 x 5,8 mètres, èra preparada per èsser ocupada a fins de febrièr. Se dividissiá en un seguit de cubicles per doas personas, amb un airal de cosina, una sala escura, magasèm e laboratòri. Los ponis èran en estables bastits al costat mai arrecerat de la cabana, mentre las gosseres èran al bòrd del porxo.[50] L'estil de direccion inclusiu de Shackleton, en contrast amb lo de Scott, fasiá pas cap de distincion entre oficialas e de marinièrs, en vivent, en trabalhant e en manjant amassa. La morala èra nauta; lo geòleg assistent Philip Brocklehurst escriviá: Shackleton "aviá lo don de tractar a cada membre cossí se foguèsse çò de mès de preciós per l'expedicion".[51]
dins los seguents meses de foscor iuernala, Joyce e Wild estampèron a l'entorn de 30 còpias del libre de l'expedicion, Aurora Australis, que cosèron e enquadernar en emplegant materialas de embalatge.[52] Çò de mès d'important del trabalh d'ivèrn, totun, foguèt se preparar pels importants viatges de la seguenta estacion, que li caliá comprene d'assages tantes al Pol Sud coma lo Pol Sud Magnetic. En installar la basa a l'estrech McMurdo, Shackleton aviá pogut restablir lo Pol Magnetic coma un objectiu de l'expedicion. Lo meteis Shackleton liderariá lo viatge al Pol Sud, qu'aviá patit un contratemps seriós pendent l'ivèrn quand moriguèron quatre dels ponis restants, principalament per manjar sable volcànica per lo sieu naut contengut de sal.[49]
Viatge al sud[modificar | modificar la font]
Marcha exteriora[modificar | modificar la font]
L'eleccion de Shackleton d'una equipa de quatre òmes pel viatge cap al Pol Sud vendiá determinada en granda part pel nombre de ponis qu'avián subreviscut. Influit per las siás experiéncias a l'Expedicion Discovery, aviá depausat la siá confidança en ponis mai qu'en cans per la longa marcha polara.[53] Lo trineu a motor, que corriá plan en gèl plan, poiriá pas afrontar las superfícias de la Barrièra e foguèt pas considerat pel viatge polar.[54] Los òmes escuelhuts per Shackleton per l'acompanhar èran Marshall, Adams e Wild. Joyce, Amb mai experiéncia a l'Antartic que cap de autre, levat de Wild, foguèt exclús de l'equipa après que la revision medica de Marshall suscitèsse de dobtes sus la siá salut.[55]
La marcha comencèt lo 29 d'octòbre de 1908. Shackleton Aviá calculat la distància d'anar e tornar al pol en 1.494 milas marinas (2.767 km). Lo sieu plan inicial comptava 91 jorns per far lo viatge, en exigint una distància mejana jornalièra per sus las 16 milas marinas (30 km).[56] Après un començament lent a causa d'una combinacion de tempèri e coixesa dels cavals, Shackleton redusiguèt la ració alimentària jornalièra per estendre lo temps de viatge disponible fins a 110 jorns, amb una mejana jornalièra mai cuerta, a l'entorn d'unas 13 milas marinas (unes 25 km).[57] Entre lo 9 e lo 21 de novembre faguèron un bon progrès, mas los ponis patissián a la malaisida superfícia de la Barrièra, e lor calguèt sacrificar lo primièr dels quatre quand èran a 81° S. Lo 26 de novembre atenguèron una nòva marca en arribar als 82° 17′, una hita marcada per la marcha cap al sud de Scott de decembre de 1902.[58] L'equipa de Shackleton aviá cobèrt la distància dins 29 jorns en luòc dels 59 de Scott, doncas que seguiguèron una pista considerablament mai cap a l'èst que la de Scott per evitar los problèmas amb la superfícia gelada que lo viatge anterior s'èra trobat.[59]
Mentre lo grop s'endintrava en territòri desconegut, la superfícia de la Barrièra se tornava de mai en mai rota e dificultosa, en causant la mòrt de dos ponis mai. Las montanhas de l'oèst s'acorbaissavan en bloquejant lo sieu camin cap al sud, e cridèt l'atencion del grop una "resplendor de lum brilhant" al cèl, davant sedença.[60] La causa d'aquel fenomèn demorèt clara lo 3 de decembre quand, après pujar a las crestas de la sarrada, vegèron davant eles çò que Shackleton mai tard descriuriá coma "rota dubèrta al sud, [...] Un grand glacièr, en corrent gaireben de nòrd a sud entre doas enòrmas sarradas de montanhas".[61] Lo reflèxe de la lutz a la superfícia de gèl del glacièr aviá produsit l'efièch observat.
Shackleton Cristianèt aquel glacièr amb lo nom de "Beardmore" en onor del patrocinador mai important de l'expedicion. Lo trajècte per la superfícia del glacièr foguèt tota una pròva, mai que mai per las pautas del poni restant, Socks, qu'aviá fòrça dificultats per manténer l'equilibri. Lo 7 de decembre, Socks desapareguèt en quèir per una fenda prigonda e foguèt prèste de rosigar Wild. Urosament per l'equipa, l'arreu del poni se trinquèt e lo trineu amb los porgiments demorèt a la superfícia. Un còp perdut lo darrièr poni, lor calguèt cargar personalament lo trineu la rèsta del viatge.[62]
A mesura que lo viatge avançava, los antagonismes personals emergien. Wild Exprimissiá privadament lo desir que Marshall "queiguesse en una fendascla de mil pès de prigondor".[N. 7] Per la siá banda, Marshall escriguèt que seguir Shackleton al pol èra "coma seguir una femna vièlha. Totjorn aterrit".[64] Totun, lo jorn de Nadal o celebrèron amb cremason de menta e de cigarros. La siá posicion èra 85° 51′ S, encara a 249 milas marinas (461 km) del pol, e portavan de provisions de manjar justas per un mes, doncas qu'avián daissat la rèsta en magasèms per lo sieu viatge de retorn.[64] Aurián pas pogut cobrir la distància restant al pol e tornar amb aquela quantitat de manjar.[65] Totun, Shackleton èra pas preparat encara per admetre que lo pol èra plan al delà e decidiguèt contunhar endavant après redusir mai las racions alimentàrias e lançar tota l'equipa levat del mai essencial.[66]
Lo jorn de sant Esteve per fin completèron la pujada dels glacièrs e començava la marcha per la altiplà Polara. Las condicions èran pas melhoras, totun. Shackleton Anotèt que lo 31 de decembre foguèt "lo jorn mai portar qu'avèm agut"[67] Determinèron l'endeman qu'avián atengut los 87° 6½′ S, e doncas, avián batut los remembres polars Nòrd e Sud.[N. 8] Aquel jorn Wild anotava que "solament qu'aguèsson agut amb eles Joyce e Marston alloc d'aqueles dos captaires inutils... " (Marshall e Adams) "... Auriam fach lo pol facilament".[69] Lo 4 de genièr de 1909 Shackleton admetiá fin finala la desbranda e revisava lo sieu objectiu en lo limitant a l'obtencion simbolica d'èsser a mens de 100 milas del Pol Sud.[70] L'equipa aviá lutat fins al limit de la subrevivença,[71] fins al 9 de genièr de 1909, après un darrièr esfòrç sens lo trineu ni cap de autra equipa, la marcha se donèt per acabada. "Avèm tirat lo darrièr cartutx", escriviá Shackleton, "e la fin es 88° 23′ S".[72] Èran a 97 milas del Pol Sud. La bandièra britanica se plantèt solemnament e Shackleton metèt lo nom del Rei Eduard VII a la plana polara.[N. 9]
Viatge de retorn[modificar | modificar la font]
Lo grop comencèt lo camin de retorn a l'ostal après 73 jorns de viatge cap al sud. Las racions s'èran redusits de divèrses còps per estendre lo temps de viatge de retorn al delà de la prevision originala de 110 jorns. Shackleton Aspirava ara arribar a Hut Point dins 50 jorns ont, en seguint las instruccions donadas per Shackleton, lo Nimrod auriá retornat per emprene lo retorn a l'ostal e li caliá partir lo 1 de març coma fòrça tard. Las condicions fisicas dels quatre òmes èran precàrias,[74] e totun atenguèron recórrer unas distàncias impressionantas dins los primièrs jorns del camin cap al nòrd, en arribant al cap del glacièr lo 19 de genièr.[74] Quand començavan la descenuda avián de provisions per manjar cinc jorns amb mièjas racions, que lor caliá durar fins al magasèm plaçat a la part bassa del glacièr;[74] pendent la pujada, lo meteis recorregut los aviá preses 12 jorns. La condicion fisica de Shackleton èra en aquel moment la màger preocupacion, totun, segon Adams "quand pièger se sentiá, mai fòrt estirava".[74]
Arribèron al magasèm lo 28 de genièr. Wild, Malaut amb disenteria, èra emplàstica de cargar ni manjar res a l'excepcion de galetas, que n'i aviá pauca quantitat. Lo 31 de genièr Shackleton li'n donèt la siá galeta a Wild, un gèst qu'aquel reculhiá a lo sieu jornal: "Per Dieu, jamai pas o desbrembarai. Milièrs de liures aurián pas crompat una galeta".[75] Unes jorns mai tard la rèsta del grop preniá una enteritis severa, resultat de manjar carn dels ponis en marridas condicions. Mas lo ritme de la marcha se li caliá manténer; las redusidas quantitats de manjar qu'avián entre magasèms aurián convertit en fatal quin retard que siá. Urosament un vent fòrt que bufava per los permetèt darrièr de metre una vela e manténer un bon ritme de marcha.[76]
"Sèm tan primes que los nòstres uasses nos fan mal quand pausam a la nèu dura", escriviá Shackleton.[77] A comptar del 18 de febrièr comencèron a trobar territòri familial, e lo 23 arribèron al magasèm de Bluff, que per fortuna per eles, èra estat copiosament aprovisionat per Ernest Joyce. La gamma de delicis addicionales a las caissas de porgiments regulars foguèt inventoriada per Shackleton: "de Prunas de Carlsbad, uòus, pastissons, púding de prunas, pan de gingebre e de fruchas confitades".[78] Lo comentari lacònic de Wild foguèt "Lo bon de Joyce".[79]
Las siás preocupacions alimentàrias demoravan resolgudas, mas lor caliá encara tornar a Hut Point abans del 1 de març. L'estapa finala de la siá marcha se vegèt interrompuda per un torb, que los bloquegèt pendent 24 oras. Lo 27 de febrièr, quand èran encara a 33 milas marinas (61 km) per arribar, Marshall s'estartalhèt. Alavetz Shackleton decidiguèt partir amassa amb Wild cap a Hut Point amb l'esperança de trobar lo vaissèl e lo reténer fins qu'Adams e Marshall poguèsson èsser rescatats. L'endeman 28 de febrièr cap a l'arribavan tard a la cabana.[80] en Esperant que lo vaissèl foguèsse près, procurèron atraire la siá atencion en calant fuòc a una pichona cabana de fusta emplegada per observacions magneticas.[81] Un pauc après, lo Nimrod, que s'aviá ancorat a la lenga del glacièr Erebus, apareissiá a la siá vista: "I a pas una vision mai erosa pels uèlhs de l'òme", escriuriá Wild mai tard.[81] Passèron tres jorns abans pas poguèren rescatar Adams e Marshall de la barrièra, e abans del 4 de març tot l'equipa del sud èra a bòrd e Shackleton podiá demandar plen vapor cap al nòrd.[81]
Equipa del Nòrd[modificar | modificar la font]
Mentre se preparava per lo sieu viatge del sud, Shackleton donava d'instruccions a Edgeworth David per portar una equipa dins Tèrra Victòria a far trabalhs magnetics e geologics. L'equipa li caliá ensajar arribar al Pol Magnetic e li caliá far un estudi geologic complet de l'airal de las Vals Shutas.[N. 10] L'equipa de David çò formavan: el meteis, Douglas Mawson e Alistair Mackay, en portant eles dirèctament las provisions. Los cans demoravan a la basa per los emplegar per aprovisionar de magasèms e d'autres trabalhs rutinàries.[83] Lo grop aviá d'òrdres de plantar la Union Jack al Pol Magnetic e de prene possession de Tèrra Victòria per l'Empèri Britanic.[84] Après qualques jorns de trabalhs preparatoris, comencèron lo 5 d'octòbre de 1908, traçant las primièras milas amb la automotor.[85]
A causa de las condicions de la mar gelada e del temps advèrs, lo progrès foguèt inicialament fòrça lent. A la fin d'octòbre avián crosat l'Estrech McMurdo e avián avançat 100 km resseguint la malaisida còsta de la Tèrra de Victòria; en aquel ponch decidiguèron concentrar totes los sieus esfòrces en arribar al Pol Magnetic.[86] Après traversar la Lenga de gèl de Nordenskjold e la traïdora glacièr Drygalski, poguèren fin finala quitar de la còsta e campular cap al nòrd-oèst, cap a la localizacion aproximada del Pol Magnetic. Abans, David se salvèt per pauc en quèir a una fendascla e èsser rescatat per Mawson.[87][88]
La via fins a la altiplà interiora èra a travèrs d'una laberíntica glacièr (mai tard nomenada glacièr Reeves en onor del conservador de mapas de la Royal Geographical Society),[89] que los portariá lo 27 de decembre a una superfícia de nèu dura.[88] Aiçò los permetèt passar mai rapidament, a una mejana superiora a las 10 milas marinas (19 km) jornalièras, en realizant d'observacions magneticas regulars. Lo 16 de genièr aquelas observacions indicavan una distància aproximada de 13 milas marinas (24 km) al Pol Magnetic. L'endeman, 17 de genièr de 1909, arribavan a lo sieu objectiu, en fixant la posicion del pol coma 72° 15′ S, 155° 16′ E, en una elevacion de 2.210 m. En una silenciosa ceremònia, David prenguèt possession formala de l'airal per l'Empèri Britanic.[88]
Agotats e amb pauc manjar, l'equipa encarava un viatge de retorn de 250 milas marinas (460 km), amb solament quinze jorns per lo completar e arribar a la còsta, ont avián planificat de trobar lo Nimrod. Malgrat l'afeblida fisica creissenta mantenguèron lo sieu ritme jornalièr, e lo 31 de genièr èran a 16 milas marinas (30 km) del ponch de recuelhuda acordada. Mas lo tempèri los retardèt e arribarián pas a la cita fins al 2 de febrièr. Aquela nuèch, al mitan d'una fòrta nevada, lo Nimrod passèt per lo sieu costat, mas poguèren pas distinguir lo campament.[88] Dos jorns mai tard, totun, après que lo Nimrod aguès tornat cap al sud un autre còp, lo grop foguèt albirat dempuèi lo vaissèl e poguèren tornar a la seguretat del Nimrod, malgrat qu'amb las prèssas per pujar a bòrd, Mawson queiguec en una fendascla de 5,5 m. Lo grop èra estat en viatjant pendent quatre meses e portavan la meteissa ròba amb qué èra partida de Cap de Royds; segon òm ditz "l'aròma èra aclaparador".[90] Abans d'aquel rescat, Nimrod aviá reculhit una equipa geologica format de Priestley, Brocklehurst e Bertram Armytage, qu'èran estats en fasent de trabalhs geologics a la region del glacièr Ferrar.[90]
Sequèlas[modificar | modificar la font]
Lo 23 de març de 1909, Shackleton aterrava a Naua Zelanda e telegrafiava un informe de 2.500 paraulas al londinenc Daily Mail, qu'aviá amb el un contracte exclusiu.[91] Al mitan del aclamació e lloança sens limits que Shackleton recebèt de la comunitat de exploradors, en i comprenent Nansen e Amundsen, la responsa de la Royal Geographical Society èra mai moderada. Lo sieu anterior president, Sir Clements Markham, exprimissiá privadament la siá incredulitat de la latitud proclamada per Shackleton.[92] Totun, lo 14 de junh, Shackleton foguèt recebut a l'estacion de Charing Cross de Londres per una granda multitud, que compreniá Leonard Darwin, lo president de la RGS e un fòrça reticent capitani Scott.[93]
Per çò qu'es de la latitud pretenuda, la rason per dobtar de la siá precision èra qu'après lo 3 de genièr totes los calculs de posicion se basavan en calculs aimats; es a dire, recorregut, velocitat e temps transcorregut. La darrièra observacion del 3 de genièr aviá comptat la latitud coma 87° 22′. La taula de distàncias de Shackleton mostrava que pendent los tres jorns seguents avián cobèrt pauc mai de 40 milas marinas (74 km), per arribar a 88° 7′ aperaquí lo 6 de genièr. Foguèron alavetz retenguts pendent dos jorns per una rufaga. Lo 9 de genièr de 1909 la taula mòstra que l'equipa aviá viatjat 16 milas marinas (30 km) mai, dempuèi lo sieu darrièr campament per arribar al ponch mai meridional, e la meteissa distància de retorn al camp.[94] Aquela distància dins un sol jorn superava de long las realizadas en quina autra estapa que siá del viatge. Shackleton O justificava en disent qu'avián fach un esprint, "mitat correnta, mitat en caminant", sens la nosa del trineu ni cap de autra equipa.[72] Totes quatre òmes confirmèron independentament la siá cresença en la latitud atenguda, e posteriorament cap donèt pas motius perque se dobtèsse de la siá paraula.[95]
Se produsiguèt lèu la reconeissença oficiala a Shackleton en forma de nomentament de Comandant del Reial Orde Victorià, autrejat pel rei, que mai tard conferissiá una orde de cavalièr.[96] La RGS li autregèt una medalha d'aur, e mai se aparentament amb resèrvas; "nosautres prepausam pas far una distincion tan granda coma la que s'autregèt al capitani Scott", manifestava un oficial.[97] E mai se als uèlhs del public èra un eròi, las riquesas que Shackleton aviá pas previst se materializèron. Los còstes de l'expedicion pugèron e lo besonh de cobrir los avals faguèt que poguèsse solament superar las dificultats economicas mercés a una tardana subvencion governamentala, aimada en 20.000 liuras.[98]
Lo recòrd de latitud mai meridionala de l'expedicion Nimrod durèt mens de tres ans, fins que Amundsen arribèt al Pol Sud lo 15 de decembre de 1911. Per lo sieu succès en dobrint pista Shackleton foguèt fach un omenatge per Amundsen quand comentèt: "Çò que Nansen es al Nòrd, Shackleton o es al Sud".[99] A comptar de la conquista del pol, las ambicions antarticas de Shackleton se fixèron en la trauèssa transcontinental, qu'ensajariá, ne va, amb l'Expedicion Endurance de 1914-1917. S'assegurava, totun, lo sieu estatus coma figura principala de l'Edat eroïca de la exploració de l'Antartida. Unes autres membres de l'Expedicion Nimrod atenherián tanben reputacion e posicion los seguents ans. Edgeworth David, Adams, Mawson e Priestley recebèron fin finala de títols de cavalièr; aqueles dos darrièrs contunhèron de participar a autras expedicions polaras, se cap plan d'eles tornèt o far amb Shackleton. Mawson Dirigiguèt l'Expedicion Antartica Australiana de 1911-1913, e Priestley faguèt partida de l'Expedicion Tèrra Nòva, a l'equipa scientifica de la Mar del Nòrd. Frank Wild òc que tornèt collaborar amb Shackleton, en fasent de segond en cap del "Boss" a l'Expedicion Endurance e la cuerta expedicion Quest ont prenguèt lo comandament après la mòrt de Shackleton a Georgia del Sud lo 1922.[100] Dètz ans après lo sieu retorn de l'Antartida, lo Nimrod demorèt de faches paucs a la mar del Nòrd, après encalhar a Barbèr Sands davant la còsta de Norfolk (Reialme Unit) lo 31 de genièr de 1919. Subrevisquèron solament dos de los sieus dotze tripulants .[101]
En Febrièr de 2007, après gaireben un sègle atrapat en un blòc de gèl jos la cabana de l'expedicion, se descobriguèron doas caissas de whisky de Shackleton de la part d'una equipa de la Antarctic Heritage Trust (Naua Zelanda). A la debuta de 2010, una de las caissas de whisky se recuperèt del gèl e se portèt dirèctament al Musèu de Canterbury.
A mitjan 2010, la caissa de Mackinlay's Rare Old Highland Malt Whisky foguèt desglaçada pauc a pauc, pendent doas setmanas, dins una sala fresca mai que mai dessenhada. La temperatura de la caissa s'elevèt fòrça lentament a comptar de -20 °C fins a 0 °C. En n'examinar los contenguts, l'equipa de conservacion demorèt encantat de recuperar onze botelhas de whisky de Shackleton, dètz d'elas intactes, encara endrabadas amb lo papièr e la palha de proteccion.[102][103][104]
En Genièr de 2011, après meses de negociacions per obténer los permises necessaris, tres botelhas de whisky Mackinlay foguèron retornadas dins las Tèrras nautas d'Escòcia e transportadas al laboratòri de licors de Whyte & Mackay a Invergordon per la siá analisi scientifica detalhada. Lo Mèstre Elaborador Richard Paterson, e la siá equipa dirigida pel Dr. James Pryde, passèt de divèrsas setmanas al laboratòri olorant, en tastant e desconstruint lo whisky per revelar lo sieu vertadièr eiretatge.
Inspirat per la siá analisi, Whyte & Mackay assumiguèt lo rèpte de tornar a crear aquel whisky. Una barreja de maltes que vàrian en edat dempuèi uèch fins a trenta ans. Amassa amb lo licor, la botelha e la empaquetat se recrearàn tanben tala qual foguèron gaudits per Shackleton e la siá equipa de l'expedicion Nimrod. Un percentatge de cada botelha venduda se destinarà a la Antarctic Heritage Trust (Naua Zelanda) per ajudar a finançar la siá activitat.[1]
Vejatz tanben[modificar | modificar la font]
- Edat eroïca de la exploració de l'Antartida
Nòtas[modificar | modificar la font]
- ↑ BBC Notícias.
Referéncias[modificar | modificar la font]
Fonts[modificar | modificar la font]
- Amundsen, Roald. The South Pole. E & II (en anglés). Londres: C. Hurst, 1976. ISBN 0-903983-47-8.
- Crane, David. Scott of the Antarctic (en anglés). Londres: Harper Collins, 2005. ISBN 978-0-00-715068-7.
- Fisher, Margery and James. Shackleton (En anglés). Londres: James Barrie Books, 1957.
- Huntford, Roland. Shackleton (En anglés). Londres: Hodder & Stoughton, 1985. ISBN 0-340-25007-0. OCLC 13108800.
- Mills, Leif. Frank Wild (en anglés). Whitby: Caedmon of Whitby, 1999. ISBN 0-905355-48-2.
- Paine, Lincoln. Ships of Discovery and Exploration (en anglés). Boston: Houghton Mifflin, 2000. ISBN 978-0-395-98415-4.
- Preston, Diana. A First Rate Tragedy: Captain Scott's Antarctic Expeditions (en anglés). Londres: Constable & Co, 1997. ISBN 0-09-479530-4.
- Riffenburgh, Beau. Nimrod: Ernest Shackleton and the Extraordinary Story of the 1907–09 British Antarctic Expedition (en anglés). Londres: Bloomsbury Publishing, 2005. ISBN 0-7475-7253-4. OCLC 56659120.
- Shackleton, Ernest. The Heart of the Antarctic (En anglés). Londres: William Heinemann, 1911.
- Speak, Peter. William Speirs Bruce: Polar Explorer and Scottish Nationalist (en anglés). Edimburg: National Museums of Scotland, 2003. ISBN 1-901663-71-X.
- «Purchasing Power of British Pounds from 1264 ton Present» (en anglés). Measuring Worth. [Consulta: en 12 octòbre 2011].
- «Explorers' century-old Whisky found in Antarctic» (en anglés). USA Today, 05-02-2010 [Consulta: en 4 octòbre 2011].
- Katz, Gregory «Explorer's century-old scotch returns from Antarctica» (en anglés). Toronto Star. Associated Press, 18-01-2011 [Consulta: en 14 octòbre 2011].
- «Shackleton'S frozen whisky ton reveal 100-year-old secrèts» (en anglés). BBC News, 18-01-2011 [Consulta: en 14 octòbre 2011].
Ligams extèrnes[modificar | modificar la font]
- British Antarctic Expedition 1907–1909 al New Zealand Antarctic Heritage Trust
- Nimrod, Lista de la tripulació a Cool Antarctica
- The Nimrod expedition, 1907–1909 al Glasgow Digital Library
- Shackleton hut Ton be resurrected a BBC News
- Whisky ont ice takes ont new meaning, One News, TVNZ, 21 de julhet de 2010. Notícia suls trabalhs de conservacion d'una caissa de whisky de la cabana de Shackleton.
- S, 155° / 72.250°S,°E / -72.250; 155.267