Lo Pradet

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vila d'Occitània
Lo Pradet
Le Pradet
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Plaia Bòneitèrras
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 06′ 23″ N, 6° 01′ 26″ E
Superfícia 9,97 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
273 m
25 m
0 m
Geografia politica
País  Provença
Estat Bandièra de França França
Region
93
Provença-Aups-Còsta d'Azur
Departament
83
Var Armas deu Departament de Var
Arrondiment
832
Tolon
Canton
8342
La Garda
Intercom
248300543
Metropòli de Tolon Provença Mediterranèa
Cònsol Hervé Stassinos
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
10 265 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

10 412 ab.
Densitat 1 110,73 ab./km²
Autras informacions
Gentilici pradetan, pradetanana
Còde postal 83220
Còde INSEE 83098
http://www.le-pradet.fr/

Lo Pradet (tanben subrenomat Lo Pichon Prat) es una comuna francesa e provençala, en Provença, situada dins lo departament de Var e la region de Provença-Aups-Còsta d'Azur.

Geografia[modificar | Modificar lo còdi]

Comunas a l'entorn.

Situacion[modificar | Modificar lo còdi]

Situat a 8 km de Tolon e 13 km d'Ieras, lo Pradet es limitròfa ambé La Garda a l'Oèst e au Nòrd, e ambé Carcairana a l'Èst.

La partida nòrd constituís una plana nomada Lo Plan. La façada sud si duerbe sus la rada de Tolon, una còsta de bauç dubèrta de calas e plaias largas (Lo Pin de Gala, Lo Mónegue, Lei Bonetas, La Garòna, Leis Orsinieras ambé son pòrt) acabada au Sud-Èst per lo Cap de Carcairana que sarra l'Èst de la rada.

Geologia[modificar | Modificar lo còdi]

Lo sòu sistrós e argielós, mai recubèrt de nitas au Plan, es propici ai culturas ortolanas, ai culturas floralas, a la vinha (amb especialament lo Tiboren, tipe de rasim rare) e a l'olivier (un molin d'òli fonciona encara).ñ

Lei massís, d'aspècte encara fèr, son cubèrts de súvers, de pins pinhon, de mimòsas... Lo maquís ocupa mai d'un quilomètre carrat fàcia a la mar.

Clima[modificar | Modificar lo còdi]

Lo Pradet si situa sus la Còsta d'Azur e beneficiá d'un clima mediterranèu deis estius cauds e secs e deis ivèrns doç e relativament umides. La rada pòu si sometre a de vents violents amb un recòrd establit a 148 km/h lo 28 de novembre de 1983.

En mejana annuala, la temperatura s'establís a 15,9 °C amb una mejana maximala de 20,1 °C e una minimala de 11,8 °C. Lei temperaturas nominalas maximalas e minimalas notadas son de 29 °C en julhet e aost, e 6 °C en genier e febrier, valors doças gràcias a la preséncia de la Mar Mediterranèa. Lei jorns de gelada son pron rares mai lo 10 de febrier de 1986, la temperatura de −7,5 °C siguèt notada. Au contrari, lo 7 de julhet de 1982, la temperatura de 40,1 °C establissèt un recòrd. L'ensolelhament mejan s'establís a 2 899,3 oras l'an amb una poncha a 373,8 oras en julhet.

Autra valor importanta, caracteristica dau clima mediterranèu, lei precipitacions totalizan a Ieras 665 mm dins l'an, valor relativament febla a respècte d'autrei comunas dau contorn mediterranèu, e sustot lei plueias son despartidas fòrça inequitablament, ambé mens de sèt millimètres en julhet e quasi nonanta quatre millimètres en octòbre. Lo recòrd de precipitacions notadas en vint-e-quatre oras s'establissèt a 156 millimètres lo 16 de genier de 1978.

Catastròfas naturalas[modificar | Modificar lo còdi]

Transpòrts[modificar | Modificar lo còdi]

Lo Pradet es a 14 km de l'aeropòrt de Tolon-Ieras e a 87 km d'aqueu de Marselha Provença.

La gara SNCF TGV pus pròcha es aquela de Tolon (8 km). Leis autrei garas pròchas son a La Garda (Gara de la Garda) an aperaquí 3 km, La Crau d'Ieras (Gara de la Crau d'Ieras) an aperaquí 9 km, e Ieras (Gara d'Ieras) an aperaquí 11 km.

La comuna es traversada de levant a ponent per la rota departamentala 559 de Tolon vèrs Carcairana e Ieras, e per la departamentala 86 dau nòrd au sud, de La Garda vèrs la plaia de la Garòna au Pradet.

Lo Pradet es egalament traversat de levant a ponent per la pista ciclabla dau Litorau varés, que va de Tolon a Sant Rafèu. Fòrça trevada, aquesta pista ciclabla es a venir una vertadiera via verda, d'una largor mejana de 5 m.

Transpòrts urbans[modificar | Modificar lo còdi]

Lei linhas de bus de la Ret Mistrau de Comunautat d'aglomeracion de Tolon Provença Mediterranèa asseguran la liason ambé lei comunas vesinas :

Lo divendres e lo dissabte de sera, de 21 h 00 a 00 h 30, la linha nocturna N11 assegura la liason vèrs Tolon e Ieras.

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Lo nom de la comuna vèn de la configuracion d'una de sei partidas onte l'umiditat dau fons dei plans, la preséncia de fòrça rius e lei setmanas nombrosas d'inondacion an totjorn favorizat la creissença de l'èrba. Requist, aquest terren siguèt partejat entre lei bastidas nombrosas, en pichons prats, lei pradets.

Coma una rota de cresta jonhèt Massalia (Marselha) a Nikkaia (Niça), en passant per Telo Martius (Tolon) e Olbia (Ieras), de mas galloromans s'installèron sus çò que uèi es lo Pradet. En revenge, ren pròva que l'esplecha de la mina de Cap Garòna ague començat an aquela epòca. Lei premiers documents sus aquest subjècte datan que dau sègle XVII. L'esplecha aguèt luec de 1862 a 1917.

Si ditz qu'en 1815 Joaquim Murat (Joaquim Murat) si seriá escapat vèrs Corsega a partir dau Pradet.

Lo Pradet siguèt un masatge restacat a la comuna de la Garda fins en 1894.

Devisa[modificar | Modificar lo còdi]

Semper supra det, que si pòu traduire dau latin per "Done totjorn mai".

Administracion[modificar | Modificar lo còdi]

Lista dei cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març de 2014 2026 Hervé Stassinos UMP Consultant en seguretat informatica
aost de 2012 2014 Bernard Pezery divèrs senèstra Engenhaire a la direccion generala de l'Armament a Sant Mandrier
març de 2008 julhet 2012 (mòrt en foncions) Claude Mesangroas aparentat PS infirmier
març de 1989 2008 Roland Joffre PS puèi PRG ensenhaire
octobre de 1979 1989 Pierre Segony UDF mètge generalista, conselhier regionau
junh de 1979 octobre de 1979 Raymond Jardin PSU professor
març de 1977 junh de 1979 (demission) Alain Le Léap PCF inspector de las talhas
mai de 1953 1977 Victor Cravero SFIO agricultor
1945 1953 Vincent Truc SFIO agricultor
  1945      
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Eleccions municipalas de 2008[modificar | Modificar lo còdi]

Comuna

Ambé cinc listas presentas au premier torn, e quatre au segond torn, Claude Mesangroas (Glaudi Mesangroàs), premier adjonch dau premier cònsol precedent, siguèt elegit ambé 33,9% dei vòtz.

Demografia[modificar | Modificar lo còdi]

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 11074, totala:


1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
- - - - - - - - 1 378

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 799 1 804 1 912 - - - - - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
3 121



Cercar
10 975
10 603
10 998
11 214
11 502
2009 2010
11 455
11 771
11 506
11 830
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 10265 abitants.

Luecs e monuments[modificar | Modificar lo còdi]

Vagonet davant la mina de coire

Musèu de la mina de Cap Garòna[modificar | Modificar lo còdi]

Dubèrt en 1994, si situa dins lei galariás de coire ancianas de qué reprodutz l'istòria d'un biais educatiu. Coifat d'un casco de chantier, sota un plafon bas tendut d'un fielat de seguretat, lo visitaire explòra lo passat d'aquesta mina de coire modèsta, esplechada industrialament de 1862 a 1917. De juecs de lume e animacions sonòras si debanan dins lo silenci e la sornura d'aquesta cavèrna, cavada per lei minaires venguts de Piemont. Una pausa vidèo dedins una sòrta de caisson de fusta permetrà de ne'n saber mai sus la transformacion dau minerau e leis usatges multiples dau coire.

Au sen d'un massís forestier que tresplomba la Mediterranèa, lei minas de coire ancianas de Cap Garòna comptan entre lei cinc sites mineralogics mai bèus dau monde. Lo musèu reprodutz la vida dei minaires e l'istòria de la ròca.

Es lo solet musèu francés dau coire e dei micromineraus.

Plaça Flamenc

En 1984, la qualitat excepcionala de l'environament incita leis autoritats localas d'aparar e de metre en valor aquest patrimòni d'interès nacionau e europèu que representa la mina de Cap Garòna. Faudrà esperar dètz ans denant d'inaugurar lo musèu de la mina.

Lo castèu de la Clausa Monier e lo parc Cravero[modificar | Modificar lo còdi]

Bòsc de Corbabaissa

Lo castèu de la Clausa Monier data de la fin dau sègle XVI e dau començament dau sègle XVII. En 1667, lo castèu aparteniá au senhor de la Garda, Josèp de Catelin. Jan Loís Raimond Mallard venguèt l'aquistaire dau castèu en 1790, lo gardèt fins en 1862, puei lo revendèt a M. Monier. Lo castèu venguèt alora la Clausa Monier, mai si disiá mai simplament lo castèu dau Pradet. A l'origina, la proprietat de 30 ectaras èra plantada de vinhas, de lòng de tota la carriera principala dau Pradet (l'avenguda de la DLF actuala). La municipalitat l'aquistèt en 1973. Renovat de 1973 a 1977, lo castèu venguèt la comuna dau Pradet e lo parc siguèt batejat parc Cravero (dau nom d'un premier cònsol pradetan ancian).

Uèi lo parc somonde la tranquillitat d'alèias ombrejadas per la rama d'aubres centenaris, una paumiereda rica de 70 espècias, d'espècias vegetalas nombrosas e un pichon parc deis animaus.

Bastida de Mandrot[modificar | Modificar lo còdi]

Aquest ostau dei muralhas de pèira siguèt bastit per Le Corbusier en 1930 au camin de l'Artauda. S'inscriu entre lei monuments istorics despuei un arrèst dau 29 de decembre de 1987 e recevèt lo labèl "Patrimòni dau sègle XX en PACA" per lo Ministèri de la Cultura.

Leis Orsinieras

Autres[modificar | Modificar lo còdi]

  • La galariá d'art Cravero, la glèia de Sant Ramond, lo fòrt de la Gavaressa, lo massís de la Còla Negra, lo jardin e lo bòsc de Corbabaissa, lo draiòu de descubèrta "Jan Francés Jubé" de Cap Garòna.
  • De calas remarcablas pontuan la baia de la Garòna fins au Cap de Carcairana. N'i a que son accessiblas per la rota mai l'ideau es de lei descurbir per lo draiòu dau litorau. L'accès de certanei porcions d'aquest draiòu es defendut que son perilhosas (avalancaments, draiòu pontualament atacat per la mar).
Fònt detràs la comuna

Personalitats liadas a la comuna[modificar | Modificar lo còdi]

Jardin public

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

Raymond Jardin (Raimond Jardin), 1993, Le Pradet, histoires et Histoire, Ofici municipau de la Cultura e de la Joventura, Lo Pradet.

Cinèma[modificar | Modificar lo còdi]

Les démons de l'aube (Lei demònis de l'auba) (1945) d'Yves Allégret ambé Simone Signoret, realizat sus lei comunas de Carcairana e dau Pradet.

Vèire tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Liames extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas[modificar | Modificar lo còdi]