Assoan

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Assoan
أسوان
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Vista de la vila modèrna.
Geografia fisica
Coordenadas 24° 05′ 10″ N, 32° 53′ 31″ E
Geografia politica
País Bandièra: EgipteEgipte
Governorat Assoan
Geografia umana
Populacion
(?)
275 000 ab.

Assoan o Siene (en grèc: Συήνη Siene, en còpte: Soan, en arabi: أسوان Assoan) es una vila d'Egipte situada a gaireben 843 km al sud del Caire, sus la riba drecha del Nil, près de la primièra cataracta.

Fasent autrescòps partida de la Nauta Egipte, dins lo primièr nome, aquel « País de l'arc » (o del « País de Nubia » - tA-sty), son nom en egipcian ancian èra Suenet que significa « Comèrci ».

Es ara lo cap luòc del governorat d'Assoan e compte ara près de 250 000 abitants[1].

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Assoan, en 1857

A l'epòca dels Ptolemèus, èra divisada en quartièrs fòrça diferenciats, Elefantina aviá un caractèr residencial e la riba orientala constituissiá una aglomeracion d'obrièrs e artisans.

Aquela ciutat, mai miègjornala d'Egipte foguèt longtemps una de las principalas dintrada e sortiadas de l'Africa negra, fasent nàicer un comèrci prospèr sus la rota de las caravanas. Vila frontièra, los Còptes la nomenavan Soan mot significant « negòci ».

Aquela vila es tanben coneguda jol nom de Siene, a partir l'Antiquitat, foguèt lo sèti d'un evescat.

Venguèt celèbra per l'experiéncia d'Eratostenes visant a determinar la circonferéncia de la Tèrra, que lo sabent l'aviá causida a causa de sa proximitat amb lo tropic del Càncer: lo Solelh èra alara a la verticala de la vila pendent lo solstici d'estiu.

L'obelisc inacabat

Clima[modificar | Modificar lo còdi]

Assoan beneficia d'un clima desertic caud (Classificacion de Köppen BWh) pro accentuat amb d'estius longs e fòrça cauds e d'ivèrns curts e un pauc cauds. Lo clima es largament iperarid e fòrça sec pendent tota l'annada que las precipitacions mejanas annalas son de gaireben de 0 mm. Assoan fa partit de las vilas e dels luòcs mai sec e arids del mond e es pas rare que plòga pas de res pendent de decenniás. En estiu, la calor es extrèma e persistanta que las temperaturas mejanas maximalas son de contunh superioras a 40 °C entre lo començament de mai e aquel d'octobre, veire mai mas son a l'entorn de 45 °C pendent aquel long periòde. De pics de calor extrèmas se pòdon produire, quitament a las intersasons ont es pas rare que lo mercuri atenga 48 °C o mai en abril o en octòbre per exemple. En ivèrn, la calor es pro agrabla en jornada amb de temperaturas mejanas maximalas demorant superioras a 23 °C amb de puntas possiblas a 30 °C. Lo cel es sempre sens nívols clar tot lo long de l'annada las jornada cobèrtas demoran fòrça raras. De fach, lo rai solar figura d'entre los mai nauts al mond e la durada del solelhament annala i es estimada a mai de 4 000 h, un maxim mondial atench dins una granda partida del Sahara central e oriental. La temperatura mejana jornalièra annala es superiora a 26 °C a Assoan. L'umiditat relativa i es excepcionalament fèble tot lo long de l'an amb una mejana annala de gaireben 26 %, e subretot en sason cauda ont lo gra igrometric de l'aire cai sovent jos 5 %. La region fa partit de las mai sècas e de las mai solelhadas al mond.

Economia[modificar | Modificar lo còdi]

Una de las riquesa d’Assoan veniá del Nil que fornissiá, en mai de sediments, son peis, abans que la restanca d'Assoan ne perturbe l'ecologia del fluvi.

Una autra de las riquesas d’Assoan a partir de l’Antiquitat foguèt l’expleitacion de las peirièras de granit, que se podava portar pel Nil. L'obelisc inacabat n'es un rèste.

Assoan possedís un aeropòrt (code AITA : ASW).

Torisme[modificar | Modificar lo còdi]

La vila ten una bona partida de son activitat economica del torisme, per exemple de crosièras sul fluvi dempuèi Loxòr o suls lac Nasser.

Èra vila preferida de François Mitterrand qu'i passava Nadal cada an. Lo president francés demorava a Old Cataract, palai reial vengut ostelariá de luxe, situat en fàcia dels temples de l'Illa Elefantina. Winston Churchill tanben i delorava[2],[3]. Aquel meteis ostal recebèt la visita d'Agatha Christie, ont escriviá una partida de son roman Mòrt sus lo Nil[4], e que l'adaptacion cinematografica fuguèt filmada dins los luòcs. L'escrivain Amelia Edwards, dins A Thousand Miles Up the Nile (1877), descriu las ribas del fluvi ont visquèt « de grands paquets de pèls de lion e de leopard, de balas de coton, de sacs de fuèlhas de hanna e de defensas d'elefants »[4]. Gustave Flaubert e son amic Maxime Du Camp i comencèron lor viatge en Egipte. L'escrivan e fotograf Hervé Guibert consacrèt a la vila una partida de son recit de viatge Letras d’Egipte: del Caire a Assoan[5].

Restancas[modificar | Modificar lo còdi]

Assoan es tanben conegut per sas restancas, la primièra bastida pels britanics en 1908, e lo segond pel president Sadate en 1971 creant un vasta sèrva en amont de la vila, lo lac Nasser. A l'epòca de Nasser se realizèt lo vièlh sòmi dels faraons: mestrejar la aigas del dieu du Nil.

S'i trapa al mièg del Nil l'Illa Elefantina e l'Illa Kitchener.

Dins la aigas entre las doas restancas, l'illa de Filé, sus que se situava un temple d'Isis, fuguèt submergida pendent la construccion de la restanca nauta, qual temple tornèt èsser bastit per l'Unesco sus l'illa d'Aguilkia, 300 m mai a nòrd.

Transpòrts[modificar | Modificar lo còdi]

La vila es deservida per l'aeropòrt internacional d'Assoan.

Cultura[modificar | Modificar lo còdi]

Pòrta del reialme de Nubia, l'anciana Siene torna far viure dempuèi unas annadas amb aquela cultura. Lo musèu de la Nubia, inaugurat en 1997, aculhís los rèstes d'una civilizacion que las tèrras foguèron englolidas pel lac Nasser. Vòl presentar aqueles aspèctes antropologics e socials, tot en expausant d'estatuas e d'objèctes faraonics salvats de las aigas[6].

La vila es lo sèti d'una metropòli còpta: la Catedrala còpta orthodòxa de Sant Miquèl d'Assoan.

Espòrt[modificar | Modificar lo còdi]

La vila possedís una equipa de fotbòl, l'Assoan Sporting Club.

Galariá[modificar | Modificar lo còdi]

Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Nòtas[modificar | Modificar lo còdi]

  1. 191 461 abitants al cens de 1986, 219 017 abitants al cens de 1996, 245 955 abitants previst en 2007.
  2. La double vie de François Mitterrand Le Figaro
  3. Quand Mitterrand passait les fêtes dans un hôtel à Assouan le Figaro
  4. 4,0 et 4,1 Agatha Christie au Old Catarac d'Assouan
  5. Hervé Guibert et Hans Georg Berger, Lettres d’Égypte : du Caire à Assouan, Arles, Actes Sud, 1995
  6. Lo musèu nubian

Vejatz tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Assoan.

Articles connèxes[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]