Aritmetica

Aquest article es un esbòs concernent lei matematicas; podètz partejar vòstrei coneissenças en lo modificant.

Lo mot aritmetica (del grèc αριθμός = nombre) fa referéncia comunament a la branca de las matematicas que trata de las propietats de ciertas operacions amb nombres. Lor us per partida dels matematicians profesionals es coma sinónim de teoria dels nombres.

Operacions

Existeisson cuatre operacions aritmeticas tradicionalas, tanben denominadas las cuatre operacions basicas que son:

• adicion o suma
• subtraccion o reste
• multiplicacion o producte
• division

Otras operacions mai adelantadas que s'incluen dins d'aquesta branca son:

• potencias
• raítzes
• logaritmes.

Estas operacions son derivacions de las cuatre operacions basicas.

Nombres

En resumen, se distinguen los siguientes tipes de nombres:

• Nombres naturals
  • Nombres primièrs
• Nombres enters
  • Nombres parelhs
  • Nombres impares
  • Nombres perfectas
• Nombres racionals
• Nombres irracionals
• Nombres reals
• Nombres imaginaris
• Nombres complejs
• Quaternions
• Nombres infinits tanben coneguts coma Nombres transfinits
• Nombres fondamentals: π e e

L'aritmetica dels nombres naturals, nombres enters, nombres racionals o fraccionaris e nombres reals s'estúdia mediante algoritmes manuals, aun quand après s'utilizan herramientas coma calculadoras, ordenadors o ábacs.

Utilizada coma sinónim de teoria dels nombres inclu las propietats dels nombres enters relacionadas amb nombres primièrs e divisibilitat amb la resolucion d'ecuacions.

Orden de las operacions

Exist una jerarquizacion en una expression matematica qu'inclu varias operacions. Aqueste es lo orden amb que s'auriá d'operar:

• 1. Operacions qu'afectan socament a un nombre: poténcias, raítzes, logaritms e tot tipes de funcions trigonometricas o similares.
• 2. Products e divisions.
• 3. Sumas e restes.

Aquesta jerarquia se pòt romper con lo us de parentesis. Tota operacion incluida dins una parètesis se deu realizar antes de que lo rest. Los paréntesis se pòdon incluir dins d'autres paréntesis.

Exemples:

$2+3^{2}-5\cdot 2=2+9-10=1$

$2+(3^{2}-5)\cdot 2=2+4\cdot 2=2+8=10$

$2\cdot (2+(3^{2}-5)\cdot 2)=2\cdot (2+4\cdot 2)=2\cdot (2+8)=2\cdot 10=20$

Ligams extèrnes

• Esbós d'una història de la ciència grega (Simone Weil)(en catalan)