Gra Celsius : Diferéncia entre lei versions
m robot Ajoute: scn:Gradu cintigradu |
m robot Ajoute: bo:སེ་དྲོད།; changement de type cosmétique |
||
Linha 2 : | Linha 2 : | ||
{{omon|gra|Celsius}} |
{{omon|gra|Celsius}} |
||
[[Fichièr:20050501 1315 2558-Bimetall-Zeigerthermometer.jpg|thumb|[[Termomètre]] en gra Celsius]] |
[[Fichièr:20050501 1315 2558-Bimetall-Zeigerthermometer.jpg|thumb|[[Termomètre]] en gra Celsius]] |
||
Lo '''gra Celsius''' (simbòl: '''°C''') es l’unitat de l’escala de [[temperatura]] Celsius. Es una unitat derivada, introducha en 1948<ref>{{fr}} [http://www.bipm.org/en/committees/cipm/cipm-1948_fr.html |
Lo '''gra Celsius''' (simbòl: '''°C''') es l’unitat de l’escala de [[temperatura]] Celsius. Es una unitat derivada, introducha en 1948<ref>{{fr}} [http://www.bipm.org/en/committees/cipm/cipm-1948_fr.html BIPM - 1948]</ref>, dau [[Sistèma Internacionau d'Unitats]]<ref>{{fr}} [http://www.bipm.org/fr/si/si_brochure/chapter2/2-2/table3.html BIPM - tablèu 3]</ref>. |
||
Son nom fa referéncia a l’[[astronòm]] e [[fisician]] [[Suècia|suedés]] [[Anders Celsius]], qu'inventèt en [[1742]] una dei premiereis escalas centigradas de temperatura. |
Son nom fa referéncia a l’[[astronòm]] e [[fisician]] [[Suècia|suedés]] [[Anders Celsius]], qu'inventèt en [[1742]] una dei premiereis escalas centigradas de temperatura. |
||
==Definicions: l'escala Celsius de temperatura e son unitat, lo gra Celsius== |
== Definicions: l'escala Celsius de temperatura e son unitat, lo gra Celsius == |
||
L'escala Celsius ''t'' se definís per la diferéncia ''t'' = ''T''-''T₀'' entre doas temperaturas termodinamicas ''T'' e ''T₀'' en [[kelvin]] (simbòl: K), ont ''T₀'' = {{unitat|273.15|K}}<ref name="BIPM - kelvin">[http://www.bipm.org/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/kelvin.html {{fr}} BIPM - kelvin]</ref>. |
L'escala Celsius ''t'' se definís per la diferéncia ''t'' = ''T''-''T₀'' entre doas temperaturas termodinamicas ''T'' e ''T₀'' en [[kelvin]] (simbòl: K), ont ''T₀'' = {{unitat|273.15|K}}<ref name="BIPM - kelvin">[http://www.bipm.org/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/kelvin.html {{fr}} BIPM - kelvin]</ref>. |
||
L’unitat de l'escala Celsius es lo gra Celsius (simbòl: °C), per definicion egau en magnitud a l’unitat kelvin<ref name="BIPM - kelvin"/>: per exprimir una '''diferéncia de temperatura''', leis unitats {{citacion|kelvin}} e {{citacion|gra Celsius}} son equivalentas; en d'autrei tèrmes, un '''interval de temperatura''' a la meteissa valor en gra Celsius o en kelvin.<br>Per exemple: |
L’unitat de l'escala Celsius es lo gra Celsius (simbòl: °C), per definicion egau en magnitud a l’unitat kelvin<ref name="BIPM - kelvin"/>: per exprimir una '''diferéncia de temperatura''', leis unitats {{citacion|kelvin}} e {{citacion|gra Celsius}} son equivalentas; en d'autrei tèrmes, un '''interval de temperatura''' a la meteissa valor en gra Celsius o en kelvin.<br />Per exemple: |
||
* la temperatura {{unitat|37|°C}} correspònd a {{unitat|310.15|K}} (37 + 273,15 = 310,15) |
* la temperatura {{unitat|37|°C}} correspònd a {{unitat|310.15|K}} (37 + 273,15 = 310,15) |
||
* la temperatura {{unitat|25|°C}} correspònd a {{unitat|298.15|K}} (25 + 273,15 = 298,15) |
* la temperatura {{unitat|25|°C}} correspònd a {{unitat|298.15|K}} (25 + 273,15 = 298,15) |
||
Linha 17 : | Linha 17 : | ||
L'escala Celsius s'utiliza per exprimir lei temperaturas dins lei situacions de la vida vidanta: temperatura de l'aire, de l'aiga, d'una persona, d'un forn, d'un refregidor... Tanben s'utiliza dins de domenis scientifics e tecnics, e mai en fòrça cas s'impause l'usatge de l'escala kelvin. |
L'escala Celsius s'utiliza per exprimir lei temperaturas dins lei situacions de la vida vidanta: temperatura de l'aire, de l'aiga, d'una persona, d'un forn, d'un refregidor... Tanben s'utiliza dins de domenis scientifics e tecnics, e mai en fòrça cas s'impause l'usatge de l'escala kelvin. |
||
== Diferéncia entre l'escala Celsius e l’escala centigrada== |
== Diferéncia entre l'escala Celsius e l’escala centigrada == |
||
L'escala Celsius se definís per un sol ponch fixe de {{tmp|0|°C}} a {{unitat|273.15|K}}<ref>{{fr}} [http://www.bipm.org/fr/CGPM/db/9/3/ BIPM - Résolution 3 de la 9e CGPM]</ref> (qu'es la temperatura de fusion de l’aiga) e una unitat qu'a la meteissa valor que l'unitat de la temperatura termodinamica en [[kelvin]]. |
L'escala Celsius se definís per un sol ponch fixe de {{tmp|0|°C}} a {{unitat|273.15|K}}<ref>{{fr}} [http://www.bipm.org/fr/CGPM/db/9/3/ BIPM - Résolution 3 de la 9e CGPM]</ref> (qu'es la temperatura de fusion de l’aiga) e una unitat qu'a la meteissa valor que l'unitat de la temperatura termodinamica en [[kelvin]]. |
||
Autrament dich, l’escala Celsius se definís pas per la temperatura d’ebullicion de l’aiga a 100 gras sota una [[pression]] d’una [[atmosfèra (unitat)|atmosfèra]] au nivèu de la mar: aquesta darriera definicion es la dau gra centigrad. Pasmens, la diferéncia relativa es minima, 1/4000, la temperatura d’ebullicion de l’aiga estent de {{unitat|99.975|°C}}<ref>{{en}} [http://eo.ucar.edu/skymath/tmp2.html {{lang|en|''About temperature''}}]</ref>. |
Autrament dich, l’escala Celsius se definís pas per la temperatura d’ebullicion de l’aiga a 100 gras sota una [[pression]] d’una [[atmosfèra (unitat)|atmosfèra]] au nivèu de la mar: aquesta darriera definicion es la dau gra centigrad. Pasmens, la diferéncia relativa es minima, 1/4000, la temperatura d’ebullicion de l’aiga estent de {{unitat|99.975|°C}}<ref>{{en}} [http://eo.ucar.edu/skymath/tmp2.html {{lang|en|''About temperature''}}]</ref>. |
||
==Istoric dau gra Celsius== |
== Istoric dau gra Celsius == |
||
Es a la 9{{a}} [[Conferéncia Generala dei Pes e Mesuras]] (CGPM), en [[1948]], que lo [[Sistèma Internacionau d'Unitats|Sistèma Internacionau]], entre lei tres tèrmes de « gra centigrad », « gra centesimau », e « gra Celsius » chausiguèt lo darrier. |
Es a la 9{{a}} [[Conferéncia Generala dei Pes e Mesuras]] (CGPM), en [[1948]], que lo [[Sistèma Internacionau d'Unitats|Sistèma Internacionau]], entre lei tres tèrmes de « gra centigrad », « gra centesimau », e « gra Celsius » chausiguèt lo darrier. |
||
L'usatge (encara pron frequent) de « gra centigrad » per designar lo gra Celsiu, es incorrècte. |
L'usatge (encara pron frequent) de « gra centigrad » per designar lo gra Celsiu, es incorrècte. |
||
==Règlas d'escritura dau [[Sistèma Internacionau d'Unitats]]== |
== Règlas d'escritura dau [[Sistèma Internacionau d'Unitats]] == |
||
* Lo gra Celsius es la sola unitat que son nom compòrta una majuscula<ref>Unicament a l'iniciala dau segond mot</ref> |
* Lo gra Celsius es la sola unitat que son nom compòrta una majuscula<ref>Unicament a l'iniciala dau segond mot</ref> |
||
* Lo simbòl,''' indissociable''', dau gra Celsius es {{citacion|°C}}. Es totjorn precedit d'un espaci insecable. Per exemple, s'escriu {{unitat|25|°C}} (mai PAS 25°C, ni {{unitat|25°|C}}) |
* Lo simbòl,''' indissociable''', dau gra Celsius es {{citacion|°C}}. Es totjorn precedit d'un espaci insecable. Per exemple, s'escriu {{unitat|25|°C}} (mai PAS 25 °C, ni {{unitat|25°|C}}) |
||
* A aquela unitat, se li aplica normalament lei prefixes dau Sistèma Internacionau. Per exemple, se pòt parlar de « milligrà Celsius (simbòl: m℃) »: {{unitat|0.005|°C}} = {{unitat|5|m°C}} |
* A aquela unitat, se li aplica normalament lei prefixes dau Sistèma Internacionau. Per exemple, se pòt parlar de « milligrà Celsius (simbòl: m℃) »: {{unitat|0.005|°C}} = {{unitat|5|m°C}} |
||
Linha 37 : | Linha 37 : | ||
== Liame extèrne == |
== Liame extèrne == |
||
* [http://unit-converter.org/fr_temperature.html Conversion de gra Celsius vers d’autreis unitats de temperatura] |
* [http://unit-converter.org/fr_temperature.html Conversion de gra Celsius vers d’autreis unitats de temperatura] |
||
[[Categoria:Unitat de mesura termodinamica|Celsius]] |
[[Categoria:Unitat de mesura termodinamica|Celsius]] |
||
Linha 49 : | Linha 48 : | ||
[[be-x-old:Градус Цэльсія]] |
[[be-x-old:Градус Цэльсія]] |
||
[[bn:সেলসিয়াস]] |
[[bn:সেলসিয়াস]] |
||
[[bo:སེ་དྲོད།]] |
|||
[[br:Derez Celsius]] |
[[br:Derez Celsius]] |
||
[[bs:Celzijus (jedinica)]] |
[[bs:Celzijus (jedinica)]] |
Version del 30 julhet de 2010 a 03.46
Lo gra Celsius (simbòl: °C) es l’unitat de l’escala de temperatura Celsius. Es una unitat derivada, introducha en 1948[1], dau Sistèma Internacionau d'Unitats[2].
Son nom fa referéncia a l’astronòm e fisician suedés Anders Celsius, qu'inventèt en 1742 una dei premiereis escalas centigradas de temperatura.
Definicions: l'escala Celsius de temperatura e son unitat, lo gra Celsius
L'escala Celsius t se definís per la diferéncia t = T-T₀ entre doas temperaturas termodinamicas T e T₀ en kelvin (simbòl: K), ont T₀ = 273,15 K[3].
L’unitat de l'escala Celsius es lo gra Celsius (simbòl: °C), per definicion egau en magnitud a l’unitat kelvin[3]: per exprimir una diferéncia de temperatura, leis unitats «kelvin» e «gra Celsius» son equivalentas; en d'autrei tèrmes, un interval de temperatura a la meteissa valor en gra Celsius o en kelvin.
Per exemple:
- la temperatura 37 °C correspònd a 310,15 K (37 + 273,15 = 310,15)
- la temperatura 25 °C correspònd a 298,15 K (25 + 273,15 = 298,15)
- 37 °C - 25 °C = 12 °C, e 310,15 K - 298,15 °C = 12 K
Lo gra Celsius es una unitat de l’Escala Internacionala de Temperatura.
L'escala Celsius s'utiliza per exprimir lei temperaturas dins lei situacions de la vida vidanta: temperatura de l'aire, de l'aiga, d'una persona, d'un forn, d'un refregidor... Tanben s'utiliza dins de domenis scientifics e tecnics, e mai en fòrça cas s'impause l'usatge de l'escala kelvin.
Diferéncia entre l'escala Celsius e l’escala centigrada
L'escala Celsius se definís per un sol ponch fixe de 0 °C a 273,15 K[4] (qu'es la temperatura de fusion de l’aiga) e una unitat qu'a la meteissa valor que l'unitat de la temperatura termodinamica en kelvin.
Autrament dich, l’escala Celsius se definís pas per la temperatura d’ebullicion de l’aiga a 100 gras sota una pression d’una atmosfèra au nivèu de la mar: aquesta darriera definicion es la dau gra centigrad. Pasmens, la diferéncia relativa es minima, 1/4000, la temperatura d’ebullicion de l’aiga estent de 99,975 °C[5].
Istoric dau gra Celsius
Es a la 9a Conferéncia Generala dei Pes e Mesuras (CGPM), en 1948, que lo Sistèma Internacionau, entre lei tres tèrmes de « gra centigrad », « gra centesimau », e « gra Celsius » chausiguèt lo darrier.
L'usatge (encara pron frequent) de « gra centigrad » per designar lo gra Celsiu, es incorrècte.
Règlas d'escritura dau Sistèma Internacionau d'Unitats
- Lo gra Celsius es la sola unitat que son nom compòrta una majuscula[6]
- Lo simbòl, indissociable, dau gra Celsius es «°C». Es totjorn precedit d'un espaci insecable. Per exemple, s'escriu 25 °C (mai PAS 25 °C, ni 25° C)
- A aquela unitat, se li aplica normalament lei prefixes dau Sistèma Internacionau. Per exemple, se pòt parlar de « milligrà Celsius (simbòl: m℃) »: 0,005 °C = 5 m°C
Nòtas e referéncias
- ↑ (fr) BIPM - 1948
- ↑ (fr) BIPM - tablèu 3
- ↑ 3,0 et 3,1 (fr) BIPM - kelvin
- ↑ (fr) BIPM - Résolution 3 de la 9e CGPM
- ↑ (en) About temperature
- ↑ Unicament a l'iniciala dau segond mot